Dân chơi gà kiểng có thể bỏ ra cả trăm triệu đồng để sở hữu một chú gà mình ưa thích. Nhiều người đam mê còn tập hợp thành CLB, tạo diễn đàn riêng về gà kiểng trên internet...

Anh Nguyễn Tuấn Huy (phải) và anh Đỗ Thanh Cao, hai người bạn tâm huyết bảo tồn gà kiểng Tân Châu

Vài năm gần đây, phong trào chơi gà kiểng phát triển mạnh ở nhiều nơi. Ông Trần Hữu Thành, 53 tuổi, ở phường Thới Thuận, quận Thốt Nốt - TP Cần Thơ, người có đến 40 năm chơi gà kiểng, cho biết thú chơi này đã có từ rất lâu.

“Trước đây, người nuôi gà để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của chúng không nhiều mà chủ yếu dùng đá độ. Từ năm 2005, thú chơi gà kiểng nhen nhóm trở lại rồi phát triển mạnh đến nay ở khắp nơi. Dân chơi gà kiểng cũng đủ mọi thành phần, giàu - nghèo, già - trẻ đều có” – ông Thành khẳng định.

“Bão” gà Thái

Theo anh Phạm Văn Công, một người chơi gà kiểng ở huyện Chợ Mới – An Giang, cách đây vài năm, những con gà kiểng từ Thái Lan bắt đầu du nhập thị trường Việt Nam và nhanh chóng tạo nên cơn sốt, đỉnh điểm là vào năm 2008. “Hầu hết những người chơi gà kiểng đều quay lưng với gà nội, tìm cách bán đổ, bán tháo chúng để tậu gà Thái” – anh Công cho biết.

Đối với dân chơi gà kiểng lúc đó, sở hữu một chú gà Thái là cách “thể hiện đẳng cấp”. “Nhiều người mê gà Thái vì chúng có đặc tính không bao giờ đi xa nhà và bươi phá vì đôi chân thấp lè tè.

Thêm nữa, gà Thái có dáng vẻ rất lạ, thân mình rạp sát đất, đôi cánh lếch phếch, đuôi thì nhỏng cao tận đầu”- anh Công giải thích. Một người quen của anh Công là ông H., ở thị trấn Cái Dầu, huyện Châu Phú - An Giang, lúc ấy đã bỏ đến 30 triệu đồng để mua cặp gà Thái về làm kiểng.

Gà tre Tân Châu - An Giang, một loại gà kiểng rất đẹp, cũng bị gà Thái làm cho lu mờ. Anh Đỗ Thanh Cao, một người nuôi gà tại TP Long Xuyên - tỉnh An Giang, cho biết lúc đó, người ta nườm nượp gọi anh đến bán gà Tân Châu với giá như cho để có tiền sắm gà Thái.

Phong trào chơi gà kiểng Thái đã dịu hẳn hơn một năm qua nhưng hiện nay vẫn còn nhiều điểm bán loại gà này. Từ thị xã Châu Đốc vào khu vực biên giới Tịnh Biên - An Giang có hàng chục điểm bán gà Thái.

Những người bán cho biết “hot” nhất hiện nay là loại gà trống Thái màu trắng như tuyết và màu vàng, giá một con trưởng thành từ 4 triệu đồng đến hơn 10 triệu đồng.

Tuy nhiên, theo một người bạn của chúng tôi ở Campuchia, hầu hết gà Thái mang về Việt Nam bán tại các chợ dọc biên giới đều được dân buôn mua tại Campuchia, thuộc loại hàng dạt, không rõ nguồn gốc, giá rất rẻ.

Giới chơi gà kiểng ở TPHCM cũng khẳng định Thái Lan là nơi “đổ” gà (nhân giống) mạnh nhất trong khu vực. Người Thái mang giống gà Nhật về “đổ” để cung cấp cho dân chơi gà kiểng ở nhiều nước.

