Bàn thêm về cuộc khủng hoảng hạt nhân Triểu Tiên

Tình hình bán đảo Triều Tiên đang trở nên vô cùng căng thẳng khi Bình Nhưỡng coi thường sự phản đối của cộng đồng quốc tế, tiếp tục tăng tốc làm vũ khí hạt nhân, tên lửa và đe doạ “đánh trả hàng nghìn lần mạnh hơn” bất cứ hành động “gây chiến” nào của đối phương. Thái độ của Triều Tiên đẩy Trung Quốc và Mỹ vào thế khó xử, hai cường quốc này đang bị Kim Jong Il bắt làm con tin. Trung Quốc còn mất thể diện vì hội nghị 6 bên do họ hoạch định lại bị chính Triều Tiên hủy bỏ.

Người ta cho rằng Triều Tiên hung hăng thế là do mấy nguyên nhân:
— Trung Quốc chưa đủ kiên quyết ép Bình Nhưỡng chấp nhận chủ trương phi hạt nhân hoá bán đảo Triều Tiên;
— Thái độ của Mỹ đối với Triều Tiên không nhất quán, lúc căng lúc chùng;
— Hàn Quốc bỗng dưng ngừng thi hành “Chính sách ánh dương” của hai Tổng thống tiền nhiệm (viện trợ cho Triều Tiên 7 tỷ USD trong 10 năm qua).

Triều Tiên đang bị cô lập hơn bao giờ hết, kinh tế hoàn toàn suy sụp, trong tay họ chỉ còn mấy con bài:
— vũ khí hạt nhân;
— sự ủng hộ giúp đỡ của Trung Quốc và Nga;
— tình cảm đồng bào của Hàn Quốc.

Gần đây Nga đã kiên quyết hơn với ông hàng xóm không biết điều này. Vậy ai có thể ép Triều Tiên từ bỏ chính sách nguy hiểm của họ?

Cả thế giới đang nhìn vào Trung Quốc. Ai cũng biết Trung Quốc là đồng minh thân cận nhất, là nguồn cung cấp 90% xăng dầu, 80% lương thực và hàng tiêu dùng cho Triều Tiên, chỉ cần Trung Quốc rút cái “ống thở ô-xy” ấy là Kim Jong Il bớt hung hăng ngay. Thế nhưng cho đến lúc này vẫn chưa thấy Trung Quốc có hành động gì quyết liệt hơn ngoài việc bỏ phiếu tán thành nghị quyết 1894 của LHQ trừng phạt nhẹ nhàng Triều Tiên.

Đáng chú ý là dường như Trung Quốc đang muốn thoái thác trách nhiệm của mình. Tại Diễn đàn tương lai quan hệ Hàn Quốc-Trung Quốc họp ở Hàn Quốc hôm 16/6, ông Dương Văn Xương, Chủ tịch Hội Ngoại giao nhân dân Trung Quốc, nguyên thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc nói: “Nhiều người hỏi, Trung Quốc là ‘anh cả’ của Triểu Tiên, tại sao không gây sức ép với họ? Thế nhưng lịch sử rốt cuộc vẫn là lịch sử, tình hình hiện nay khác trước rất nhiều, ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Triểu Tiên tất nhiên bị hạn chế.” Ông Diêm Học Thông chuyên gia Trung Quốc về vấn đề bán đảo Triểu Tiên nhắc lại: “Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc từng hai lần nói giữa Trung Quốc và Triểu Tiên không tồn tại quan hệ đồng minh quân sự.” và Trung Quốc coi quan hệ với Hàn Quốc còn quan trọng hơn quan hệ với Triểu Tiên.

Mạng Thiết Huyết của Trung Quốc bình luận: không có quan hệ đồng minh quân sự nghĩa là Mỹ có đánh Triểu Tiên thì Trung Quốc không tán thành mà cũng không phản đối; đồng thời đó cũng là lời cảnh cáo Triểu Tiên: chớ có hy vọng trong bất cứ tình hình nào Trung Quốc cũng bảo vệ Triểu Tiên, anh mà gây sự với người ta, anh bị Mỹ đánh thì tôi mặc kệ anh. Đấy cũng là “ý tại ngôn ngoại” của câu quan hệ Trung Quốc-Hàn Quốc quan trọng hơn quan hệ Trung Quốc-Triểu Tiên .

Lời bình nói trên còn có thể coi là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc muốn đá quả bóng Triểu Tiên sang sân Mỹ, để mặc Mỹ muốn giải quyết vấn đề ấy ra sao cũng được.

Cả thế giới đang hồi hộp theo dõi kết quả việc Mỹ giám sát tàu biển Triều Tiên bị nghi chở vũ khí xuất khẩu và Triều Tiên sẽ thử tên lửa bắn về phía Hawaii ngày 4/7 (Quốc khánh Mỹ) sắp tới. Nếu Mỹ bắt tàu nói trên vào cảng để kiểm tra và nếu Triều Tiên thử bắn tên lửa tới Hawaii thì có thể nổ ra chiến tranh hay không? Mỹ đã tuyên bố chuẩn bị xong mọi việc đối phó với vụ thử tên lửa ấy, và nhắc lại với Nhật và Hàn Quốc là hai nước này vẫn nằm dưới cái ô hạt nhân của Mỹ.

