Blog Đông Tác

Nguyễn Chí Công, CFLS

Trang nhà > Lịch sử > Danh nhân > Hồ Chí Minh trong một số sách phương Tây

Hồ Chí Minh trong một số sách phương Tây

Thứ Tư 16, Tháng Năm 2007

Trong 3 đại bách khoa toàn thư Cả 3 đại bách khoa toàn thư thế giới của Pháp, Mỹ, Anh đều dành những trang viết với đánh giá phong phú về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đại bách khoa toàn thư Pháp (Grande Encyclopédie) - một bách khoa toàn thư được coi là chuẩn mực, đầy đủ với 30 tập khổ lớn - đã dành 2 trang rưỡi viết về CT Hồ Chí Minh. Ngay mở đầu, sách đánh giá, ca ngợi: "Trong lịch sử những cuộc cách mạng thế kỷ 20, Hồ Chí Minh - người sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà - chiếm một vị trí đặc biệt. Trước hết đó là do ông đã tiến hành một cuộc đấu tranh dài chống lại bá quyền phương Tây và chủ nghĩa đế quốc thuộc địa... Hơn nữa, điều độc đáo của Hồ Chí Minh là vị trí của ông ở một ngã tư lịch sử, giữa những cuộc cách mạng Âu - Á, ở điểm kết nối phong trào công nhân và sự nổi dậy, lúc đầu tự phát và dần được giác ngộ chủ nghĩa Mác của nông dân".Bài viết tiếp gồm các phần: 1/- Sự sáng tạo trong cách mạng. 2/- Chủ nghĩa quốc tế cách mạng và chủ nghĩa quốc gia VN.Đại bách khoa toàn thư Pháp viết: "Năm 1969, Hồ Chí Minh qua đời. Một nửa thế kỷ qua và nhất là trong 2 cuộc chiến tranh trường kỳ, ác liệt chống 2 thế lực lớn phương Tây, ông đã là hiện thân cuộc đấu tranh của các dân tộc kém phát triển chống lại bá quyền phương Tây".Khác với ảnh chân dung kèm bài của các danh nhân khác, Đại bách khoa toàn thư Pháp đưa bức ảnh chụp CT Hồ Chí Minh ở tư thế "chống gậy lên non xem trận địa".Bách khoa toàn thư Mỹ (Encyclopedia Americana) cũng dành gần 2 trang khổ lớn của 31 tập, viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sách chia ra 3 mục: 1. Thời trẻ: Về gia cảnh có nêu: Tinh thần quốc gia nhiệt thành của gia đình và truyền thống cách mạng của Nghệ An có ảnh hưởng quyết định đối với cuộc đời cách mạng của Hồ Chí Minh. 2. Nhân viên Quốc tế cộng sản. 3. Lãnh tụ cách mạng và Chủ tịch Nước.Sách nhận định: Một con người thanh mảnh, ăn mặc giản dị, sống đạm bạc, Hồ Chí Minh được tôn sùng rộng rãi là một người yêu nước và giải phóng.Ô ng được đánh giá là một người hành động hơn là một người lý thuyết. Thành tựu lỗi lạc là ông đã kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với tinh thần dân tộc và ước vọng độc lập.Sách đưa một chân dung CT Hồ Chí Minh quắc thước và có cả một bài giới thiệu về TP Hồ Chí Minh.Bách khoa toàn thư Anh (Encyclopedia Britanica) 24 tập đã dành 3 trang lớn viết về CT Hồ Chí Minh. Mở đầu: "Hồ Chí Minh là người sáng lập ra Đảng CSĐD (1930) và các Đảng kế tục, Mặt trận Việt Minh (1941), Chủ tịch Nước VN DCCH từ năm 1945 đến 1969. Là lãnh tụ phong trào dân tộc gần 3 thập kỷ, Hồ Chí Minh là một trong những người đầu tiên khuấy động phong trào chống thuộc địa sau Chiến tranh thế giới thứ hai ở Châu Á và là người VN có ảnh hưởng nhất trong những lãnh tụ cộng sản của thế kỷ 20".Sách viết theo các phần: Cuộc sống - Xuất dương và sự trưởng thành của những nguyên lý cộng sản - Thành lập Đảng CSĐD - Chiến tranh thế giới thứ hai và sự thành lập Nhà nước VN - Cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất - Hiệp định