Ngôi mộ của chiến binh Griffin (2)
by NICHOLAS WADE
Những gì mà ông và TS Stocker đã chạm vào là một ngôi mộ rất hiếm, sâu 5 feet, rộng 4 feet và dài 8 feet. Đáng chú ý, ngôi mộ táng còn nguyên vẹn trừ một tảng đá nặng chừng một tấn có thể sau khi đậy nắp mộ đã rơi vào và nghiền nát quan tài bằng gỗ ở phía dưới.
Bò thần — biểu trưng văn hóa Mino. Hình trên mặt nhẫn của chiến binh griffin
Xem thêm: Ngôi mộ của chiến binh Griffin (1)
và Viên ngọc quý 3500 năm tuổi ẩn chứa những kỳ bí
Có những gì trong mộ chiến binh
Quan tài từ lâu đã bị mục nát, nhưng vẫn còn lại bộ xương một người đàn ông khoảng 30-35 tuổi ở tư thế nằm ngửa. Bên trái bộ xương có một thanh kiếm dài bằng đồng với chuôi bằng ngà nạm vàng và một con dao găm với cán vàng. Phía bên phải bộ xương là bốn chiếc nhẫn vàng với những bức chạm khắc tinh xảo với phong cách nghệ thuật thời Mino và khoảng 50 cái triện đá mang phong cách Mino được khắc với hình ảnh các nữ thần và những người đấu bò.
TS Wright cho biết: “Tôi choáng váng vì chất lượng chạm khắc,” và TS lưu ý rằng các cổ vật “chắc chắn phải xuất phát từ những xưởng thủ công tốt nhất của các cung điện trên đảo Crete”.
Nằm giữa hai chân của chiến binh có một miếng ngà voi được chạm trổ với hình con griffin đầu chim mình sư tử, theo huyền thoại là loài linh thú bảo vệ của các nữ thần và các vị vua. Trong quan tài còn có chứa các cốc chén làm bằng vàng, bạc và đồng.
Chiến binh dũng cảm dường như là một quí tộc sính ăn diện. Trong số các đồ vật đi cùng với ông ta sang thế giới bên kia có cả một chiếc gương bằng đồng với tay cầm làm bằng ngà voi và sáu cái lược cũng bằng ngà.
Vì có hình linh thú griffin được tìm thấy trong mộ nên TS Davis và TS Stocker đã đặt tên một cách không chính thức cho người đàn ông là “chiến binh griffin”. Hai TS nói đó chắc chắn là một nhà lãnh đạo nổi bật trong cộng đồng của mình, thậm chí có thể là người nổi bật nhất. Cung điện ở Pylos có một vị vua hay “wanax”, một danh vị được đề cập trong các bảng đất sét viết bằng thứ chữ cổ Linear B, nhưng không biết vị trí này có thật là đã tồn tại trong xã hội của chiến binh griffin hay không.
Có thể tìm ra niên đại của các ngôi mộ Hy Lạp cổ căn cứ vào đồ gốm của họ, nhưng ngôi mộ của chiến binh griffin lại không có gì như thế: các bình của ông được làm bằng bạc hoặc bằng vàng, chứ không phải bằng đất sét bình dân. Nghiên cứu các mảnh vỡ được tìm thấy ở trên và dưới mộ, TS Davis tin rằng chúng được làm trong giai đoạn gọi là Late Helladic II, một niên đại liên quan tới đồ gốm tương ứng với khoảng thời gian từ năm 1600 đến 1400 trước Công nguyên theo quan điểm của một số nhà chuyên gia, hoặc từ năm 1550 đến năm 1420 trước Công nguyên, theo quan điểm của những người khác.
Vì sao nền văn minh châu Âu lại bắt đầu ở Crete
Nếu nền văn minh châu Âu sớm nhất là của đảo Crete thì nền văn minh đầu tiên trên lục địa Châu Âu là văn hoá Myxena mà chiến binh griffin thuộc về. Vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng tại sao nền văn minh lại bắt đầu ở Crete, nhưng quy mô dân số của hòn đảo và vị thế thuận lợi cho thương mại đường biển giữa Ai Cập và Hy Lạp có thể là những yếu tố thuận lợi. Malcolm H. Wiener, một nhà quản lý đầu tư và chuyên gia về lịch sử Aege, nói: “Crete là vị trí lý tưởng giữa Hy Lạp của lục địa Âu và phương Đông, và nó có đủ dân số để chống lại các cuộc đột kích.”
