Đa số dân Đông Sơn ăn lúa gạo hàng ngày là điều không thể chối cãi. Nhưng trong số "cốc vật" (getreide, grain) làm lương thực lúc đó đã không phải chỉ là "độc cốc" - lúa (rice). Sau này ta thường nghe thấy một từ quen tai: ngũ cốc (năm loài hạt - thử, tắc, kê, đạo, truật…) là ám chỉ sự đa dạng trong lương thực chính của cư dân trên trái đất này, trong đó mỗi vùng địa nhân văn tương ứng với sự lan tỏa và sử dụng một loại hình lương thực chính.
1. Việt Nam, từ 4.000 năm nay đã bắt đầu định hướng lấy lúa (orisa sativa) làm nguồn lương thực (...)
Trang nhà > Từ then chốt > Vùng > Đông Sơn
Đông Sơn
Bài
-
"Cơm Đông Sơn" với những hạt khác lúa và những món khác cơm
11, Tháng Hai 2024, bởi Viet Nguyen -
Sức sống Đông Sơn qua một số loại hình di tích khảo cổ học
6, Tháng Mười Hai 2016, bởi Cong_Chi_NguyenMười thế kỷ sau Công nguyên được các nhà nghiên cứu thường gọi là thời Bắc thuộc hoặc chống Bắc thuộc. Thực ra, thời Bắc thuộc còn ngược về trước gần hai thế kỷ. Vào năm 179 trước Công nguyên, sau khi chinh phục được nước Âu Lạc, Triệu Đà sáp nhập đất đai Âu Lạc vào phạm vi nước Nam Việt. Đất Âu Lạc cũ bị chia thành hai quận: Giao Chỉ và Cửu Chân. Từ đó nước ta bị thế lực phương Bắc thống trị qua các triều đại Tây Hán, Đông Hán, Lục Triều, Tùy - Đường kéo dài cho đến chiến thắng Bạch Đằng lịch sử do Ngô Quyền lãnh đạo vào năm 938.
Nhân (...) -
Phát hiện chiếc trống đồng dâng cúng dưới chân núi Tản
4, Tháng Tư 2023, bởi Viet NguyenHôm 1/4, khi nghe tin một nhà sưu tầm cổ vật thông báo phát hiện dòng minh văn chữ Hán viết theo lối "khải" khá muộn trên mặt một trống đồng phong cách Đông Sơn, chúng tôi nghĩ ngay đây là "quà của Cá tháng Tư". Tuy nhiên, khi anh bạn lễ mễ chở ô tô đến và khiêng vào phòng khách của bảo tàng thuộc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, chúng tôi mới bật ngửa…
Giữa thanh thiên bạch nhật, một chiếc trống đồng khá lớn, đường kính mặt đo được 68cm, cao 55cm, với dòng minh văn khắc chìm nguyên thủy, rất sắc nét, gồm 26 chữ Hán-Nôm hiển hiện trên (...) -
Rượu chè Đông Sơn
7, Tháng Bảy 2024, bởi Viet NguyenTiếp theo các buổi rì rầm những tuần trước, chúng ta đang quan tâm đến ứng xử của người Đông Sơn với lúa gạo. Hôm nay, hãy tập trung vào một loại hình "cơm" đặc biệt của Đông Sơn, đó là rượu!
1. Năm 2008 tôi nhận viết cho tờ Art & Culture (Nghệ thuật và Văn hóa) - niên san của Bảo tàng Barbier - Mueller ở Geneva (Thụy Sĩ) một chuyên khảo về thạp đồng Đông Sơn. Trong chuyên khảo này có một yêu cầu được đặt ra là chức năng của các thạp đồng Đông Sơn dùng để chứa gì?
Theo tình trạng phát hiện khảo cổ thì đa số thạp chứa xương người như (...) -
Đồ trang sức Đông Sơn
12, Tháng Hai 2007, bởi From FBTa thường biết đến nền văn minh rực rỡ thời Đông Sơn qua những chiếc trống đồng. Nhưng người ta còn thấy được nhiều nét tinh hoa đặc sắc của nền văn hóa này khi khai quật được những đồ trang sức của nền văn hóa Đông Sơn cách đây 2500 năm.
Khi khai quật mộ táng thời Đông Sơn, các nhà khảo cổ đã tìm được rất nhiều đồ trang sức, những hình tượng nghệ thuật được chạm khắc trên các đồ vật bằng đồng này đã chứng minh nền văn minh rực rỡ của thời Đông Sơn lúc bấy giờ. Đây cũng chính là những chỉ dẫn vô cùng quý giá cho việc phục dựng trang sức (...) -
Chiếc kiếm ngắn Đông Sơn
20, Tháng Tám 2020, bởi Viet NguyenĐược sưu tầm dưới chân núi Nưa (xã Tân Ninh, Triệu Sơn, Thanh Hóa) vào năm 1961, thanh kiếm ngắn núi Nưa (Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa) là một hiện vật quý giá, đã được công nhận là bảo vật quốc gia. Nhiều giả thuyết cho rằng, hình tượng người phụ nữ trên thanh kiếm ngắn núi Nưa chính là nguyên mẫu từ Bà Triệu (Triệu Thị Trinh). Đây là một giả thuyết hết sức thú vị.
Từ lâu tôi đã chú ý đến những tượng nữ trên cán dao găm Đông Sơn. Việc phân biệt tượng nam hay nữ trên cán dao găm Đông Sơn đã từng được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm thảo luận, (...) -
Tìm về mâm cơm Đông Sơn
31, Tháng Năm 2024, bởi Viet NguyenChúng ta đã có tới 9 tuần "rì rầm" về "mặc" thời Đông Sơn. Từ hôm nay, chúng ta sẽ chuyển sang lĩnh vực "ăn" của người Đông Sơn. Dọn bữa đầu tiên, tôi muốn nói qua về một số chủ đề xoay quanh "mâm cơm Đông Sơn"!
1. Đây là một lĩnh vực nghiên cứu khoa học tiền sơ sử khá hóc búa mới được chúng tôi đột phá từ hơn 20 năm nay, dựa trên thành tựu ứng dụng "Khảo cổ học vi tư liệu" do tôi khởi xướng và thực hành từ 1978 khi đảm nhiệm chức vụ thư ký đề tài Nông nghiệp sớm ở Việt Nam của Viện Khảo cổ học.
Mâm và đĩa đựng thức ăn bằng gỗ đặt ở (...)