SỬ THI ILIADE (Khúc 5)

CHIẾN CÔNG CỦA TƯỚNG DIOMÈDE

Bình cổ Hy Lạp: Chiến công của Diomède

Thi Ca Khúc V thật thú vị. Thi hào Homère đã cho người trần đánh cả các Thần. Với sự hỗ trợ của Thần nữ Athéné, Diomède đã đâm bị thương Thần Vệ Nữ, Aphrodite may nhờ thần Cầu Vòng Iris dìu lên xe Thần Chiến tranh Arès bay về Thiên Đình. Diomède đánh với Thần Apollon bốn lần, bị thần nạt mới lùi bước. Diomède đâm trúng cả Arès, Thần Chiến Tranh phải chạy về Thiên Đình.

Thi hào Nguyễn Du viết « Xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều » nhưng không kể chi tiết ai đã từng thắng thiên. Thơ Homère cười ngạo Thần Vệ Nữ bị Diomède đâm trúng cánh tay, bị thương về nũng nịu với mẹ là Nữ Thần Dioné, bà an ủi con, kể một loạt chuyện các Thần bị người trần đánh :
- Thần Chiến Tranh Arès bị Otos và Ephialtès bắt nhốt trong tù ngục vách đồng 13 tháng, nếu không nhờ thần nữ Eribé báo cho Sứ Thần Hermès cứu đem về, sức đà cùng kiệt thê thảm, những vòng xích sắt không thoát thân được.
- Thần nữ Héra vợ Thần Vương Zeus, cũng bị Héraclès, con Amphytrion bắn lầm ba mũi bên vú phải.
- Thần Hadès, em Zeus cai quản Địa Ngục, tại Pylos bị Héraclès bắn vào bả vai phải trở về Thiên Đình nhờ Paeon cứu chữa.

Người trần đoản mệnh có sống, có chết. Cõi Thần bất tử, vô thủy vô chung. Thế mà Homère cả gan cho người trần đánh với Thần.

Người trần máu đỏ, cõi thần các thần không ăn thịt cá, bánh mì, uống rượu vang nên máu màu trắng. Homère đã nhìn thấy máu Thần chỉ toàn là ‘bạch huyết cầu’ ? Trong Odyssée, tiên nữ Calypso cung phụng Ulysse đãi đầy đủ các món sơn hào hải vị trần gian. Bảy năm chàng dũng sĩ mưu trí, suốt ngày chỉ làm tình với tiên nữ rồi ăn ngon mặc đẹp, nên chán cảnh thiên đường, chiều chiều ra bờ biển ngồi khóc và nhất định đòi về trần gian, phải nhờ Hội Nghị chư thần trên Olympe ra nghị quyết giải cứu người « tình tù », cho Thần Hermès xuống hăm doạ, chàng mới được Calypso tha cho được đóng bè đi về. Thiên đường Hồi Giáo, mang dây nịt chất nổ, đùng một cái thì được tới 72 tiên nữ như thế, thì chỉ có nước đi tu.

Thật là hài hước Homère đã cười ngạo Thần Chiến Tranh, là thần gây chết chóc tang tóc cho loài người, bị Diomède đâm bị thương trở về mắng vốn với cha là Thần Vương Zeus, lại bị mắng như một đứa trẻ thơ. Nhưng cuối cùng Zeus cũng cho cứu chữa, và sai thần Hébé hầu hạ tắm rửa thay quần áo mới bảnh bao.

Thế giới thần thoại Hy Lạp, có liên hệ gì đến thần thoại Ấn Độ chăng ? Zeus và Héra, ông Trời và bà Trời có hai đứa con là Héphaïstos và Arès. Héphaïstos là thần xây dựng, cung điện cõi Olympe đều do thần này dựng xây, có đoạn trong Iliade thần còn sáng chế cả Robot ! Homère đã miêu tả ông thần thợ rèn chân đi cà thọt, dễ thương trên các buổi tiệc Thiên Đình thường đi rót nước Nectar mời mọc và chọc cười mọi thần làm cho không khí Thiên Đình vui vẻ. Héphaïstos được nữ thần Thétis nhờ rèn vũ khí cho con là Achille ; có lúc vì bênh mẹ, bị Zeus nắm chân ném thẳng xuống trần gian, lọt vào núi lửa Etna bên Ý, nên chân bị què. Arès là thần chiến tranh phá hoại các công trình dựng xây. Héphaïstos có vợ là Aphrodite, thần Vệ Nữ xinh đẹp, nhưng nàng ngoại tình với Arès. Trong Odyssée, Héphaïstos đã làm máy lưới bẫy chụp hai thần đang làm tình trên giường dính vào nhau không cục cựa được và mời cả Thiên Đình đến xét xử.

Thần Vệ Nữ có quyền lực yêu đương, nàng có cái yếm và dải thắt lưng, ai mang vào thì đối tượng sẽ mê mệt, không cưỡng lại được. Thần nữ đã cho Pâris mượn, làm mê hoặc Hélène, khiến người xinh đẹp nhất trần gian bỏ chồng, bỏ con, mang hết vàng bạc nữ trang đi theo Pâris là nguyên nhân cuộc chiến thành Troie. Trong Iliade, nàng còn cho Bà Trời Héra mượn để quyến rũ Ông Trời Zeus giăng mây vàng làm tình trên đỉnh núi Ida, để mê mệt ngủ quên không giúp cho Hector thành Troie.

Thi hào Homère đã duyên dáng chọc cười mọi người bằng những chuyện trên cõi Thần ; khiến cho các buổi các du tử ngâm thơ Homère, mọi người đều say mê, khoái trá không bị ngủ gục ; nhưng bù lại các du tử bị xem là bất kính với thần thánh, bị hăm doạ choàng vòng hoa và đuổi đi ra khỏi thành phố. Các Thần khác đều do Zeus đa tình đã tằng tịu với các Thần Nữ khác mà sinh ra, mặc cho bà vợ Héra ghen tuông. Thần Vệ Nữ trong Iliade, sinh bởi Thần Nữ Dioné. Nhưng có chỗ lại nói Zeus giết cha Cronos, sinh thực khí rơi xuống đảo Chypre mà sinh ra Vệ Nữ nên nàng còn có tên Cypris. Ngày nay phía Nam đảo còn có tảng đá truyền tụng nơi nàng sinh ra.

Thần Nữ Athéné là vị thần duy nhất do Zeus tự hoài thai, phải nhờ Héphaïstos lấy cái búa bửa trán mà sinh ra. Athéné là thần trí tuệ, thần chiến thắng và cũng là thần hoà bình. Athéné trinh trắng suốt đời, không chồng cũng không có con. Tại Paris, ngôi đền có kiến trúc sao chép giống như đền Athéné tại Athène lại biến thành nhà thờ Thánh nữ Madeleine, vốn là một gái lầu xanh có công chăm sóc cho Chúa.

Thần Nữ Athéné thổi bùng trong Diomède lòng can đảm, cho chàng lập những chiến công anh dũng. Thần nữ Athéné kéo Thần Chiến Tranh Arès đi xa chiến trường. Các tướng Hy Lạp thắng trận, quân Troie rút lui. Diomède mặc dù bị Pandaros bắn trúng vai, vẫn xông lên giết được hắn và đả thương Énée. Thần Vệ Nữ Aphrodite nhảy vào cứu con trai Énée, cũng bị Diomède đâm thương trúng cánh tay. Aphrodite được Thần nữ Iris dìu về Olympe. Thần Apollon cứu Énée và đưa Thần Arès trở lại chiến trường. Quân Troie phản công trở lại, quân Hy Lạp núng thế. Thần nữ Héra và Thần nữ Athéné giúp quân Hy Lạp khiến Diomède đâm trúng Thần Chiến Tranh Arès. Thần Arès bay về Olympe, các Thần cũng về theo sau, Arès mắng vốn với cha, bị Thần Vương Zeus mắng, nhưng vì là con nên cũng cho Paeon chữa trị, và sai Hébé tắm rửa, mặc quần áo mới...