Văn hoá Mino trên đảo Crete đã gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến người dân miền nam Hy Lạp. Sao chép và thích nghi các công nghệ của văn hóa Mino, họ đã phát triển nền văn hoá cung điện như ở Pylos và Myxena. Nhưng khi Myxena phát triển mạnh mẽ và tự tin, cuối cùng họ cũng có thể xâm chiếm lãnh thổ của những người thầy dạy họ. Đáng chú ý là họ đã thích nghi thứ chữ Linear A của người Crete thành Linear B, tiền thân của chữ Hy Lạp.
Các bảng chữ Linear B may mắn sống sót trong ngọn lửa tiêu huỷ cung điện bởi vì đất sét mềm đã được nung thành gạch vĩnh cửu. Các kho bảng chữ đã được tìm thấy tại Knossos, cung điện chính của Crete, và tại Pylos cũng như tại các cung điện khác ở lục địa. Linear B là thứ chữ mà trong đó mỗi ký hiệu tượng trưng cho một âm tiết, về sau đã được biến đổi tiếp thành các chữ cái Hy Lạp quen thuộc, trong đó mỗi biểu tượng đại diện cho một nguyên âm hoặc một phụ âm.
Các di vật trong mộ của chiến binh Griffin có nguồn gốc văn hoá Mino nhưng nơi chôn cất lại là Myxena, nằm ở trung tâm của sự chuyển giao văn hóa này. Cung điện của Pylos khi đó vẫn chưa xây, ông có thể đã là một phần của quá trình chuyển giao văn hoá và đã kích hoạt nó. Việc chuyển giao không hoàn toàn yên bình: vào một thời điểm nào đó, Myxena đã xâm lược Crete, và năm 1450 trước Công nguyên, cung điện Knossos đã bị đốt cháy, có lẽ bởi Myxena. Hiện chưa rõ liệu những đồ vật trong ngôi mộ của chiến binh griffin có ý nghĩa quan trọng trong nền văn hoá của chính mình hay chỉ là đồ vật cướp bóc.
TS Davis cho biết: “Tôi nghĩ rằng các đồ vật đó không chỉ là cướp bóc mà còn có ý nghĩa đối với anh chàng được chôn trong mộ này”. “Đây là khoảng thời gian quan trọng khi những ý tưởng tôn giáo được chuyển giao từ Crete sang lục địa.”
Người Myxena đã sử dụng biểu tượng sừng bò thiêng liêng của Mino ở những tòa nhà và tranh tường của họ, các hoạt động tôn giáo của họ dường như là sự kết hợp các quan niệm của Mino với những quan niệm của Hy Lạp đại lục.
Các nhà khảo cổ học đang mong muốn nghiên cứu ngôi mộ không được che đậy chủ yếu bằng các kỹ thuật hiện đại như phân tích DNA, có thể làm sáng tỏ nguồn gốc của chiến binh. DNA, nếu có thể chiết xuất từ răng của chiến binh, sẽ cho biết ông sinh ra ở nơi nào của Hy Lạp. Và vật liệu cây trồng thích hợp, nếu được tìm thấy trong ngôi mộ, sẽ cho biết niên đại chôn cất bằng phương pháp radiocarbon.
Kỹ thuật này và các kỹ thuật khác cho phép lấy được nhiều thông tin thêm từ một di chỉ mộ táng giàu có hơn là những máy đào và những chiếc xẻng sử dụng bởi các nhà khảo cổ trước kia. “Chúng tôi đã vượt được một quãng đường dài kể từ thời Heinrich Schliemann.” Ông Wiener có ý nói về những nỗ lực của nhà kinh doanh người Đức vào thế kỷ XIX đã khai quật thành Troy và Myxena để chứng minh quan điểm của ông rằng các sự kiện được mô tả bởi thi sĩ mù Homer đã dựa trên thực tế lịch sử.
(NCCong, theo NY Times)