Từ xa xưa, dầu gạo được coi là một bí quyết giữ sắc đẹp của người phụ nữ Á Đông nói chung và người Nhật Bản, Hàn Quốc nói riêng. Phụ nữ tại các nước này không chỉ sử dụng dầu gạo để nấu nướng mà còn để bảo vệ, chăm sóc làn da của mình. Phụ nữ nông thôn Việt Nam thường rửa mặt, rửa tay bằng nước vo gạo (mà thực chất có rất nhiều dầu gạo hoà tan) để có làn da mịn màng, mềm mại.

Dầu gạo có lợi là thế, ấy vậy mà ít ai biết đến nó là một trong những loại dầu thực vật có lợi nhất cho sức khỏe trên thế giới. Và càng ít người biết đến điều làm nên sự kỳ diệu của dầu gạo lại nằm ở Gamma Oryzanol, một chất chống ô-xy hoá hàng đầu, giúp ngăn ngừa quá trình lão hoá trong cơ thể.

Hãy cùng khám phá dầu gạo

Từ xưa đến nay, gạo được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc và quan trọng đối với bữa ăn hằng ngày của hơn nửa cư dân trên hành tinh này. Dầu gạo được chiết xuất từ lớp vỏ cám (vỏ lụa) của hạt gạo, chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá. Tuy nhiên, đối với người dân Việt Nam, ít ai biết rằng dầu gạo chứa rất nhiều chất chống ô-xy hoá có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là giúp ngăn ngừa quá trình lão hoá cũng như ngăn ngừa các bệnh về tim mạch. Trên thế giới, dầu gạo được sử dụng phổ biến ở Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan và Thái Lan như một loại dầu ăn cao cấp. Nếu như đối với người Nhật, dầu gạo nổi tiếng là dầu tốt cho tim mạch, giúp có làn da khỏe đẹp thì tại châu Âu và Mỹ, người dân cũng coi loại dầu này như một biểu tượng tốt cho sức khỏe. Những nghiên cứu gần đây đã khẳng định lợi ích của dầu gạo đối với sức khỏe con người thông qua những chất chống ô-xy hoá tự nhiên sẵn có trong dầu gạo như Tocopherol, Tocotrienol và đặc biệt là Gamma Oryzanol.

Chất chống ô-xy hoá là gì?

Chất chống ô-xy hoá là các chất giúp ngăn ngừa hay làm chậm sự phát triển của các hư hại ô-xy hoá diễn ra trong cơ thể, giúp ngăn ngừa hiệu quả quá trình lão hoá. Khi các tế bào trong cơ thể của chúng ta sử dụng ô-xy, cùng lúc đó nó cũng sản sinh ra các gốc tự do có hại. Các chất chống ô-xy hoá giúp bảo vệ tế bào khỏi sự phá hủy gây ra bởi các gốc tự do hay hạn chế sự hình thành những gốc tự do. Chất chống ô-xy hoá là các vi chất (Beta-caroten, Vitamin C, Vitamin E, Selen) hay các chất sinh học đặc biệt có rất nhiều trong thảo dược, rau, quả, dầu thực vật cũng như các thức ăn bao gồm quả hạt, ngũ cốc, các loại thịt, gia cầm, cá,... là chất giúp bảo vệ, tăng cường miễn dịch và giúp làm giảm quá trình lão hoá.

Lợi ích của chất Gamma Oryzanol có trong dầu gạo

Gamma Oryzanol, thành phần đặc biệt của dầu gạo, có được từ chiết xuất dầu thô của cám gạo (vỏ lụa của hạt gạo). Người ta biết đến Gamma Oryzanol đầu tiên từ những năm 1950 và vào đầu những năm 1960, người Nhật đã biết sử dụng Gamma Oryzanol như một loại thuốc chữa bệnh. Ban đầu, Gamma Oryzanol được dùng để chữa trị cho các bệnh nhân có biểu hiện lo lắng. Đến cuối những năm 1980, trị liệu Gamma Oryzanol được công nhận cho phép dùng trong việc chữa trị các những trường hợp bị cholesterol trong máu cao...

Gần đây, nhiều nghiên cứu cho thấy công dụng nổi bật nhất của Gamma Oryzanol là chất chống ô-xy hoá mạnh, giúp làm chậm đáng kể quá trình lão hoá của cơ thể. Mặc dù Vitamin E nổi tiếng là một chất chống ô-xy hoá hiệu quả nhưng các nghiên cứu gần đây đã chứng minh Gamma Oryzanol còn có tác dụng gấp 4 lần Vitamin E trong việc ngăn chặn các mô bị ô-xy hoá. Ngoài ra, Gamma Oryzanol còn bảo vệ cơ thể khỏi tia cực tím, do đó người ta còn sử dụng Gamma Oryzanol trong các loại mỹ phẩm như kem chống nắng, giúp bảo vệ làn da khỏi các hư tổn do ô-xy hoá gây ra dưới tác động của môi trường bên ngoài.

Ngoài những công dụng tốt cho sức khỏe, Gamma Oryzanol có trong dầu gạo còn có tác dụng dễ tiêu hoá và giúp ngon miệng khi trộn với salad; tạo hương vị nhẹ nhàng đặc biệt thích hợp cho món rán, nướng mà không làm thay đổi mùi vị của thực phẩm sau khi nấu. Dầu gạo có sức chịu nhiệt và điểm bốc khói rất cao (khoảng 246oC), do vậy rất phù hợp để rán, nướng, xào mà không làm thức ăn trở nên khô cứng, dầu bị bốc khói hay sủi bọt...

PGS TS BS Nguyễn Thị Lâm,
Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia