Blog Đông Tác

Nguyễn Chí Công, CFLS

Trang nhà > Khoa học > Y-Dược > Virus được biến đổi thành sát thủ của tế bào K

Virus được biến đổi thành sát thủ của tế bào K

Thứ Tư 21, Tháng Mười Một 2018, bởi Cong_Chi_Nguyen

Tin vui ngày 20-11-2018 trên trang mạng của Đại học Oxford (Anh) cho biết: nhóm nghiên cứu khoa học tại đây vừa thử nghiệm thành công một virus được biến đổi trong phòng thí nghiệm và tạo ra một protein có thể phục vụ tốt cho các liệu pháp mới điều trị bệnh ung thư.

Đề tài nghiên cứu trên được tài trợ chủ yếu bởi hai tổ chức MRC (Medical Research Council) và Cancer Research UK. Theo nhóm khoa học gia, ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là virus có thể xâm nhập cơ thể một cách nhẹ nhàng, tự lây lan và từ từ giết chết các tế bào ung thư mà không gây độc hại cho các tế bào lành tính.

Tiến sĩ Kerry Fisher, đến từ Khoa Ung thư của Đại học Oxford, cho biết họ đã biến đổi một loại virus tự nhiên có tên là enadenotucirev để chúng trở thành "sát thủ" đối với các tế bào ung thư. Khi được đưa vào cơ thể, chúng sẽ tìm kiếm, phát tán và tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng không động đến các tế bào lành tính.

Loại virus đã được biến đổi này còn nhắm tới các "nguyên bào sợi liên kết-ung thư" (cancer-associated fibroblasts) vốn là những thứ được sinh ra để bảo vệ cơ thể, tạo các mô liên kết, sửa chữa vết thương… nhưng nay lại bị các tế bào ung thư khống chế. Các bước nghiên cứu cho thấy khi hầu hết các tế bào trong một khối ung thư biểu mô bị giết chết, các nguyên bào sợi này bị nhầm lẫn nên bảo vệ các tế bào ung thư còn lại và vô tình giúp chúng phục hồi và phát triển.

Tuy nhiên, virus được biến đổi sẽ giải quyết dễ dàng điều đó. Khi tế bào ung thư bị nhiễm virus enadenotucirev, trước khi chết chúng sẽ tạo ra một loại protein gọi là BiTE (bispecific T-cell engager). BiTE trở thành một mồi nhử dẫn dụ các tế bào T – tế bào miễn dịch tự nhiên của con người. Tế bào T sẽ bám vào các nguyên bào sợi, tiêu diệt chúng, mở đường cho việc diệt gọn các tế bào ung thư còn sót lại.

Tiến sĩ Joshua Freedman, cũng từ khoa Ung thư của Đại học Oxford và là tác giả đầu tiên của nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi đã cướp công cụ của virus để việc cấy ghép tế bào T chỉ được thực hiện trong các tế bào ung thư bị nhiễm và không xảy ra ở nơi nào khác trong cơ thể. Protein BiTE mạnh đến nỗi nó có thể kích hoạt các tế bào miễn dịch bên trong khối u đang bị ung thư tấn công, để tấn công các nguyên bào sợi".

Ngoài ra, khi virus này lây lan vào một tế bào ung thư, chúng sẽ phá vỡ vật chủ và tự tái tạo, lây lan sang các tế bào ung thư khác. Điều trị "nhắm trúng đích", hạn chế tối đa tác động lên các tế bào lành tính và lợi dụng chính hệ miễn dịch của cơ thể cũng là hướng đi mà các nhà nghiên cứu ung thư khắp thế giới đang hướng đến.

Tiến sĩ Nathan Richardson, người đứng đầu về y học phân tử và tế bào tại MRC cho biết: "Liệu pháp miễn dịch đang nổi lên như một phương pháp mới thú vị để điều trị ung thư. Hệ thống phát tán virus tiên tiến này, nhắm vào cả tế bào ung thư và mô bảo vệ xung quanh, có thể cải thiện kết quả cho những bệnh nhân ung thư kháng với các phương pháp điều trị hiện tại. Các nghiên cứu lâm sàng khác sẽ rất quan trọng để xác định rằng sự kích thích hệ thống miễn dịch của bệnh nhân không tạo ra hậu quả ngoài ý muốn".

Với các phương pháp điều trị ung thư truyền thống như phẫu trị, xạ trị, hóa trị…, khó lòng tránh khỏi việc không ít tế bào lành tính cũng bị diệt theo tế bào ung thư, ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân, khiến họ khó khăn hơn trong việc cố chống chọi với căn bệnh và hồi phục sau điều trị.

Kết quả thử nghiệm đợt đầu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Cancer Research. Các nhà nghiên cứu nói rằng nếu cuộc thử nghiệm an toàn tiếp theo là thành công thì loại virus mà họ đã sử dụng trên các mẫu ung thư của người và ở chuột bạch sẽ có thể được thử nghiệm ở bệnh nhân ung thư ngay trong năm tới 2019.

Tiến sĩ Michelle Lockley, chuyên gia về liệu pháp miễn dịch của Cancer Research UK cho biết: “Sử dụng sức mạnh của hệ miễn dịch trong cơ thể để giải quyết ung thư là một lĩnh vực nghiên cứu đang phát triển. Công việc đang thực hiện trên các mẫu khối u của con người là đáng khích lệ, nhưng có thể phức tạp - một trong những thách thức lớn nhất của liệu pháp miễn dịch là dự đoán chúng sẽ hoạt động tốt như thế nào với hệ thống miễn dịch của bệnh nhân và hiểu tác dụng phụ có thể là gì. Giai đoạn tiếp theo sẽ sử dụng các thử nghiệm lâm sàng để kiểm tra xem đây có phải là cách an toàn và hiệu quả để điều trị bệnh ở người không".

Virus này nhắm vào ung thư biểu mô, là loại ung thư phổ biến nhất và bắt đầu ở các tế bào da hoặc trong các mô lót hoặc bao gồm các cơ quan nội tạng như tụy, đại tràng, phổi, ngực, buồng trứng và tuyến tiền liệt.

(ĐT, theo http://www.ox.ac.uk/news)


Xem online : Modified virus used to kill cancer cells