CHIẾN CÔNG CỦA TƯỚNG DIOMÈDE

Quán Trí Tuệ thổi bùng lên (Athéné) 2711
Vào tim Đỗ Mạnh can trường cuồng điên.
Cho hơn các tướng Đạt Liên, (Argiens–Hy Lạp)
Chiến công rực rỡ vinh quang lẫy lừng.
Nữ Thần hóa phép mũ khiên,
Sao băng như ánh lửa thiêng rực trời.
Lửa hồng chiếu sáng đầu vai,
Tung hoành sôi động dòng người cuộn mau.
Troa quân hai tướng đối đầu,
Phi Quốc, Đa Quốc ngồi vào chiến xa. (Prygeus, Idaios)
Hai con Đa Lạc xông pha, (Darès)
Phụng thờ Hỏa Thái con nhà binh đao. (Thần Héphaïstos) 2720
Đa Quốc ưởng ngực phóng lao,
Lướt vai Đỗ Mạnh chẳng sao giáp đồng.
Ty Đê công tử phóng nhanh, (Tydée Diomède)
Xuyên giữa lồng ngực, ngã ầm máu me.
Đa Quốc chạy trốn khỏi xe, (Idaios)
Chẳng còn lòng trí mang về xác anh.
Tấc gang cái chết thoát thân,
Thần Hỏa Thái cứu bao quanh sương mờ.
Mang về hậu cứ làng quê,
Cho cha già bớt não nề đau thương. 2730
Tydée công tử cướp cương,
Giao cho binh vệ chiến công về thuyền.
Quân Troa kinh hãi bàng hoàng,
Hai trai Đa Lạc mất, còn trốn đi.
Quán Trí Mắt Cú trong mây,
Bên Thần Chinh Chiến cầm tay vài lời :
“Thần Chiến hiểm họa loài người,
Thành trì đổ nát, máu rơi chiến trường.
Mặc cho Troa Yên, An Kinh,
Phụ Vương Dớt phán con đường vinh quang. 2740
Cho phe nào thắng mặc tình,
Rút lui chớ để bực mình Thần Vương.”

Nắm tay Thần Chiến kéo lên,
Rời xa chiến trận bên dòng Sa Măng (Scamandre)
Đa Niên đẩy lùi Troa quân,
Mỗi tướng đều thắng chiến công lẫy lừng.
Vua An Gia phóng lao nhanh, (Agamemnon),
Ô Đốc cao lớn vua vùng Hải Đông, (Odios, Halizones)
Hắn đà toan tránh kinh hoàng,
Ngọn lao đã cắm sau lưng xuyên mình. 2750
Ô Đốc gục xuống máu hồng,
Vất tung xe ngựa, vang rền giáp khiên.
Anh Đô giết Phai Tướng quân (Idoménée, Phaïstos)
Công tử Bồ Lộc từ miền Tà Nê, (Méonien Boros, Tarné)
Trúng vai phải gục xuống xe,
Quân binh tiến đến xông hè phanh thây.
Mai Ninh Lạc phóng lao bay, (Ménélas)
Giết Sa Măng Đốc vốn tài đuổi săn, (Scamandrios)
Sồ Phi công tử giống dòng, (Strophios)
Đạt Thế Mỹ dạy bắn cung sở trường. (Thần nữ Artémis) 2760
Nuôi trong rừng núi cao xanh,
Bắn tên săn thú, chạy nhanh rừng ngàn.
Hắn toan quay ngựa thoát thân,
Ngọn lao Mai Lạc xuyên lưng đổ nhào,
Mê Long giết Phê Lộc lao (Mérion, Phéréclos)
Hạc Mô công tử tài cao đóng thuyền. (Harmobidès)
Quán Trí khôn khéo dạy nên,
Khéo tay chế biến công trình dựng xây.
Đóng cho Bá Lộc thuyền đi (Pâris Alexandre)
Chiếc thuyền xinh đẹp từ đây khởi đầu. 2770
Cội nguồn chinh chiến thảm sầu,
Dân Troa, thân phận cơ cầu điêu linh.
Bất hòa tranh chấp các Thần,
Người trần gánh chịu kiếp thân chiến trường.
Mê Long đuổi Phê Lộc nhanh,
Đâm vào mông dưới thấu xương lạnh lùng.
Phê Lộc gục ngã lăn đùng,
Rỉ rên Thần Chết hồn cùng thiên thu.
Mê Thiết phóng lao ngang đầu, (Mégès)
Phê Đài con thứ nàng hầu An Nô. (Pédaios, Anténor) 2780
Thể Nương kính chồng quý yêu, (Théano)
Nuôi như con ruột như bao con mình.
Phi Lê công tử danh truyền, (Phylée)
Đường lao danh tiếng trúng xuyên gáy đầu,
Bay qua miệng dưới hàm râu,
Cắm ngang dưới lưỡi như hầu ngậm lao.
Âu Phi thấy Hiệp Sê Nô, (Eurypyle, Hypsénor)
Đồ Lô công tử, tự thờ Sa Măng; (Dolopion, thần sông Scamandre)
Dân Troa kính nể như thần,
Toan lui trốn chạy nhanh chân trận tiền. 2790
Anh Vệ Công vung gươm đồng, (Evaimon)
Cánh tay rơi xuống, máu hồng bắn tung.
Hiệp Sê Nô gục chiến trường,
Đớn đau số mệnh bên đường phù sinh.
Hai bên giáp trận xung phong,
Chẳng còn ranh giới liệt phân trận tiền.
Ty Đê công tử dọc ngang,
Chẳng còn ai biết chàng bên phía nào.
Khi như sông chảy ào ào,
Bão dâng tràn cuốn, đê rào đồng xanh. 2800
Như mưa sấm Dớt tan tành,
Phá bao mộng đẹp công trình thanh xuân.
Ty Đê công tử đuổi tung,
Hàng hàng binh sĩ Troa quân tiến gần.
Số đông chẳng thể ngăn chàng,
Sức thần đánh bạt đầy đàng máu tuôn.
Băng Đa công tử Ly Ông, (Pandaros con Lycaon)
Thấy tướng Đỗ Mạnh tung hoành dọc ngang.
Nhắm chàng bắn một phát tên,
Trúng bờ vai phải chỗ cong giáp đồng. 2810
Máu tuôn tay áo ướt dầm,
Ly Ông công tử huênh hoang lời rằng :
Tiến lên toàn quân Troa Yên,
Kẻ anh hùng nhất An Kinh đời tàn,
Ta cam đoan hắn bị thương,
Chẳng còn chịu đựng, sống còn chẳng lâu.
Trừ con Thần Dớt cứu cho.

Lòng đầy tự đắc công to hàng đầu.
Nhưng Đỗ tướng quân đã mau,
Mũi tên địch chẳng làm đau đớn nhiều. 2820
Lui chân ngựa cạnh bạn hầu,
Tướng Thế Lộc phụ nhổ mau giúp giùm (Sthénélos)
Kha Ba công tử bạn thân, (Capanée)
Nhổ giùm ngay gấp mũi tên vai mình.

Tướng Thế Lộc rời xe cương,
Đến tướng Đỗ Mạnh nhổ nhanh tên đồng.
Vết thương máu đổ một dòng,
Vải thô bịt chặt, thuốc cầm vết thương.
Tướng Đỗ Mạnh khẩn cầu thần :
Cầu xin Thần nữ sức thân hùng cường. 2830
Ái nữ Thần Zeus khiên vàng,
Đã từng phù trợ chiến trường phụ thân,
Ngày nay hãy yêu mến con,
Quán Trí Thần nữ giúp tròn chiến công.
Chế ngự được kẻ bắn cung,
Mũi lao trúng đích, hạ tên địch này.
Huênh hoang khoe mũi tên bay,
Rằng tôi chẳng sống lâu dài ánh dương.

