Tiểu sử:

Kiểu Nhiên 皎然, tự là Thanh Trú 清晝, tên thường gọi là Tạ 謝, ông là cao tăng đời Đường, người ở Biện Sơn, Hồ Châu, Trường Thành (nay là Trường Hưng, Chiết Giang). Ông là cháu đời thứ mười của thi nhân đời Tống (Nam triều) Tạ Linh Vận 謝靈運. Nhiều đời ở Ngô Hưng. Ông là người giỏi thưởng trà, hiểu được "ba cách uống đúng" (Tam ẩm đắc đạo). Đến tuổi trung niên ông ở ẩn tại chùa Diệu Hỷ, Trữ Sơn ở quê nhà. Ông có giao tiếp với Lục Vũ 陆羽. Văn chương của ông sâu sắc, đẹp đẽ. Nhan Chân Khanh 顏真卿 đã tìm hiểu và biên soạn các tác phẩm của ông. Vi Ứng Vật 韋應物 rất ngợi ca ông. Tác phẩm có: "Kiểu Nhiên tập" 皎然集, "Trữ Sơn tập" 杼山集 (10 quyển), "Thi nghị" (Luận thơ) 詩議, "Thi thức" (Phương thức làm thơ) 詩式, "Thi bình" (Bình thơ) 詩評.

Tác phẩm

九日與陸處士羽飲茶
皎然

九日山僧院，　
東籬菊也黄。　　
俗人多泛酒，　
誰解助茶香。

Cửu nhật dữ Lục xử sĩ Vũ ẩm trà
Kiểu Nhiên

Cửu nhật sơn tăng viện
Đông ly cúc dã hoàng
Tục nhân đa phiếm tửu
Thùy giải trợ trà hương

Dịch nghĩa
Ngày mồng chín cùng xử sĩ Lục Vũ thưởng trà

Ngày mồng chín ở phòng của nhà sư ở trên núi
Ở phía đông bờ rào có hoa cúc dại vàng
Kẻ trần tục thì biết nhiều về chuyện rượu
Nhưng còn trà thơm có ai người giãi tỏ giúp cho?

Dịch thơ

1.
Trùng cửu phòng sư núi
Cúc dại vàng giậu đông
Kẻ tục tràn chuyện rượu
Trà thơm ai giúp thông?

2
Ngày trùng cửu ở phòng sư núi
Bờ giậu đông cúc dại nở vàng
Kẻ trần tục biết nhiều chuyện rượu
Có ai người giúp tỏ nỗi trà hương

3
Ngày trùng cửu ở nơi tăng viện
Cúc dại vàng đầy phía giậu đông
Tục nhân chuyện rượu mênh mông
Riêng trà thơm ấy ai thông cho mình?

(Hồng Hà dịch)

Chú thích:

• Cửu nhật (Ngày mồng chín tháng 9): Tức ngày trùng cửu. Ngày này diễn ra vào đúng tiết thu, mà mùa thu là mùa hoa cúc. Mọi người đến ngày này thường lên cao để tránh tai hoạ, đeo cành thù du, thưởng ngắm hoa cúc và uống rượu.
• Lục Vũ 陆羽 (733-804) người ở Cánh Lăng, Phục Châu thời Đường. Ông là tác giả của Trà Kinh 茶經.