Văn học Séc

Óndra Łysohorsky (1905-1989)

Cập nhật: Đông Tỉnh

Séc

Ondra Łysohorsky, ảnh chụp năm 1949

Tiểu sử

Óndra Łysohorsky (6/5/1905 - 19/12/1989) là bút danh của thi sĩ, dịch giả và nhà sư phạm người Séc gốc xứ Silesia (miền bắc Morava) tên thật là Ervín Goj. Sau khi lấy bằng tiến sĩ tại trường đại học Đức ở Praha, ông đã về sống ở vùng Slovakia. Từ cuối những năm 1930 cho đến khi Đức quốc xã chiếm đóng, Óndra Łysohorsky dạy học ở Kremnici, sau đó ở Bratislava, nơi ông bắt đầu cộng tác với báo chí cánh tả. Tháng 9 năm 1940 ông giảng dạy tại trường Đại học sư phạm Ngoại ngữ Matxcova. Mùa xuân năm 1944 Óndra Łysohorsky được triệu tập đến dạy tiếng Đức ở trường Cao đẳng Ngoại ngữ của Hồng quân. Ông công tác ở cả hai trường cho đến ngày 30 tháng 5 năm 1946 thì về nước.

Óndra Łysohorsky nổi tiếng bởi các tác phẩm viết bằng tiếng Lach, một phương ngữ Séc pha tiếng Ba Lan được chính ông nâng tới tầm cao văn học châu Âu. Ngoài ra ông còn làm thơ bằng cả tiếng Đức.

Óndra Łysohorsky là thành viên của nhiều tổ chức văn học, từng nhận hai bằng tiến sĩ danh dự và năm 1970 được đề cử giải Nobel văn học. Thơ ông đã được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ trên thế giới. Óndra Łysohorsky qua đời sau một cơn bạo bệnh ở Bratislava và được chôn cất trong ngôi mộ gia đình tại nghĩa trang Frydek.

Tác phẩm

Bài thơ mái tóc

Khi mái tóc còn xanh
Thấy đời này toàn u ám

Khi tóc chuyển màu xám
Rất từ từ mắt mở to ra

Nay mái đầu tuyết phủ sương pha
Mỗi khoảng khắc tôi nhìn ra... BẤT TẬN

Trịnh Phúc Nguyên dịch

Bản tiếng Anh

Ballad of Hair

When my hair was black,
all here below seemed ill-arranged.

When it became grey,
slowly my eyes opened.

Now when my hair is white,
I see eternity in every moment.

Nguồn: Khúc ca người hưu trí, NXB Hội nhà văn, 2005