Quán Trí nghe tiếng hiện thân,
Đến bên phù trợ tay chân nhẹ nhàng. 2840
Bảo chàng : Người hãy yên tâm !
Chiến tướng Đỗ Mạnh, anh hùng An Kinh.
Ta đà mang đặt trong tim,
Tấm lòng dũng cảm can trường cha ngươi.
Ty Đê danh tướng tuyệt vời,
Tấm khiên lay động rung trời trường thương.
Mở to con mắt phi thường,
Rồi ta sẽ đến phủ sương che trời,
Để người phân biệt Thần, người,
Ta cho người chiến đấu chơi với Thần. 2850
Vệ Nữ con gái Thần Vương (Aphrodite),
Cứ đâm nàng với mũi gươm sắt đồng.

Quán Trí Mắt Cú biến nhanh,
Ty Đê công tử nhanh chân trận tiền,
Say sưa chiến đấu quyết tâm,
Tấm lòng dũng cảm ba lần nhiều hơn.
Như con sư tử bị thương,
Khi vào chuồng thú bởi tên mục đồng.
Vết thương càng khiến điên lòng,
Cừu bầy co cụm, kẻ chăn trốn vào. 2860
Bầy cừu san sát lao xao,
Sư tử nhảy phóc vào rào càng say.
Tướng quân Đỗ Mạnh sức dai,
Nhảy vào xông xáo chẳng ai tranh cùng.
Đánh Án Tinh, Hải Phê Long, (Astynoos, Hypéron)
Kẻ lao giữa ngực, kẻ thanh kiếm dài,
Đứt mình đầu cổ tuôn rơi,
A Bát, Phổ Lý rụng rời chạy ra, (Abas, Polyidos)
Con trai Âu Ly chiêm gia (Eurydamas)
Ngọn gươm Đỗ Mạnh chẳng tha sống thừa. 2870
Săng Thước, Thọ Ôn mới vừa, (Xanthos, Thoon)
Hai trai Phai Thước cha già muộn con. (Phainops)
Gia tài để lại giang sơn,
Lưỡi gươm oan nghiệt oán hờn cho cha.
Thanh xuân chẳng trở lại nhà,
Tóc tang oan nghiệt mắt già lệ rơi.
Gia tài phân tán cho người,
Dòng xa tộc họ cơ ngơi sơn hà.
Hai con vua Biam xông ra,
Mẹ Đạt Nương Tử, chiến xa cùng vào. (Darnanos) 2880
Âu Thế Mông và Cồ Mao (Echémmon, Cromios),
Gặp tướng Đỗ Mạnh máu đào tuôn rơi.
Như con sư tử vồ mồi,
Kẻ rơi gãy cổ, kẻ rời chiến xa.
Quân tướng Đỗ Quân xông ra,
Cướp cương xe, vũ khí đưa về thuyền.
Anh Quân rung giáo kinh hoàng, (Énée)
Hàng đầu tướng lĩnh trận tiền nát tan,
Chạy tìm Băng Đa trong hàng, (Pandaros)
Mong Ly công tử nỏ thần cứu nguy.(Lycaon): 2890
Băng Đa Tử hãy ra tay,
Chẳng ai địch nổi nỏ này của ngươi.
Hãy bắn phát nữa vào người,
Đang gieo tai họa khắp nơi tung hoàng.
Bao tướng anh dũng Troa quân,
Chiến trường ngã gục trước thanh kiếm này.
Phải đây chính là Thần đây,
Lỗi ta chẳng tế Thần nay giận đùng.

Ly Ca công tử lời rằng :
Anh Quân dũng tướng giáp đồng quân sư, (Énée) 2900
Ty Đê công tử hình như,
Chiếc khiên của hắn lắc lư mũ đồng.
Hai con ngựa chạy xe nhanh,
Đỗ Mạnh chính hắn chẳng thần chi đâu !
Nếu Thần hổ trợ sức mầu,
Bờ vai bay nhẹ một màu sương lam.
Chắc Thần đã rút mũi tên,
Trúng bờ vai phải xuyên bên giắp đồng.
Nếu không nhờ sức của thần,
Tên này đưa hắn cõi âm chóng chày. 2910.
Tôi không xe ngựa nơi đây,
Dù trong cung điện lâu đài Ly Công (Lycaon)
Mười hai xe mới đóng xong,
Mỗi xe hai ngựa yên cương sẵn sàng.
Lúa mạch tươi trắng, thóc ngon,
Cha tôi sắp sẵn khởi hành đem theo.
Nhưng tôi từ chối đủ điều,
Ngại đem xe ngựa bao nhiêu nhọc nhằn.
Tôi đi bộ đến Ý Long, (Illion)
Chỉ cây cung nỏ, sức trông cậy nhờ. 2920
Chẳng mất công sức đợi chờ,
Hai tướng lĩnh địch bây giờ trúng tên.
Mai Lạc, Đỗ Mạnh máu tuôn,
Lòng tôi khoái trá đả thương địch thù.
Ấy là số mệnh thiên thu,
Tay tôi nâng lấy, tên từ nỏ cong.
Vì tôi yêu mến Ý Long,
Nên càng cứu giúp Troa dân cơ đồ.
Một lòng với tướng Hải Tô, (Hector)
Mà quê nhà biết bao giờ đợi trông. 2930
Vợ hiền, mái rộng cung đình,
Hay là đầu rụng lưỡi gươm thù này.
Vất tên, đốt nỏ xuôi tay,
Còn chi mang được tháng ngày hư không ?

Anh Quân dũng tướng Troa quân (Énée) :
Chiến trường chớ nói dài dòng mà chi,
Chẳng thay đổi được những gì,
Chỉ còn tranh đấu, sức này kiếm cung,
Nào nhanh lên ngựa xe cùng,
Ngựa Trô thần mã nhanh rong chiến trường. (Trôs)*2940
Hãy cầu khẩn với Thần Vương,
Thắng tướng Đỗ Mạnh, vinh quang về thành.
Này đây xe ngựa dây cương,
Chúng ta đây sẽ thay phiên trên đường,
Khi anh roi ngựa quất nhanh,
Thì tôi nghinh chiến đấu tranh chiến trường.
Khi anh xuất trận phóng thương,
Để tôi lo ngựa dây cương mặc tình.

Đáp lời công tử Ly Công :
Anh Quân quen ngựa với cùng dây cương. 2950
Hãy lo xe ngựa trên đường,
Xe anh, roi thúc, ngựa quen tiếng rồi.
Ngựa chưa quen tiếng của tôi,
E rằng ngựa chẳng thông nơi chiến trường.
Trước Đỗ Mạnh hoảng sợ liền,
Đổi người cầm lái chẳng nên lúc này.
Anh hãy điều khiển xe đây,
Phần tôi chiến đấu với cây lao đồng.

Nói rồi lên chiến xe chung,
Hướng tướng Đỗ Mạnh, xe tung bụi mờ. 2960
Thế Lộc công tử Kha Ba Nê, (Sthénélos, Capanée)
Thấy ngay : Công tử Ty Đê xem chừng,
Tướng Đỗ Mạnh, bạn thân thương,
Tôi đà trông thấy tiến lên phía mình,
Xem chừng muốn đấu với anh,
Sức họ dũng mãnh chớ nên khinh thường.
Băng Đa xạ thủ sở trường,
Con trai danh tiếng lẫy lừng Ly Công.
Anh Nê Anh Chi hoàng thân, (Énée, Anchise)
Xưng con Vệ Nữ nữ thần sinh ra. 2970
Hãy nên tạm lánh chiến xa,
Chớ nên tiến bước xông pha trận tiền,
E rằng sẽ thiệt đến thân.

