Học giả Đặng Thai Mai (1902-1984)

Nhà nghiên cứu văn học (bút danh khác: Thanh Tuyền), đồng thời là một nhà cách mạng hoạt động từ thời kỳ Pháp thuộc.

Ông quê làng Lương Điền (nay là Thanh Xuân), huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Thân phụ là Đặng Nguyên Cẩn, tham gia phong trào Đông du rồi bị địch bắt, đày ra Côn Đảo.

Năm 1924 ông tốt nghiệp Trung học Vinh, ra học Cao đẳng Sư phạm Hà Nội, rồi vào dạy ở Trường Quốc Học Huế.

Ông tham gia Đảng Tân Việt của Lê Văn Huân, bị bắt và bị tù treo. Năm 1930, ông lại bị giặc bắt lần nữa. Sau ra tù, ông sinh sống và dạy học ở Hà Nội. Năm 1936 ông là hội viên Hội Truyền bá quốc ngữ và được Đảng Cộng sản Đông Dương giới thiệu ứng cử vào Viện Dân biểu Trung Kỳ (đơn vị Quảng Nam). Từ đó ông bắt đầu nghiên cứu chủ nghĩa Mác-Lênin và viết báo tiến bộ cách mạng bằng tiếng Việt, tiếng Pháp công khai ở Hà Nội.

Sau Cách mạng tháng Tám, ông giữ nhiều chức vụ trong chính quyền. Thời kỳ này ông đã hoàn thành nhiều công trình nghiên cứu giá trị: Lỗ Tấn thân thế, Chủ nghĩa nhân văn dưới thời kỳ văn hóa phục hưng, Văn thơ Cách mạng đầu thế kỷ XX, Văn thơ Phan Bội Châu, Tác phẩm Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh, Trên đường học tập và nghiên cứu.