Nhiều người ở Việt Nam không rõ nguồn gốc, cứ nhầm tưởng đó là giống gà của Thái Lan. “Gà Thái chính hiệu rất hiếm, chỉ một số đại gia du lịch mua “xách tay” vài con về chơi thôi. Hơn nữa, giá gà Thái chính hiệu rất đắt, nguồn cung ít” - anh Nguyễn Tuấn Huy, một người chơi gà kiểng ở TPHCM, tiết lộ.

Giá cao ngất ngưởng

Ông Trần Hữu Thành cho biết khi cơn “bão” gà Thái suy yếu, cuối năm 2008, nhiều người trở lại ráo riết săn tìm gà tre Tân Châu. “Chẳng bao lâu sau, phong trào chơi gà Tân Châu rộ lên nhanh chóng, giá loại gà này cũng ngày càng tăng cao.

Cách đây không lâu, tôi bán một con gà Tân Châu còn tơ cho ông Sáu N. ở quận Thốt Nốt – TP Cần Thơ chỉ 5 triệu đồng. Con gà này phát triển rất đẹp, mới đây được một dân chơi ở TPHCM trả giá đến 80 triệu đồng nhưng ông N. vẫn chưa chịu bán” - ông Thành kể.

Dân chơi gà kiểng cho biết hiện nay có rất nhiều điểm “bình” gà ở khắp các tỉnh, TP. Đây là những nơi dân chơi gà kiểng tập trung để ngắm nghía, trao đổi thông tin, thú chơi, khoe “hàng” và bình chọn gà đẹp.

Chỉ riêng TP Long Xuyên đã có đến 3 điểm “bình” gà, mỗi điểm thu hút vài trăm người tham gia. Cũng từ những điểm này, giá gà kiểng bắt đầu nhảy múa, nhiều khi bị đẩy lên cao ngất ngưởng. “Người ta thường nhận xét gà kiểng đẹp hay xấu để định giá nhưng mỗi người một ý.

Tuy nhiên, khi một con gà nào đó được hầu hết người chơi yêu thích, chọn lựa, tranh mua... thì giá của nó sẽ tăng đến chóng mặt. Trong giới chơi gà kiểng hiện nay, có rất nhiều đại gia lắm tiền nhiều của.

Họ sẵn sàng bỏ cả trăm triệu đồng để mua bằng được con gà mình thích. Có khi họ mua chỉ để thể hiện mình là “biết chơi”, có tiền và tạo tiếng tăm trong giới” - ông Thành thẳng thắn.

Giới chơi gà kiểng miền Tây thường nhắc lại lần “bình” gà mới đây tại quán cà phê Thảo Nguyên ở phường Mỹ Hoà, TP Long Xuyên. Khi đó, một người ở TPHCM mang đến một con gà kiểng Tân Châu rất đẹp.

Lập tức, có người ngã giá mua ngay 40 triệu đồng, rồi lần lượt nhiều người khác nâng lên 45, 50 triệu đồng. Cuối cùng, ông Nh., ở Thốt Nốt, đã bỏ ra 60 triệu đồng để lấy con gà này tại chỗ.

“Giá gà kiểng cao chót vót như thế là điều khó chấp nhận. Ai biết được khi mua về, nó bị bệnh lăn đùng ra chết hoặc bị chó mèo cắn... thì mất toi cả đống tiền” - ông Thành nói.

Gian nan gầy dựng phong trào

Theo những lão nông ở An Giang, giống gà Tân Châu đã xuất hiện từ lâu và được giới chơi kiểng rất yêu thích. Sau ngày đất nước giải phóng, do cuộc sống còn khó khăn, thú chơi gà kiểng dần mai một song một số người đam mê vẫn còn nuôi gà Tân Châu.

Những năm 2000, phong trào nuôi gà kiểng ở thị xã Tân Châu phát triển trở lại rồi lan mạnh sang nhiều nơi. Tuy nhiên, dịch cúm gia cầm lại bùng phát, đẩy gà Tân Châu tới bờ vực tuyệt chủng.