Đỗ Mạnh mắt giận long lanh đáp lời :
Cấm không được bảo ta lùi,
Địch thủ ghê gớm ta thời để yên ?
Ta không phải giống ươn hèn,
Chẳng lui, chẳng trốn, lòng luôn can trường.
Ta sẽ không lên xe cương,
Hiên ngang thẳng tiến gần đường địch quân. 2980
Run ư, Thần nữ rằng không,
Ở xa khó phóng trúng tầm ngọn lao.
Quán Trí ban vinh dự nào,
Cho ta lao phóng lộn nhào cả hai.
Phần người yểm trợ vòng ngoài,
Giữ đôi tuấn mã chẳng rời dây cương.
Dụ Anh Nê xa Troa quân,
Gần kề quân đội An Kinh chúng mình
Anh Nê có cặp ngựa dòng,
Giống từ Thần Dớt cho ông hắn là... 2990
Vua Trô người dựng thành Troa,
Ngựa thần tốt nhất tinh hoa dưới trời.
An Chi luyện mã tinh đời,
Đã cho giao hợp giống nòi thuần tinh.
Sinh ra được sáu ngựa dòng,
Bốn con giữ lại nuôi trong lâu đài,
Tặng cho Anh Nê được hai,
Nếu ta thắng bắt được loài ngựa hay.
Thì vinh dự vẻ vang thay !

Lời vừa kịp dứt đến ngay ngựa thần. 3000
Chiến xa xuất trận nhanh chân,
Trước chàng công tử Ly Công thét lời :
Khá khen Ty Đê dẽo dai,
Mũi tên ta chẳng khiến người gục ngay.
Thì nay xem mũi lao này,
Sẽ đưa người đến m ty đời đời.

Nói rồi ưỡn ngực tung vai.
Hết bình sinh phóng lao dài tung bay,
Ngọn lao trúng cái khiên tay,
Xuyên qua cấm phập gần ngay giáp đồng. 3010
Tưởng rằng trúng đích reo ầm :
Xương sườn đã trúng, đời còn chẳng lâu.
Vinh quang thay, đời mi đâu,
Cho ta danh tiếng hàng đầu vẻ vang.

Bình tâm Đỗ Mạnh nói vang :
Lao mi đã hụt ta không hề gì,
Lao ta sẽ đưa ngươi đi,
Về nơi yên nghỉ Âm Ty đời đời.
Thần Chiến thoả thích máu người.
Chiến tranh gian khổ chẳng nguôi chiến trường.
3020
Nói rồi phóng ngọn lao băng,
Thần Quán Trí hướng mũi cằm Băng Đa Rô,
Xuyên qua răng cắt lưỡi nhô,
Xuyên cằm ngã xuống, ngựa hồ hoảng kinh.
Buông rơi vũ khí ấm ầm,
Hồn Băng Đa đã bay lên lìa trần.
Anh Quân nhảy cản bước chân,
Sợ An Kinh đến cướp tràn tử thi.
Quay đầu khiên giáo loay hoay,
Như con sư tử, bao vây bởi thù. 3030
Lao đâm, khiên đỡ thét lo,
Đỗ Mạnh thoáng thấy đá to bên mình,
Đá to cũng mấy người khiên,
Ném Anh Quân đá trúng ngang dưới mình.
Rách chân đứt hai sợi gân,
Anh Quân gục xuống tối sầm mắt hoa.
Nữ Thần Vệ Nữ từ xa,
Tung mình đỡ đứa con qua sương mù,
Cánh tay trắng khói sương thu,
Áo choàng trắng muốt mẫu từ yêu thương. 3040
Sợ lao kỵ mã Đa Niên, (Danaen)
Cướp đi đời một đứa con anh hùng.
Ca Ba công tử chẳng quên, (Capanée)
Cướp đôi ngựa quý yên cương về mình,
Trao Đề Anh Phi chiến công, (Déipyle)
Đem về hậu tuyến binh thuyền An Kinh.
Rồi lên xe ngựa dục cương,
Ty Đê công tử truy lùng Anh Nê,
Vệ Nữ toan trốn bay về.
Rời xa chiến trận, tiện bề thuốc thang. 3050
Tướng Đỗ Mạnh đuổi theo nàng.
Biết Thần Nữ chẳng tinh tường chiến tranh.
Như Quán Trí,Âu Nô phá thành, (Enyo)
Đỗ Mạnh phóng lao đâm áo Thần,
Cổ tay trắng nuốt máu tràn,
Vệ Nữ đau đớn hét vang buông mình.
Máu thần trắng, khác máu trần !
Chẳng ăn thịt cá, rượu vang, bánh mì.
Cho nên Bất Tử cõi trời,
An Long bay đến, đỡ người Anh Nê. 3060
Dấu trong dày đặc sương mê.
Đa Niên quân kỵ phi về đả thương.
Tướng Đỗ Mạnh vẫn hét lên:
Đi đi, ái nữ Thần Vương chớ về.
Chiến trường chém giết bộn bề.
Vì nàng dụ dỗ, bùa mê hại người.
Nếu nàng còn đến đây thôi,
Sẽ còn run sợ khắp trời máu xương?
Hãy rời xa, hãy tỏ tường,
Vì ai chinh chiến, máu xương chất chồng.
3070
Chuyết Nương nghe nói động lòng* (Cypris Vénus) ,
Bước đi rên rỉ, đau cùng vết thương.
Thần nữ Y Bích bay lên, (Iris)
Dìu nàng bên trái trận tiền không trung.
Tay nàng thương tích tím đen,
Thấy Thần Chinh Chiến bên thềm mây cao.
Mây hồng nâng đỡ ngọn lao,
Chiến xa, ngựa chiến đợi nhau chiến trường.
Buông mình quỳ cạnh người tình* :
Chàng ơi cho mượn ngựa nhanh xe vàng,
Để em về chốn Thiên Sơn,
Cõi Thần Bất Tử chữa lành vết thương.
Em đau đớn quá hỡi chàng,
Ty Đê công tử đâm em vết này.
Sẽ còn đánh Dớt nữa đây.

Thần Chiến cảm xúc trao ngay xe vàng.
Dìu nàng bên cạnh mơ màng,
Y Bích bên cạnh tay cầm dây cương.
Thúc nhanh xe ngựa bay lên,
Về Thiên Sơn chốn đỉnh non cõi Thần. 3090
Xe vàng thẳng đến Thiên Đình,
Xe theo chân gió, đến dinh của nàng.
Tháo cương cho ngựa cỏ vàng,
Dìu Vệ Nữ đến mẹ nàng Độ Khuê (Dioné),
Ôm con âu yếm vỗ về,
Hỏi rằng : Ai đã lỗi thề đâm con,
Ai trên Thượng giới cõi Thần,
Lẽ nào con đã gieo hờn oán ai ?

Vệ Nữ nũng nịu đáp lời :
Kẻ gây thương tích là người trần gian. 3100
Con Ty Đê, Đỗ Mạnh cuồng điên,
Đã đâm con một mũi thương bạo tàn.
Vì con muốn cứu đứa con.
Anh Nê yêu quý sinh trên cõi trần.
Troa Yên, An Kinh chiến tranh,
Chúng còn muốn đánh cả Thần trên cao.