Geneva, cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ hai.Sách có một phần rất ý nghĩa đó là "Tầm quan trọng của Hồ Chí Minh". Sách viết: "Giữa những cuộc cách mạng thế kỷ 20, Hồ Chí Minh đã tiến hành cuộc đấu tranh dài nhất, gay go nhất chống lại hệ thống thuộc địa của các thế lực lớn. Một trong những tác động là đã tạo nên sự khủng hoảng trầm trọng trong đời sống quốc gia Hoa Kỳ - thế lực mạnh nhất của các nước tư bản".Sách đưa ra một bức chân dung rất độc đáo của CT Hồ Chí Minh và có bài viết về "Đường mòn Hồ Chí Minh". Trích Lời giới thiệu sách “Hồ Chí Minh - một chân dung" Trung uý Charles Fenn, sĩ quan của cơ quan tình báo chiến lược OSS của Mỹ, là người được Hồ Chí Minh tiếp xúc sớm nhất và chính viên sĩ quan này đã giới thiệu để người đứng đầu cách mạng Việt Nam tiếp xúc với người đứng đầu lực lượng Đồng minh ở vùng Hoa Nam là tướng Claire Chennault, từ đó xác lập mối quan hệ đồng minh chống phát xít Nhật.Sau khi Hồ Chí Minh qua đời, Ch. Fenn tự tay biên soạn cuốn tiểu sử chính trị của Hồ Chí Minh đầu tiên bằng tiếng Anh (Ho Chi Minh-a biography) được xuất bản tại Mỹ... và hơn một nửa thế kỷ sau, khi đã ngoài 100 tuổi, ông còn viết lời giới thiệu cho cuốn sách của 2 tác giả người Mỹ là Lady Borton và David Thomas xuất bản ở Việt Nam có nhan đề “Hồ Chí Minh - một chân dung". Ông viết :“Lần đầu gặp Hồ Chí Minh ở Trung Quốc vào tháng 3/1945, tôi không biết gì về thân thế và sự nghiệp của ông. Khi đó tôi làm việc cho Cơ quan tình báo chiến lựợc, tiền thân của CIA.Với tôi, công lao của Hồ Chí Minh là chỉ đạo việc cứu sống một phi công Mỹ khi chiếc máy bay của anh ta bị bắn rơi ở Đông Dương. Dù quân Nhật đóng dày đặc ở biên giới Việt - Trung, viên phi công Mỹ vẫn được người Việt Nam đưa an toàn về căn cứ Mỹ ở Côn Minh. Điều đó làm cho Hồ Chí Minh có thể trở thành một đồng minh của Mỹ trong các hoạt động ở Đông Dương.Trong tâm trạng ấy, tôi nói chuyện với Hồ Chí Minh, một người dáng nhỏ, gầy, hơi già trong chiếc áo vải bông sờn cũ. Chúng tôi nói chuyện bằng tiếng Pháp, bởi vì tôi chưa biết rằng ông còn thông thạo tiếng Anh, không kể tiếng Nga, Đức, Xiêm, hai phương ngữ Trung Hoa và tất nhiên, tiếng Việt và tiếng một vài dân tộc thiểu số ở Việt Nam.Thoạt đầu, ông không gây cho tôi một ấn tượng gì đặc biệt. Nhưng đến khi tôi cảm nhận được ánh sáng đặc biệt của đôi mắt ông, tôi biết tôi đang đứng trước một con người phi thường.Sau này, khi hướng dẫn cho ông nghệ thuật tình báo quân sự phương Tây, tôi mới thấy đôi mắt sáng của ông đã ánh lên thần thái một cách mạnh mẽ thế nào qua việc ông nắm vững rất nhanh môn học đầy phức tạp đó...Nếu chúng ta so sánh Hồ Chí Minh với các lãnh tụ nổi tiếng khác của thế kỷ XX, chúng ta không thể không có ấn tượng khi biết rằng trong một thời gian dài, Hồ Chí Minh đã đi tới nhiều nơi trên thế giới và đã bắt đầu in dấu ấn của mình lên các biến cố quốc tế trước khi cả Mao Trạch Đông, Gandhi, Nehru, Roosevelt, Churchill hay De Gaulle được biết trên thế giới.Cuộc sống cá nhân mẫu mực, tính kiên định vì nền độc lập và tự do của Việt Nam, những thành quả phi thường của ông bất chấp những khó khăn chồng chất, đã có thể đưa Hồ Chí Minh, trong sự phán xét cuối cùng của nhân loại, lên hàng đầu danh sách những lãnh tụ của thế kỷ XX".Tổng hợp từ Lao ĐộngXưa & Nay