Đúng vậy, từ nay chỉ trong 10 giây, thiết bị kiểm tra ung thư dưới dạng cây bút MasSpec có thể giúp bạn phát hiện ra một người có bị ung thư hay không. Đây là một bước đại nhảy vọt về kỹ thuật chẩn đoán các căn bệnh K quái ác. Nên nhớ rằng năm ngoái, hơn 1,6 triệu ca nhiễm ung thư mới được phát hiện ở Mỹ và khoảng 595.000 người đã chết vì căn bệnh này, khiến ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở xứ sở này.

Cho đến nay, phẫu thuật vẫn là kỹ thuật chính trong việc phát hiện và điều trị ung thư với mục đích xác định và loại bỏ những mô nhiễm bệnh và ngăn chúng lây lan đến các phần khác trong cơ thể. Tuy nhiên trong quá trình này, việc phân biệt các mô khỏe mạnh và mô ung thư nhiều lúc gây nhầm lẫn cho các bác sĩ phẫu thuật, đồng thời khó lòng loại bỏ hết tất cả mô đã nhiễm bệnh hoặc có khả năng nhiễm bệnh.

Trước đây các bác sĩ sử dụng phương pháp phân tích sinh thiết lạnh giúp xác định mô ung thư. Quy trình này bao gồm đem mẩu mô từ bệnh nhân ung thư trong quá trình phẫu thuật chuyển đến phòng thí nghiệm đông lạnh để các nhà nghiên cứu bệnh học nghiên cứu. Nhưng ông Livia Schiavinato Eberlin - trưởng nhóm nghiên cứu từ Đại học Texas và cộng sự cho rằng phương pháp này thực hiện rất chậm, làm tăng nguy cơ tiềm tàng nảy sinh trong quá trình phẫu thuật. Hơn nữa, kĩ thuật này có thể không đúng với một số loại ung thư nhất định.

Nhóm nghiên cứu tin rằng bút MasSpec hoạt động nhanh hơn và tìm ra tính chất các mô ung thư chính xác hơn trong quá trình phẫu thuật. Thiết bị này hoạt động bằng cách xác định những chất chuyển hóa mô, vốn độc nhất với các tế bào ung thư, đồng thời sử dụng kĩ thuật thống kê thuật toán toàn diện.

"Tế bào ung thư làm rối loạn quá trình chuyển hóa khiến chúng phát triển không có kiểm soát. Chúng tôi nhận thấy những chất chuyển hóa này ở tế bào ung thư và tế bào thường rất khác nhau nên quyết định trích các tế bào ra, dùng bút MasSpec để tìm ra những dấu hiệu phân tử của các mô này", Eberlin nói.

Dấu hiệu phân tử này được đánh dấu ở các mô, sau đó đưa qua một phần mềm phân loại thống kê. Nhóm nghiên cứu "dạy" phần mềm của cây bút phân biệt những mô ung thư và những mô không ung thư ở dấu hiệu phân tử bằng cách cung cấp cho nó lượng dữ liệu từ hàng trăm mẫu mô khỏe mạnh và ung thư, bao gồm nhiều loại như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư buồng trứng…

Một khi thiết bị hiểu được mô này, nó sẽ đưa thông tin làm chạy dòng chữ "bình thường" hoặc "ung thư" trên màn hình vi tính, giúp bác sĩ biết được mô đó có nhiễm bệnh hay không.

Mặc dù chưa được cơ quan Liên bang FDA xác nhận, khi thử nghiệm 253 mẫu mô từ những người khỏe mạnh và bệnh nhân ung thư, thiết bị MasSpec Pen chỉ tốn khoảng 10 giây để xác định và đạt tỷ lệ chính xác lên đến 96,3%. Thêm vào đó, trong các thử nghiệm, bút đã xác định được ung thư trên những con chuột sống mà không gây tổn hại gì đến những mô khỏe mạnh.

"Điều tuyệt vời ở đây là thông qua một quá trình phản ứng hóa học đơn giản và nhẹ nhàng, bút MasSpec đã nhanh chóng đưa những thông tin phân biệt về mặt phân tử mà không gây ảnh hưởng đến các mô khác", Eberlin nói.

Các nhà nghiên cứu tin rằng thiết bị này là một cuộc cách mạng lớn bởi nó giúp tăng độ chính xác của các ca phẫu thuật ung thư, góp phần hạn chế tái phát bệnh.

(TN, NCC theo Research.utexas.edu và Time.com)