Thần Độ Khuê đáp khổ đau :
Con ơi kiên nhẫn vì bao muộn phiền.
Biết bao Thần chốn Thiên Đình,
Khổ đau vì cõi dương trần chiến chinh? 3110
Thần Chiến cũng chịu số phần,*
Ô Tốt, Âu Thiết hợp đồng tiến công; (Otos, Ephialtès)
Nhốt trong tù ngục vách đồng,
Mười ba tháng chẳn nếu không cậy nhờ,
An Khuê xinh đẹp báo cho, (Éribé)
Sứ Thần Mai Hạc cứu lo đem về (Hermès).
Sức đà cùng kiệt thảm thê,
Những vòng xích sắt khó bề thoát thân.
Hạ Cơ cũng chịu vết thương, (Héra)
Ba mũi vú phải, ngọn tên một tầm. 3120
m Phi công tử bắn lầm. (Héraclès, con Amphytrion)
Vết thương nhức nhối cõi trần thương đau.
Thần Dạ Đài chịu phận nào, (Hadès)
Phi Lô, Anh Kiệt bắn vào bả vai. (Héraclès bắn tại thành Pylos)
Trận tiền la liệt xác người,
Đớn đauThần phải vể nơi thiên đình.
Ba Công thoa thuốc chữa lành. (Paeon)
Thuốc thoa bóp giúp dịu liền vết thương.
Khốn thay tàn bạo chiến chinh,
Đã gieo bao cảnh hoảng kinh cõi Thần. 3130
Quán Trí sắc đẹp ghét ganh,
Nữ Thần Mắt Cú giúp phần An Kinh.
Cho Đỗ Quân đánh cuồng điên,
Người trần đoản mệnh sống còn bao lâu.
Đánh cùng Thần chốn ngôi cao,
Ngày đi con dại trên đầu gối cha,
Mới vừa biết nói ba ba,
Để ra chiến địa đất hòa máu xương.
Tội Ái Gia Lệ khóc thương, (Aigialée)
Nương Tử An Đạt đêm trường thở than (Adraste) 3140
Sợ lòng thức giấc gia nhân,
Đêm nằm thao thức nhớ chồng chiến chinh.
Người dũng cảm nhất An Kinh,
Phu nhân Đỗ Mạnh, kỵ binh anh hùng.

Nói rồi xem xét vết thương,
Lau làn máu trắng còn vương tay nàng.
Hai tay xoa bóp thuốc thang,
Cơn đau đà dứt, chữa lành tay con.
Quán Trí, Hạ Cơ thấu nhìn, (Athéné, Héra)
Buông lời mát mẻ với cùng Thần Vương. 3150
Quán Trí Mắt Cú trước tiên:
Phụ Vương ơi chớ giận hờn lời con,
Chắc là Chuyết Nương mê hồn (Cypris, Vénus)
Giai nhân nào đó theo chàng Troa Yên.
Vì yêu thương quá mê cuồng,
Vuốt ve nàng áo thời trang tuyệt trần,
Chẳng may chạm phải kim vàng,
Rách bàn tay trắng dịu dàng thần tiên.

Mỉm cười Dớt Đấng Phụ Vương.
Gọi nàng Vệ Nữ đến bên lời rằng : 3160
Chiến trường con chớ lăng nhăng.
Phận con giao kết duyên tình thế gian,
Có Thần An Thiết chiến tranh (Arès)
Quán Trí Thần nữ lo phần bại vong.

Ấy lời nơi chốn Thiên Đình,
Cõi trần cuộc chiến sôi cuồng đấu tranh.
Đỗ Quân gào thét hung hăng,
An Long đỡ Anh Quân lăn lộn nhào. (Apollon, Énée)
Chẳng còn kính nể Thần nào,
Tướng Đỗ Mạnh cứ xông vào An Long. 3170
Ba lần gạt ngọn lao gần,
Lần tư Thần giận thét gầm tiếng lên:
Ty Đê công tử liệu hồn,
Lui ra, chớ đánh cả Thần thiệt thân.
Các Thần khác giống người trần.

Ty Đê công tử thất kinh bước lùi.
Tránh An Long giận, tháo lui,
Tránh đòn Thần đánh trúng người từ xa.
Thần mang Anh Quân bay qua,
Đặt vào đền, cạnh thành nhà Bắc Lam (Pergame) 3180
Thần Lã Tôn chữa vết thương, (Latone)
Thần Đạt Thế Mỹ bắn cung tên sáng trời. (Artémis)
Chữa lành gân cốt rã rời.
Anh Quân tỉnh dậy phục gồi sức trai.
Thần An Long chế hình hài,
Giống Anh Quân lại vất nơi chiến trường.
Cho An Kinh mặc tình đâm,
Mũi trên lồng ngực, trên khiên da dày.
Thần An Long lại tung bay,
Đến Thần An Thiết còn say kích lời. 3190
An Thiết thảm họa loài người.
Máu đào như nước lả nơi chiến trường.
Thành trì sụp đổ tang thương,
Lẽ nào cứ để dọc ngang anh hùng.
Ty Đê công tử kiên gan,
Đánh luôn cả Dớt, Phụ Vương chúng mình.
Đánh Vệ Nữ tay bị thương,
Hắn còn xông đến đâm càn cả ta.

An Thiết hừng chí xông ra,
Hóa thân thành Đạt Ca Ma tướng hùng (Arcamas). 3200
Thủ lĩnh Thạch Các kiên cường, (Thraces)
Tiến lên kích động các hoàng tử Biam :
Lẽ nào để quân An Kinh,
Xông lên tàn sát toàn quân chúng mình.
Đánh lui đến tận cổng thành,
Thành trì kiên cố mà không chống gì ?
Người ta kính phục cứu nguy,
Anh Quân tài trí kém gì Hải Tô.
Hãy xông vào chốn trận đồ,
Tiến lên ứng cứu giúp cho anh hùng.
3210
Lời lời kích động quân trung,
Cho quân Troa tiến lên cùng đấu tranh.
Thạc Phê Đông cũng bực mình, (Sarpédon)
Nhìn Hải Tô nói sự tình xót xa :
Hải Tô dũng tướng tài ba,
Kiên trường can đảm nay là nơi đâu ?
Lẽ nào chờ một ngày nao,
Chẳng còn quân sĩ mới mau giữ thành ?
Rành rành kinh nghiệm nhớ chăng ?
Kinh thành chẳng được viện quân tan tành. 3220
Cha vợ, em rể, em anh,
Toàn gia thành Thép chết trong khốn cùng. (Thèbes)*
Lẽ nào kinh nghiệm tiêu vong,
Mà nay trước trận công thành trốn lui.
Như chó quanh sư tử, lùi,
Phải luôn chiến đấu với người đồng minh.
Tôi đây, liên kết giúp quân,
Từ xa xôi đến viện binh chiến trường.
Ly Chi xa thẳm quê hương (Lycie)
Sông Săng cuộn sóng chảy tuôn một dòng. 3230
Tôi còn để lại vợ hiền,
Con còn thơ ấu lên đường nhớ thương,
Tôi luôn kích động Ly Quân, (Lyciens)
Và thân tôi cũng đi tìm địch quân.
Dù tôi chẳng có gì chăng,
Để An Kinh cướp chiến công mang về.
Còn anh chẳng động chẳng hề,
Ra lệnh chiến đấu chỡ che vợ hiền.
E rồi Bá Lộc và anh, (Pâris)
Rớt trong lưới trận địch giăng chiến trường. 3240
Làm thân nô lệ lao công,
Địch quân tàn phá kinh thành phồn vinh.
Chính anh phải nghĩ trước tiên,
Ngày đêm cầu khẩn đi tìm đồng minh,
Luôn luôn giữ vững kinh thành,
Cùng quân binh viện đấu tranh hợp đồng.