Khoảng năm 2005-2006, trong một lần tình cờ, anh Nguyễn Tuấn Huy và người bạn Đỗ Thanh Cao phát hiện một chú gà Tân Châu tại nhà một người dân ở TP Long Xuyên. “Tụi mình mê ngay lập tức, tìm cách tìm hiểu và lần ra được một nhóm khoảng 5 bạn trẻ vẫn còn nuôi dưỡng hơn chục con gà Tân Châu. Từ đó, tụi mình âm thầm vạch ra kế hoạch gầy dựng và bảo tồn giống gà quý này” – anh Cao nhớ lại.

Việc đầu tiên của Huy và Cao là đi tìm lại những người đã từng nuôi giống gà Tân Châu. Chẳng bao lâu sau, CLB Bảo tồn Gà tre kiểng Tân Châu ra đời. Đôi bạn trẻ tâm huyết không sao quên được những ngày ròng rã lang thang khắp hang cùng, ngõ hẻm ở An Giang để tìm mua những con gà Tân Châu còn tốt để “đổ” giống. “Phong trào vừa mới nhen nhóm thì làn sóng chơi gà Thái Lan mạnh làm giới chơi gà kiểng phát sốt. Nhiều người bỏ gà kiểng Việt để nuôi gà ngoại”- anh Huy kể.

CLB Bảo tồn Gà tre kiểng Tân Châu chỉ còn đơn độc 2 người bạn trẻ nhưng họ vẫn không ngớt đam mê. Sau 2 năm gầy dựng, đàn gà Tân Châu đã khá ổn định để phát triển bền vững.

Anh Cao cho biết: “Ngay từ ngày đầu tập hợp gà Tân Châu, chúng tôi đã cùng nhau thiết lập kênh thông tin từ internet với một chuyên mục trên diễn đàn Việt Pet chuyên giới thiệu, trao đổi về giống gà này. Sau đó, chúng tôi chuyển sang trang mạng ABV - diễn đàn chim cá cảnh - với số lượng thành viên có chung niềm đam mê gà kiểng ngày càng đông”.

Một diễn đàn riêng về gà kiểng Tân Châu đã ra đời ở địa chỉ www.gatrevn.com do Cao và Huy đồng sáng lập và quản lý với trên 6.000 thành viên thường xuyên trao đổi, thông tin, hoạt động xã hội.

Với nguồn gà được thu gom, lai tạo từ nhiều năm, Huy và Cao cùng một số bạn bè có chung đam mê chia sẻ những chú gà tre Tân Châu đẹp cho nhau hoặc trao đổi con giống bố mẹ để “đổ” ra nhiều cá thể gà chọn lọc, mang tính trội đẹp nhất.

Đầu Xuân Canh Dần 2010, giới chơi gà kiểng cả nước đã có dịp trình làng những chú gà chuẩn nhất, đẹp nhất với hội thi gà kiểng đẹp TP Long Xuyên mở rộng. “Năm nay, tụi mình cố gắng tổ chức một cuộc thi nữa nhưng công việc bộn bề quá nên không kịp thực hiện vào đầu Xuân Tân Mão. Có thể sẽ lùi lại nhưng nhất định sẽ có thêm một cuộc thi gà đẹp để anh em cả nước tham gia” – anh Cao hồ hởi.

Bài và ảnh: QUỐC DŨNG (NLĐ)

Ra bộ quy chuẩn gà đẹp

“Mỗi người có một cách nhìn và khái niệm khác nhau về gà đẹp nên tôi và Huy phải mày mò hơn 4 năm ròng, dựa trên quan sát quần thể gà tre kiểng vùng Tân Châu, Long Xuyên, Phú Tân, Thoại Sơn, Châu Phú... và tiêu chuẩn của quốc tế để cho ra bộ quy chuẩn gà đẹp” – anh Cao cho biết.

Theo quy chuẩn của CLB Bảo tồn Gà tre kiểng Tân Châu, một con gà đẹp phải có trọng lượng dưới 1 kg, đầu nhỏ gọn, mỏ ngắn, mắt sáng linh lợi, đuôi dài cong xuống mặt đất, thân tương đối ngắn, ngực rộng, cánh có khuynh hướng khuỳnh ra phủ 2/3 chân, bộ lông mịn màng, bóng, che kín toàn thân...