Tâm thần (tiếng Anh: psychism) là một danh từ hoặc tính từ được dùng trong 3 trường hợp sau:

• Hiện tượng tâm lý tinh thần (ý thức hoặc vô thức), gắn với thân thể nhưng không phải là thân thể,
• Tâm thể (vô thức, thú tính, bệnh hoạn...),
• Tâm trạng hoang tưởng, phi lý.

Tự kỷ (tiếng Anh: autism) là một bệnh rối loạn phát triển của hệ thần kinh, biểu hiện rối loạn tâm thần. Những trẻ em bị tự kỷ thường thiếu hay chậm phát triển về khả năng thiết lập quan hệ truyền thông trong tập thể, không sử dụng được ngôn ngữ trong sinh hoạt xã hội, không thông hiểu hình ảnh ký hiệu và không biết chơi các trò chơi cần đến trí tưởng tượng. Bệnh này thường biểu hiện trước 3 tuổi.

Hội chứng trầm cảm (tiếng Anh: depression) là loại rối loạn khí sắc thường gặp trong tâm thần học. Có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi nhưng phổ biến nhất ở khoảng 18-45 tuổi, phụ nữ nhiều gấp đôi nam giới.

Hội chứng này có tỷ lệ cao ở những người ly thân, ly dị, thất nghiệp.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO: bệnh trầm cảm mỗi năm cướp đi trung bình 850 000 mạng người, năm 2002, trầm cảm xếp hạng 2 trong số những căn bệnh phổ biến toàn cầu với 121 triệu bệnh nhân, nhưng chỉ khoảng 25 % trong số đó được điều trị kịp thời và đúng phương pháp.

Nguy cơ tự sát ở người bị trầm cảm

Trầm cảm là nguyên nhân của hơn 50% những trường hợp tự sát.

Thống kê cho thấy tuy nam giới ít bị trầm cảm hơn, nhưng khi rơi vào trầm cảm, xu hướng tự sát lại cao hơn.

Những bệnh nhân trầm cảm tự sát đa số thuộc vào hai nhóm sau:

• Nam giới, trên 50 tuổi, sống ở nông thôn.
• Nữ giới, trẻ tuổi, sống ở thành thị.

Ý đồ tự sát nhiều hơn gấp 10-12 lần so với hành vi tự sát.

Nguy cơ tập trung vào những bệnh nhân có tiền căn là bản thân hoặc gia đình tự sát, trầm cảm, nghiện rượu, cũng như ở những người sống cô lập với xã hội.

Tự sát có thể xảy ra bất ngờ hoặc được chuẩn bị trước, dấu kín hoặc có thông báo.

Các nguyên nhân gây trầm cảm:

• Trầm cảm nội sinh (còn gọi là trầm cảm chưa rõ nguyên nhân): nhiều giả thuyết cho là do di truyền, miễn dịch, môi trường sống và yếu tố xã hội... nhưng chưa có giả thuyết nào thuyết phục rõ rệt.
• Trầm cảm do stress: chẳng hạn như khi mất việc làm, mâu thuẫn trong gia đình, con cái hư hỏng, bị trù dập ở nơi làm việc, làm ăn thua lỗ, bị phá sản hoặc có người thân chết đột ngột...
• Trầm cảm do các bệnh thực tổn như: sau chấn thương sọ não, sau tai biến mạch máu não hoặc xơ vữa động mạch não, các bệnh nan y như ung thư, lao, phong...

Biểu hiện:

• Áo quần lôi thôi, vệ sinh thân thể kém, cử chỉ chậm chạp hoặc nóng nảy, giọng nói trầm, đơn điệu, tâm sự buồn bã...
• Âu lo thường xuyên cùng với sự sợ hãi lan rộng không rõ nguyên do.
• Rối loạn chức năng sinh dục: giảm hoặc mất ham muốn tình dục ở cả hai phái, có thể yếu hoặc mất chức năng cương ở nam giới và lãnh cảm ở phụ nữ.
• Có cảm giác do dự, không chắc chắn, đòi hỏi cao với người khác và với chính mình, dễ bị tổn thương, khó thay đổi những thói quen cũ dù không còn phù hợp, luôn ở tình trạng mệt mỏi, ủ rủ và căng thẳng, rất dễ tức giận và nổi nóng, không có hứng thú làm bất cứ chuyện gì.
• Luôn có ý nghĩ tiêu cực về bản thân và người khác, tuyệt vọng không còn lối thoát, không còn niềm tin vào bản thân và tương lai.
• Ngoài ra còn có các biểu hiện thân thể khác đi kèm như kém ăn, mất cảm giác ngon miêng, mất ngủ, tăng hay giảm trọng lượng một cách lạ lùng, thường có cảm giác đau nhức nhiều vùng ở cơ thể, điển hình là cảm giác tức ngực.
• Người mắc bệnh nặng còn gặp khó khăn hay không thể thực hiện những việc bình thường như đi ra ngoài, đi chợ hay đi học, gặp gỡ bạn bè, thăm người thân, tiếp xúc với người khác, đặt biệt là với người khác giới.

Các biểu hiện này có thể gặp ở người khỏe mạnh, bình thường khi gặp chuyện sốc hay buồn bực, vì vậy rất khó có thể phân biệt được đâu là tâm trạng nhất thời và khi nào thì đã mắc phải bệnh.

Điều trị:

Sử dụng thuốc, liệu pháp tâm lý và sốc điện, nhưng trong đó dùng thuốc là phổ biến nhất.

Xem: Phân loại bệnh tật quốc tế và những vấn đề liên quan đến sức khỏe, International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems, phiên bản 10 năm 2005 (ICD-10)