Nghe lời nói Thạc Phê Đông,
Hải Tô hừng khí tâm can với lời.
Bước ra khỏi chiến xa ngồi,
Hải Tô xông xáo khắp nơi tuyên truyền. 3250
Đưa cao lao nhọn vung lên,
Lời lời thúc dục lòng thêm vững bền.
Xông pha nơi chốn trận tiền,
Quân Troa quay lại An Kinh đối đầu.
Đạt Liên co cụm lại mau,
Chẳng lo hoảng, tiến bên nhau đội hình,
Như cơn gió thổi mát lành,
Trên sân sàng thóc nhanh nhanh ngày mùa.
Rạ rơm bay trắng nắng trưa.
An Kinh trắng xóa bụi mờ bay tung. 3260
Tung trời xanh đám mây đồng,
Gót chân vó ngựa bụi hồng đuổi nhau,
Bên Troa quân kỵ quay mau,
Quân binh hừng chí chiếc lao tay dài.
Thần Chiến hung hãn máu say,
Phủ màu tang tóc tung bay chiến trường.
An Long thúc dục Troa Yên,
Quán Trí Thần Nữ, Đa Niên dục cùng.
An Long quay lại kinh thành,
Mang Anh Quân lại chiến trường đấu tranh. 3270
Truyền lòng can đảm hùng anh,
Quân Troa mừng thấy tướng quân trở về,
Bình yên, dũng cảm, đam mê,
Lòng không thắc mắc, chẳng hề hỏi han.
Nhờ Thần Cung Bạc kề bên,
Thần Bất Hòa, Thần Chiến luôn luôn dục lòng.
Hai chàng An Bắc xuất chinh (Ajax)
Uy Lĩnh, Đỗ Mạnh vững tình Đa Niên.
Chẳng gì sợ hãi Troa Yên,
Chờ như mây xám Thần Vương non ngàn. 3280
Như yên tỉnh trước bão giông,
Đứng im trước trận Bắc phong cuộn tràn.
Đợi muôn gió dục mây vần,
Gió lay, gió hú sương dâng chập chùng.
Đa Niên chẳng ngại, vững chân,
An Trích xông xáo ba quân nhiệt tình : (Atride Agamemnon)
Các bạn ơi, là chiến binh.
Trái tim dũng cảm nhiệt tình tiến công,
Tiến quân cùng đánh liên hoàn,
Vững vàng kiêu dũng vinh quang anh hùng. 3290
Chẳng nên trốn chạy chiến trường,
Kiên cường tiến, chẳng tìm đường thoát thân.

Nói rồi vung ngọn lao tung,
Trúng ngay tướng địch tùy tùng Anh Nê
Đới Côn, công tử Bạt Lê, (Deicoon, Pergase)
Hàng đầu quân tiến chẳng hề sợ ai,
Quân Troa kính phục kiên oai,
Như các hoàng tử sánh vai anh hùng.
Khiên đồng, xuyên ngọn lao băng,
Bay qua trung bụng, ngã lăn trận tiền. 3300
Anh Quân hạ hai Đa Niên,
Ốc Si Lộ Cốt, Kề Thông anh hùng. (Orsilochos, Créthon)
Con trai Đôn Các tướng quân, (Dioclès)
Phi Xứ quê quán, kinh thành đẹp xinh. (Phères)
An Khê xuôi chảy một dòng, (Alphée)
Sông xanh ra đến đồng bằng Phi Liên. (Phyliens)
Đôn Các hai con song sinh,
Kề Thông, Lộ Cốt lên đường chiến chinh.
Đến Ý Long chiến thuyền đen,
Tuổi thanh xuân quyết ra quân trả thù. 3310
Nào đâu cái chết thiên thu,
Hai con sư tử rừng sâu núi ngàn,
Mẹ nuôi dưỡng dục đầu non,
Xuống rừng bò béo, cừu ngon trại đồng.
Nào hay chết bởi thợ săn,
Anh Quân đánh đổ hai thân bách tùng.
Mai Ninh Lạc thấy xót thương,
Mũ đồng thương sắt tiến lên hàng đầu.
Tấm lòng nung nấu báo thù,
Tay Anh Quân đã gieo sầu tang thương. 3320
An Thi Lộc bước theo lên, (Antilochos, Anthiloque)
Ninh Tô công tử theo chân anh hùng,
Sợ rằng trắc trở chi bằng,
Được Hạ Lan, cũng sẽ không còn gì.
Anh Quân, Mai Lạc toan tay,
Hai thanh lao nhọn phóng đi, đợi chờ,
Nhưng An Thi Lộc bước vô,
Anh Quân núng thế cơ hồ lui chân.
Hai chàng lôi xác người thân,
Về An Kinh, các quân mang về thuyền. 3330
Hai chàng lại tiến bước lên,
Mai Ninh Lạc phóng ngọn thương ngang mình.
Phi Lê Mai mạnh như thần, (Pylemènès)
Vua Phan La Quốc khiên cầm ngã lăn, (Phaphlagoniens)
An Thi Lộc ném My Đông (Mydon)
Công tử An Tiến tay cầm cương dây. (Atymnios)
Bằng tảng đá trúng gối tay,
Cán ngà rơi xuống lăn quay trận tiền.
Chiếc xe lăn đổ chông chênh,
Tướng An Thi Lộc tung gươm ngang đầu. 3340
Đầu văng thân ngã phía sau,
Tướng An Thi Lộc kéo mau ngựa về.
Hải Tô nhìn thấy gần kề,
Xuyên hàng thẳng đến não nề hét vang,
Hai quân lực lưỡng theo chân,
Ấy Thần An Thiết, ấy Thần An Đô (Arès, Enyo),
Cầm thương xông xáo tung hô,
Khi lên phía trước, khi chờ phía sau.
Thương dài sắt nhọn lao xao,
Tướng Đỗ Mạnh thấy ào ào gầm lên. 3350
Như người chẳng biết bơi sông,
Đứng bên bờ rộng loanh hoanh bẽ bàng,
Dòng sông cuộn chảy biển ngàn,
Bọt tung trắng xóa trường giang một màu.
Nói cùng tướng sĩ, mày cau :
Bạn ơi, ta phục chi nào Hải Tô,
Vì luôn bên hắn, nhào vô
Bảo toàn số mệnh giúp cho số phần.
An Thiết dưới dạng người trần,
Lòng ta chẳng sợ Troa Yên quân thù. 3360
Lẽ nào ta rút lui ư,
Chống Thần cũng quyết, tâm tư vững bền.

Troa quân tiến sát An Kinh,
Hải Tô giết chết hai trang anh hùng.
Mai Thế, An Chi ngồi chung, (Ménesthès, Anchialos)
Chiến xa phóng đến giao tranh chiến trường.
An Bắc công tử Thế La Môn,
Mất hai chiến hữu tổn thương trong lòng.
Tiến lên tiền trận phóng thương,
Trúng m Phi Lộc xuyên ngang dưới mình (Amphilos) 3370
Dưới đai, ngã gục khiên lăn,
Sơn La công tử dân vùng Bái Sô (Sélagos, Paisos)
Xứ giàu đồng lúa ấm no,
Giúp Troa quân viện, quân cơ nhiệt tình.
m Phi Lộc gục ngã ầm,
An Bắc toan đến lôi nhanh thi hài.
Chân vừa chạm đến xác người,
Bao thanh lao phóng sáng ngời trúng khiên,
Chàng vừa nhổ được mũi thương,
Nhưng không nhổ được lao trên khiên đồng. 3380
Sợ Troa quân tiến bước nhanh,
Rút lui rung chiếc khiên đồng đầy lao.
Chiến trường xáp chiến lao xao,
Thế Bồ dũng cảm lớn cao đầu cùng (Tlépolème con Héraclès)
Thạc Đông sức sánh như thần, (Sarpédon)
Hai bên số mệnh anh hùng trần gian.
Con thần gặp phải cháu thần,
Thế Bồ Lâm thét lớn cùng Thạc Đông :
Thạc Đông quân sư Ly Siên (Lyciens)
Nay ta chẳng phải đi tìm ngươi đây. 3390
Dám cùng ta đấu trận này,
Xem mi nói dối, mi đây con thần.
Mi sinh ở chốn dương trần,
Thế mà mi bảo là Thần sinh ra.
Chẳng như Hùng Anh Kiệt cha ta, (Héraclès)
Trái tim sư tử, sức là vô song.
Đến đây vì ngựa Lao Đông (Laomédon)
Sáu chiếc thuyền chiến, vài trăm binh hùng.
Phá Ý Long đốt kinh thành,
Đủ làm góa bụa toàn dân trên đường. 3400
Còn mi tim óc ươn hèn,
Quân binh già yếu, Troa Yên chẳng thèm,
Viện binh gì chỉ thêm phiền,
Nếu mi hùng mạnh hãy xem lao này.
Đưa mi qua cửa Dạ Đài.

