Thế giới quan tâm tới thái độ của Trung Quốc đối với việc Bin Laden bị hạ sát

Sự kiện trùm khủng bố quốc tế Osama bin Laden bị hạ sát đã gây ra phản ứng rộng rãi
trên khắp thế giới. Hầu như chính phủ tất cả các nước đều lập tức ra tuyên bố tỏ thái
độ về sự kiện này.

Osama bin Laden tại Afghanistan vào năm 1998 (AFP)

Giới truyền thông quốc tế đặc biệt quan tâm tới thái độ của Trung Quốc, một đồng
minh của Pakistan – quốc gia đang bị cộng đồng quốc tế nghi ngờ là không tích cực
chống Al-Qaeda, thậm chí hậu thuẫn cho trùm khủng bố Bin Laden ẩn náu yên ổn 6
năm tại nước mình. Dư luận quốc tế phổ biến cho rằng cái chết của Bin Laden sẽ tác
động tới mối quan hệ Mỹ-Trung Quốc.

Trong buổi trả lời phỏng vấn của tạp chí TIME, để giải thích lý do Mỹ cho đội đặc
nhiệm đánh úp nơi ở của Bin Laden ngay trong lãnh thổ Pakistan mà không báo trước
việc đó cho chính phủ Pakistan biết, Giám đốc CIA Leon Panetta nói: “Chúng tôi cho
rằng hợp tác với phía Pakistan sẽ có thể nguy hại tới sứ mệnh lần này. Họ có thể báo
động cho mục tiêu.”

Điều đó cho thấy mối quan hệ Mỹ-Pakistan tuy rất khăng khít nhưng lại rất căng thẳng.
Nhiều nước nghi ngờ sự hợp tác chống khủng bố của Pakistan, nhưng Trung Quốc có
thái độ như thế nào về vấn đề này?

Tại cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao Trung quốc hôm 2/5, người phát ngôn Khương Du
nói “Chúng tôi chú ý tới bản tuyên bố (của Nhà Trắng về việc Bin Laden bị hạ sát trong
vụ tập kích do Mỹ tiến hành) nói trên và cho rằng đây là sự kiện quan trọng, là tiến
triển tích cực trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế. Trung Quốc sẽ
tiếp tục ủng hộ Pakistan đánh trả chủ nghĩa khủng bố. Bà nói Pakistan đứng ở mặt trận
hàng đầu chịu sự đe doạ của chủ nghĩa khủng bố.

Đánh giá nói trên của Trung Quốc về vụ Bin Laden bị hạ sát không được “nhiệt liệt”
như đánh giá của chính phủ Anh, Pháp ..., do đó đã gây ra sự chú ý của dư luận quốc tế.

Báo Hindustan Times hôm 2/5 viết: sự im lặng khá lâu “không hợp thời” của Trung
Quốc trên vấn đề này cho thấy họ có “nỗi vương vấn” gì đó về cái chết của Bin Laden.

Hãng thông tấn Reuters cho rằng tuyên bố trên cho thấy Trung Quốc không muốn tranh
chấp với Mỹ về vấn đề cái chết của Bin Laden; việc Trung Quốc “bênh” Pakistan là có
liên quan tới chuyện dư luận quốc tế nghi ngờ quân đội và ngành tình báo Pakistan hoặc
là không có năng lực bắt giữ Bin Laden hoặc là ngay từ đầu họ đã biết chỗ hắn ẩn náu
nhưng lại không hành động.

Trong tuyên bố phát trên trang mạng Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Khương Du nói: Là
quốc gia bị thiệt hại bởi chủ nghĩa khủng bố, Trung Quốc chủ trương cộng đồng quốc
tế nên tăng cường hợp tác cùng nhau tấn công chủ nghĩa khủng bố.

Hãng Reuters bổ sung: Trung Quốc từng tuyên bố các phần tử ly khai ở Tân Cương
được các thế lực cực đoan nước ngoài ủng hộ.

Bình luận của mạng CNN hôm 3/5 nói: Cái chết của Bin Laden cho thấy cuộc chiến
chống khủng bố của Mỹ đã kết thúc, nó nhắc nhở chính phủ Obama nên chuyển sự chú
ý sang vấn đề Trung Quốc trỗi dậy và thế giới A Rập đang rối loạn. Tuần sau sẽ bắt
đầu cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế Trung Quốc-Mỹ, nhưng Trung Quốc vẫn biện
hộ cho Pakistan đang bị phê bình là “bao che cho Bin Laden”.

Website tiếng Anh nổi tiếng ở Ấn Độ The Hindu (Tín đồ đạo Hindu) nhấn mạnh: sau
cái chết của Bin Laden, trong khi cộng đồng quốc tế lo ngại về nỗ lực của Pakistan trấn
áp lực lượng al-Qaeda đóng trên lãnh thổ nước này thì Trung Quốc nói họ sẽ tiếp tục
tăng cường hợp tác với Pakistan chống khủng bố.

Nhật báo Wall Street Journal ngày 2/5 viết: Tin đồn Bin Laden chết được tung lên
mạng weblog của website năng nổ nhất Trung Quốc – mạng sina.com khoảng 1 tiếng
đồng hồ trước khi Tổng thống Obama tuyên bố tin Mỹ đã hạ sát được Bin Laden.

Phản ứng mới đầu của dân mạng Trung Quốc là ngạc nhiên và không tin, có người còn
lấy làm tiếc – điều này nói lên tình cảm chống Mỹ của một số người Trung Quốc cực
đoan thường lấy blog làm nơi trút giận. Nhưng số người này không đại diện cho dòng
chính của truyền thông Trung Quốc. Nước này tuy có thái độ bảo lưu đối với việc Mỹ
sử dụng bạo lực trên thế giới, nhưng nhìn chung họ vẫn có tình cảm tốt với người Mỹ
và văn hoá Mỹ. Cũng có blogger tỏ ý vui mừng trước việc Bin Laden bị hạ sát, có thể vì
đường lối của hắn cũng đe doạ trực tiếp tới an ninh vùng Tân Cương.

Một bài trên mạng Twitter viết: cái chết của Bin Laden sẽ có ảnh hưởng tới chính sách
đối ngoại của Trung Quốc; trước kia do cần liên kết Trung Quốc để chống khủng bố
nên Mỹ phải thoả hiệp với nước này, nay Bin Laden chết rồi thì Mỹ không cần thoả
hiệp nữa.

Báo Miền Nam nước Đức đăng tin của phóng viên báo này ở Bắc Kinh gửi về nói cái
chết của Bin Laden gây ra những tình cảm phức tạp tại Trung Quốc. Một số dân mạng
Trung Quốc chúc mừng Washington, nhưng một số nhân dịp này chửi rủa Mỹ. Một dân
mạng viết: “Tôi rất đau buồn, chúng ta lại mất đi một anh hùng chống Mỹ.” Một người
khác viết: “Kẻ khủng bố duy nhất còn lại bây giờ là nước Mỹ.”

Nguyên Hải

Nguồn: các website của TQ