Blog Đông Tác

Nguyễn Chí Công, CFLS

Trang nhà > Văn chương > Thi ca > Nichita Stănescu (1933-1983)

Văn học Rumani

Nichita Stănescu (1933-1983)

Nhà thơ Rumani

Thứ Hai 22, Tháng Bảy 2013, bởi Hong Ha

Tiểu sử

Nichita Stănescu (1933-1983) là nhà thơ trữ tình nổi tiếng của thơ ca Rumani thế kỷ XX. Ông sinh ở Prahova và mất ở București. Ông tốt nghiệp Khoa Ngữ văn trường Đại học tổng hợp București năm 1957. Năm 1960, xuất bản tập thơ đầu tiên. Ông được coi là một trong những nhà thơ tiêu biểu của Rumani sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế.Thơ ông được dịch sang nhiều thứ tiếng của châu Âu và thế giới.

Tác phẩm

Bi ca thứ nhất
I
Anh bắt đầu và kết thúc
cũng bằng anh
Không một lời về anh, không một
quần tinh nào theo anh
Chẳng có gì, từ anh
lọt ra ngoài, bởi vậy anh chẳng có diện mạo
hình hài. Anh giống như một loại
cầu trường
có rất nhiều dạng thức
bị bó tròn trong tấm da chật hẹp
vô cùng. Nhưng anh, anh chẳng có
ngay cả tấm da của chính cầu trường
Anh là cái bên trong hoàn hảo

chẳng có giới hạn nào, anh là chiều sâu
giới hạn
Mà có thể nhìn anh nhưng chẳng thể thấy anh
Anh chẳng có chuyện gì kèm theo
như những hành tung riêng lẻ, như thể
dấu móng ngựa sắt dính liền
bền chặt
với lũ ngựa...
II
Anh chẳng có gì ngay cả hiện tại
bởi khó mà tưởng tượng ra
vì sao anh lại không có hiện tại
Anh là cái bên trong hoàn hảo
là cái thâm sâu của tâm điểm, bé thôi
nhưng mãi vẫn là tâm điểm
III
Anh chẳng đụng chạm tới bất kỳ ai
kể cả mọi thứ, bởi vì
anh chẳng trao thứ gì cho bên ngoài
có thể chúng sẽ làm anh phải va chạm với ai
IV
Tôi nằm đây, còn anh đứng bên
Tất cả là đảo điên vì tất cả
Nhưng anh chẳng đối lập cái gì, và
chỉ không đồng tình với chính anh thôi
Anh nói Không với chỉ một người thôi
Người biết về cái Có
còn anh, anh biết mọi điều
về Có và Không qua những lá chồi tươi
Còn tôi, tôi chẳng cô đơn nằm ngủ nơi đây
mà tại đây nhiều người cùng ngủ
để tôi được vinh danh
Những người đàn ông quây quần
trên vai tôi. Những người đàn bà
họ ngồi trên bờ vai còn lại
Và họ không cùng một chỗ. Họ chính là
những nhà văn mà chẳng thể nhận ra
Họ vẫy cánh rồi nghỉ ngơi
nơi đây
nơi của cái bên trong hoàn hảo
được chính họ khởi đầu
và kết thúc cũng bằng chính họ
chẳng một lời thốt ra
chẳng kéo theo một cái đuôi
quần tinh nào cả

Lê Nguyên Cẩn dịch từ nguyên bản tiếng Rumani
Nguồn: Văn học nước ngoài (số 1-2013), Hội nhà văn Việt Nam

Nguyên tác

Elegia întâia

I
El începe cu sine şi sfârşeşte
cu sine.
Nu-l vesteşte nici o aură, nu-l
urmează nici o coadă de cometă.
Din el nu străbate-n afară
nimic; de aceea nu are chip
şi nici formă. Ar semăna întrucâtva
cu sfera,
care are cel mai mult trup
învelit în cea mai strâmtă piele
cu putinţă. Dar el nu are nici măcar
atâta piele cât sfera.
El este înlăuntrul-desăvârşit,
şi,
deşi fără margini, e profund
limitat.
Dar de văzut nu se vede.
Nu-l urmează istoria
propriilor lui mişcări, aşa
cum semnul potcoavei urmează
cu credinţă
caii...
II
Nu are nici măcar prezent,
deşi e greu de închipuit
cum anume nu-l are.
El este înlăuntrul desăvârşit,
interiorul punctului, mai înghesuit
în sine decât însuşi punctul.
III
El nu se loveşte de nimeni
şi de nimic, pentru că
n-are nimic de dăruit în afară
prin care s-ar putea lovi.
IV
Aici dorm eu, înconjurat de el.
Totul este inversul totului.
Dar nu i se opune, şi
cu atât mai puţin îl neagă:
Spune Nu doar acela
care-l ştie pe Da.
Însă el, care ştie totul,
la Nu şi la Da are foile rupte.
Şi nu dorm numai eu aici,
ci şi întregul şir de bărbaţi
al căror nume-l port.
Şirul de bărbaţi îmi populează
un umăr. Şirul de femei
alt umăr.
Şi nici n-au loc. Ei sunt
penele care nu se văd.
Bat din aripi şi dorm -
aici,
înlăuntrul desăvârşit,
care începe cu sine
şi se sfârşeşte cu sine,
nevestit de nici o aură,
neurmat de nici o coadă
de cometă.


Xem online : 11 elegii de Nichita Stănescu Romanian version