Thạc Phê Đông cũng nhún vai lời rằng :
Thế Bồ Lâm thực vậy chăng ?
Kẻ nào muốn phá kinh thành Ý Long,
Chỉ là những kẻ điên khùng,
Lao Mê Đông, đáng phục lòng biết bao *3410
Đã từ chối ngựa đổi trao,
Con thần, xa đến ai nào biết đâu ?
Còn mi chắc muốn khẩn cầu,
Mũi lao này cướp lấy đầu của ngươi.
Để người xuống cõi Dạ Đài,
Cho ta danh tiếng, cho người đời hay.

Nói rồi phóng ngọn lao bay,
Thế Bồ Lâm cũng phóng ngay lao liền.
Lao Thạc Đông trúng cổ mình,
Đau thương xuyên mắt tối sầm bóng đen. 3420
Thạc Đông đùi trái trúng thương,
Ngọn lao đâm mạnh thấu xương ngất liền,
Tùy tùng cứu đỡ vào trong,
Chẳng ai kịp lấy lao đồng rút ra,
Thế Bồ Lâm, quân xông pha,
Khiên vào hậu cứ đi xa chiến trường.

Uy Lĩnh nóng bỏng trong lòng,
Nhảy lên xông xáo xả đâm quân thù.
Ly Siên quân sĩ lùi mau,
Bao nhiêu dũng tướng gục đầu ngã lăn. 3430
Chết trong cơn giận bừng bừng.
Cối Kha, An Lạc, Cồ Mộc ngã cùng đau thương. (Coiranos, Alastor, Chromios)
An Căn, Hà Lộc, Nễ Môn (Alcandre, Halios, Néomon)
Và Phi Tân Mỹ bao chàng Ly Siên (Prytanis)
Bổng đâu xông xáo tiến lên,
Hải Tô mũ trụ sáng choang kinh hoàng.
Thạc Phê Đông mừng trong lòng;
Thều thào khẽ nói thương thân vài lời :
Hải Tô công tử Biam ơi,
Cứu tôi chớ để xác tôi địch giành. 3440
Kinh thành anh, tôi từ trần,
Tiếc không về được quê thăm cửa nhà.
Chao ơi, hạnh phúc đã xa,
Vợ hiền con dại bao là đau thương!

Hải Tô không nói tiến lên,
Bước nhanh nhắm phía Đạt Liên xông vào.
Bao nhiêu chiến sĩ máu đào !
Thạc Phê Đông được đưa vào cạnh bên.
Cây Sồi, đấng Dớt Phụ Vương,*
Phê Lạc Công giúp nhổ liền cây lao (Pélagon) 3450
Thạc Đông bất tỉnh đớn đau,
Trên mi mắt dậy một màu sương lam,
Nhưng rồi lại tỉnh tâm hồn,
Gió Bắc Khuê thổi con tim trở vào (Borée).
Đạt Liên dưới lực Hải Tô,
Cùng Thần An Thiết cơ hồ thảm thương.
Không còn trở lại thuyền đen,
Không còn trở lại trận tiền tiến công.
Ai người tử trận đầu tiên,
Bởi Thần An Thiết và cùng Hải Tô. 3460
Từ Thác thần lực lớn to, (Teuthras)
Anh Tuấn luyện mã, tài so đấu trường. (Oreste)
Tề Chước dũng mãnh ngọn thương, (Tréchos)
Ốc Nô, Hệ Lộc, Ô Phong con nhà (Oenomaos, Helonos, Oenopion)
Ô Lạc võ phục đai ngà, (Oresbios)
Ở vùng Hy Lệ kiêu sa sang giàu.
Cạnh hồ Lệ Thủy ngọt ngào, (Céphise)
Quân Bồ Thiên xứ mạnh giàu thế gian (Boétiens).

Hạ Cơ Bạch Thủ Nữ Thần,
Nhìn Đạt Liên bại xác nằm đau thương. 3470
Bảo Quán Trí giúp An Kinh :
Hỡi nàng ái nữ Thần Vương khiên vàng,
Chúng ta đã hứa một lòng,
Giúp cho Mai Lạc phá thành Ý Long,
Chớ cho An Thiết lộng hành,
Hãy mau cứu giúp An Kinh chiến trường.

Quán Trí Mắt Cú Nữ Thần,
Đồng tâm hăm hở xuống trần giúp binh.
Hạ Cơ xem lại xe thần,
Mỗi bên chiếc bánh xe đồng tám thanh. 3480
Hai trục ngù sắt quay nhanh,
Vành vàng vững chắc, niềng đồng đẹp xinh.
Đùm bạc, ghế da nạm vàng,
Lan can, tay lái, ánh ngân sáng ngời,
Ách vàng, vòng ngọc tuyệt vời,
Bốn con Thần Mã, tung trời vượt mau.
Quán Trí trút bỏ lụa đào,
Tấm thân mềm mại gấm thêu cõi Thần.
Mặc vào giáp phục chiến chinh,
Bên vai khiên rủ những vòng thiên quang. 3490
Đột Tinh đầu quỷ giữa tâm, (Gorgone)
Dấu hiệu khủng kiếp Thần Vương kinh hoàng.
Hai ngù mũ trụ giáp vàng,
BốnÂu trang trí hiệu quân trăm thành.
Chiến xa lao nhọn ngựa thần,
Xuống trần cứu giúp anh hùng An Kinh.
Vung roi thần mã bay lên,
Với niềm phấn khởi vô biên ngập tràn.
Bay qua các cửa Thiên Sơn,
Giữ gìn bởi các Thần Nương Bốn Mùa. 3500
Kéo mây mở lối thần xa,
Ngựa thần thúc dục đi qua đỉnh ngàn.
Đỉnh cao trông thấy Thần Vương,
Ngừng xe ngựa lại than van đôi lời :
Hỡi Dớt, đấng Phụ Vương ơi !
Bạo tàn An Thiết rằng người chẳng ưa,
Cớ chi để An Kinh thua,
Chẳng tình, chẳng lý, chẳng chừa hung hăng.
Lại thêm Vệ Nữ, An Long,
Điên cuồng chém giết chẳng tuân luật thần. 3510
Thì nay Dớt chớ phật lòng,
Tôi đâm An Thiết hung thần cuồng điên.
Đuổi hắn ra khỏi chiến trường.

Đùng đùng giận dữ Thần Vương trả lời :
Hãy nhanh trừng trị hắn thôi,
Quán Trí Tuệ hãy đến nơi hung thần,
Lôi hắn về chốn Thiên Đình,
Đả thương cho hắn biết thân bạo tàn.

Hạ Cơ hả dạ trong lòng,
Đánh xe Thần mã nhanh chân trong trời. 3520
Ngàn sao lấp lánh xa khơi,
Trong sương thấy một bóng người đỉnh cao,
Ngồi nhìn biển sóng rượu đào,
Đáp bầy Thần mã nghiêng chao nắng hồng.
Đồng Troa dừng gót dưới chân,
Hai con sông chảy hợp chung một dòng.
Sông Si Mai và sông Sa Măng,
Dừng xe Thần Nữ thả sương lam nhòa.
Si Mai đồng trống bao la,
Nhẹ nhàng xe đáp như là chim câu. 3530
Nóng lòng giúp Đạt Liên mau,
Quanh Tướng Đỗ Mạnh biết bao anh hùng.
Như bầy sư tử đi săn,
Như heo rừng trước địch quân khó lường.
Hạ Cơ Bạch Thủ Nữ Thần,
Hóa Tỉnh Tô giọng như đồng vang lên. (Stentor)
Bằng năm mươi giọng người thường.
Tiếng kêu thúc dục hổ lòng ba quân :
Hổ thẹn thay quân An Kinh,
Dáng hình dũng cảm sao lòng nhát gan. 3540
Khi An Sinh ra chiến trường (Achille)
Địch nào dám vượt cổng thành Đạt Niên (Dardanienne)
Vì chúng sợ sức ngọn thương,
Giờ xa thành, chúng đánh gần thuyền ta.