Quả thật Trung Quốc đang rất khó xử. Không viện trợ cho ông “em” thời xưa đánh Mỹ sống chết có nhau thì khó coi, mà càng viện trợ thì hắn được đằng chân lân đằng đầu, càng hăng hái làm bom hạt nhân để mặc cả với Mỹ, tuy Trung Quốc chẳng muốn Triểu Tiên có bom hạt nhân. Nhưng nếu Trung Quốc cắt “ống thở ô-xy” thì cũng gay lắm, hàng triệu dân Triểu Tiên đói ăn sẽ tràn sang Trung Quốc ngay.

Nguyên nhân sâu xa khiến Trung Quốc và Mỹ phản đối Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân chủ yếu không phải vì hai nước này sợ Triều Tiên gây chiến với Hàn Quốc, Nhật. Giỏi lắm Triểu Tiên cũng chỉ làm nổi dăm quả bom nguyên tử, so với hàng chục nghìn vũ khí hạt nhân trong kho của Mỹ thì chẳng thấm tháp gì; chưa kể còn chưa có máy bay, tên lửa đem bom nguyên tử quẳng tới nước Mỹ. Điều Trung Quốc và Mỹ sợ nhất là sự hung hăng thái quá của Triều Tiên sẽ làm Nhật Bản có lý do chính đáng để chế tạo vũ khí hạt nhân, từ đó trở thành cường quốc quân sự, chính trị. Chưa ai quên, nước Nhật nhỏ bé từng làm cả thế giới lao đao suốt nửa đầu thế kỷ XX, bây giờ mà họ có vũ khí hạt nhân thì chưa biết sẽ xảy ra điều gì cho Trung Quốc và Mỹ.

Sức mạnh kinh tế, khoa học kỹ thuật của Nhật Bản cho phép nước này thừa sức làm được vũ khí hạt nhân trong thời gian ngắn nhất, theo tin các báo là không quá 6 tháng. Hơn nữa, do công nghiệp điện hạt nhân của Nhật ở trình độ cao hàng đầu thế giới nên họ có rất sẵn Plutonium (là nguyên liệu để làm bom hạt nhân), nghe nói trong kho hiện đã có 9000 kg (Triểu Tiên chỉ có vài chục kg), chưa kể còn 38 tấn Plutonium ở châu Âu chưa chở về, cộng cả lại, Nhật đủ sức làm được 5000 vũ khí hạt nhân, trở thành cường quốc hạt nhân thứ ba thế giới, chỉ sau Mỹ và Nga, hơn cả Trung Quốc! Về máy bay và tên lửa thì Nhật rất sẵn, họ đã mấy lần phóng vệ tinh lên tận Mặt Trăng thì cũng thừa sức phóng tên lửa tới Bình Nhưỡng. Còn về việc thí nghiệm nổ vũ khí hạt nhân thì trình độ công nghệ máy tính cao hàng đầu thế giới của Nhật thừa sức để họ chỉ cần thử nổ trên máy tính là đủ, chẳng cần thử theo cách cổ lỗ lạc hậu như Triểu Tiên.

Một điều quan trọng nữa: Nhật Bản mà muốn làm vũ khí hạt nhân thì chẳng ai ngăn cản được họ, vì chính họ là nạn nhân đầu tiên và duy nhất (cho tới nay) của bom nguyên tử. Sở dĩ Nhật chưa làm thế là do họ có nguyện vọng tha thiết muốn được sống hoà bình. Hiến pháp hoà bình của Nhật không cho phép Nhật gây chiến nhưng cũng không có điều khoản nào cấm họ được sở hữu vũ khí hạt nhân. Trong thực tế, một số chính khách phái hữu Nhật từng hô hào làm vũ khí hạt nhân. Họ nói: Nếu thuần túy xét từ góc độ quân sự thì chỉ vũ khí hạt nhân mới có thể chống lại nổi vũ khí hạt nhân – nói cách khác, nếu Triều Tiên doạ dùng vũ khí hạt nhân tấn công Nhật thì Nhật phải dùng vũ khí hạt nhân đáp trả. Nhưng có điều vì không muốn Nhật sở hữu vũ khí hạt nhân mà Mỹ đã nhiều lần tuyên bố Nhật (và Hàn Quốc) nằm trong cái ô bảo vệ hạt nhân của Mỹ, bởi vậy Nhật chưa có lý do để tự chế tạo vũ khí hạt nhân. Nhưng nếu Triểu Tiên làm găng quá, dân Nhật vì sợ Mỹ không kiên quyết với Triểu Tiên mà tán thành nước họ tự chế tạo vũ khí hạt nhân thì sao?

Rõ ràng, khi Nhật trở thành cường quốc hạt nhân thì Trung Quốc lo nhất. Vì thế có nhà báo Trung Quốc nói Triểu Tiên chỉ hung hăng doạ dẫm thế thôi chứ không dám gây chiến tranh đâu, nước này xưa nay chưa xâm lược ai (?) chứ Nhật thì xâm lược hầu hết châu Á; Trung Quốc nên bắt tay với Mỹ tập trung cố gắng ngăn chặn Nhật làm vũ khí hạt nhân, đây mới là việc quan trọng.

Không ai có thể nói trước điều gì. Chúng ta chỉ có thể chờ xem con tạo xoay vần ra sao, wait and see!

Nguyễn Hải Hoành tổng hợp tin thế giới