Những lời hùng chí thốt ra,
Thêm lòng can đảm xông pha chiến trường.
Quán Trí Tuệ đến cạnh bên,
Ty Đê công tử vết thương vẫn còn,
Do Băng Đa Lộc bắn tên,
Đứng trên xe ngựa lau trên máu hồng. 3550
Mồ hôi ướt đẫm cả mình,
Dây da đỡ chiếc khiên đồng nghiêng nghiêng.
Tay trên ách ngựa mới rằng :
Ra người chẳng giống phụ thân chi nhiều,
Con trai Ty Đê thân yêu,
Cha người thân bé, nhưng nhiều kiên gan,
Tùy cơ ứng biến một thân,
Đi làm sứ giả nơi thành Thép Kinh,
Bầy con Kha Mộc mưu toan. (Cadmos)
Khích lời nơi giữa lầu trang tiệc trần. 3560
Trái tim dũng cảm anh hùng,
Trả lời kêu khích thắng liền cuộc thi.
Đường về phục kích gian nguy,
Nhờ ta ra sức hộ trì kế bên.
Giúp cha nay ta giúp con,
Phù trì bảo vệ vẹn toàn chiến công.
Dù con có mệt mỏi mòn,
Không lòng can đảm chẳng hơn cha mình.

Đỗ tướng quân trả lời rằng :
Biết Ngái ái nữ Thần Vương hộ trì, 3570
Nói ngay thẳng chẳng dấu gì,
Chẳng gì nhụt chí, chẳng gì đắn đo,
Nhớ lời Thần Nữ dặn dò,
Nhớ lời Ngài đã giúp cho đối đầu,
Ngài chưa cho phép đánh nhau,
Với Thần Bất Tử ngôi cao Thiên Đình,
Trừ Thần Vệ Nữ trận tiền,
Ngài đã cho phép lao đồng của tôi,
Bây giờ ra lệnh nghỉ ngơi,
Đạt Liên tránh né cùng ngồi nơi đây, 3580
Chỉ vì tôi nhận biết nay,
Có Thần An Thiết ra tay chiến trường.

Quán Trí Tuệ trả lời rằng :
Đỗ tướng quân hỡi chớ nên ngại gì,
Khi ta đã xuống hộ trì,
Sợ chi Thần Chiến, sợ chi quỷ thần,
Tiến lên, móng ngựa dày chân,
Đến bên An Thiết đánh gần mới nên,
Sợ chi Thần Chiến cuồng điên,
Gieo bao thảm họa đau thương cõi đời. 3590
Ta, Hạ Cơ đã hứa rồi,
Hạ Thành Troa quyết tâm đòi Hạ Lan,
Lòng ta chẳng thể nào quên,
Chẳng hề thay đổi ta luôn giúp người.

Lên xe chẳng đợi trả lời,
Đẩy Thế Lộc xuống, bước ngồi kế bên, (Sthénélos)
Trục xe vang tiếng gỗ sên,
Dưới sức Thần Nữ, dưới trang anh hùng.
Cầm cương roi ngựa quất nhanh,
Quán Trí Tuệ tiến gần Thần Chiến Tranh. 3600
An Thiết chém giết hung hăn
Nhắm vào Phi Phát anh hùng Tinh Liên. (Périphas, Etoliens)
Ô Châu công tử lừng danh (Ochésios)
Ngã nằm sóng sượt trên tầm ngọn thương.
Quán Trí đội mũ Diêm Vương,
Hình hài biến mất chẳng còn ai trông,
An Thiết quay lại bước nhanh,
Bỏ Phi Phát tiến lại gần chiến xa;
Nhắm ngực Đỗ Mạnh phóng ra,
Tầm lao trên chiếc ách và dây cương. 3610
Quán Trí bắt lấy hất bên,
Đường lao vô hiệu bay trên ra ngoài.
Đỗ Mạnh đánh trả kịp thời,
Quán Trí Tuệ hướng thẳng nơi bụng thần.
Trên đai bào hộ quấn thân,
Ngọn lao Đỗ Mạnh đánh gần đả thương.
Rách da bụng máu trắng tuôn.
An Thiết đau đớn hét vang như đồng.
Kinh thiên động địa vang lừng,
Tưởng chừng như tiếng mười ngàn người la. 3620
An Kinh, Troa quân hớt ha,
Hớt hải tiếng thét vang xa trận tiền.
Chiến trường bỗng nghịt mây đen,
Gió cuộn Thần Chiến bay lên đỉnh trời.
Thiên Sơn vừa đến tận nơi.
Bên Thần Vương Dớt vạch coi máu trào.
Thở than lời lẽ thương đau :
Phụ Vương có thấy biết bao bạo tàn,
Hãi hùng thay nỗi tang thương.
Chẳng ngừng đau khổ, các Thần phân chia. 3630
Thần này chống với Thần kia,
Giúp cho trần giới xa lìa đánh nhau.
Chống Cha tranh đấu lao đao,
Vì Cha sinh đứa con nào cuồng điên;
Trí Tuệ gì ý dã man,
Chúng con Thần cõi Thiên Sơn vâng lời.
Nhưng riêng Thần Nữ của Ngài,
Chẳng bao giờ có tiếng ai la rầy,
Chẳng đánh, chẳng quở trách chi?
Mặc thị hành động, nói gì cũng nghe. 3640
Chính Cha sinh dưỡng mọi bề,
Đứa con phá hủy mối lề cõi Thiên.
Chính thị đã xúi dục nên,
Tên điên Đỗ Mạnh đâm luôn cả Thần.
Đâm Vệ Nữ cổ tay trần.
Đâm con, máu chảy ròng ròng Cha ơi !
Người mà như quỷ cõi đời.
Con bay trốn chạy nhanh thôi không thì,
Nắm trong các đám tử thi,
Không còn hơi sức dưới cây lao đồng.
3650
Sa sầm Dớt đấng Hội Vân.
Trả lời: Mi chớ than thân trách gì !
Chớ đến đây, chớ nói chi,
Thiên Sơn tàn bạo nhất mi ai bằng.
Chỉ vì mi thích chém đâm,
Thích bất hòa, thích chiến tranh hận thù.
Mẹ con mi giống như nhau,
Chẳng ai chịu thấu, chẳng câu đẹp lòng.
Mẹ mi dạy dỗ mi chăng ?
Theo lời làm những lăng nhăng khổ đời. 3660
Dù sao mi con ta thôi,
Lẽ nào ta để kéo dài đớn đau,
Mi là dòng giống của tao,
Tao, Hạ Cơ có tí nhau sinh mày.
Nếu mi con thần khác đây,
Cõi Hư Không Xứ ta đày từ lâu.
(Ouranos)
Nói rồi mời Paeon mau,
Dầu hương xoa bóp hết đau vết lành.
Dung dịch hòa sữa trắng tinh,
Vết thương đóng vẩy lại liền da ngay. 3670
Hạ Ban tắm rửa áo thay (Hébé)
Bảnh bao bên Dớt, mặt mày váo vênh.
Hạ Cơ, Quán Trí về bên,
Dứt cơn tàn sát tang thương Troa thành.
Của Thần An Thiết chiến tranh,
Gieo bao thảm họa điêu linh cõi trần.

Paris 15-10-2016
NHẤT UYÊN PHẠM TRỌNG CHÁNH dịch sang lục bát