Giải Nobel Hóa học 2019

Theo Quỹ Nobel, pin lithium-ion đã cách mạng hóa đời sống con người từ khi gia nhập thị trường vào năm 1991. Loại pin này đã đặt nền móng cho xã hội không dây và không nhiên liệu hóa thạch, đem lại lợi ích lớn lao cho nhân loại.

Pin lithium-ion cung cấp điện cho một số thiết bị được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, từ máy tính xách tay tới điện thoại di động thông minh. Sự phát triển của pin lithium-ion cũng giúp các phương tiện hoạt động bằng điện trở nên khả thi, đồng thời thúc đẩy giao tiếp không dây phát triển mạnh.

Đầu những năm 1970, khi phát triển pin lithium đầu tiên, giáo sư Stanley Whittingham ở Đại học Birmingham đã tận dụng năng lượng khổng lồ của lithium để giải phóng electron lớp ngoài. Sau đó Giáo sư John Goodenough tại Đại học Texas đã tìm ra cách tăng gấp đôi điện thế của pin lithium, tạo ra một loại pin mạnh và hữu dụng hơn rất nhiều. Còn Giáo sư Akira Yoshino ở Đại học Meijo đã thành công trong việc loại bỏ lithium tinh khiết khỏi pin và dựa hoàn toàn vào các ion lithium an toàn hơn so với lithium tinh khiết. Điều này làm cho pin dễ sử dụng hơn trong thực tế.

Goodenough, 97 tuổi, là học giả cao tuổi nhất đoạt giải Nobel trong lịch sử, phá kỷ lục của Arthur Ashkin, người được trao giải Nobel Vật lý 2018 ở tuổi 96.

"Hãy sống tới 97 tuổi và bạn có thể làm bất cứ thứ gì", giáo sư Goodenough chia sẻ. "Tôi rất vinh dự khi giành giải Nobel. Tôi muốn cảm ơn tất cả bạn bè đã hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong cuộc sống".

Sinh năm 1922 tại Jena, Đức, Goodenough tốt nghiệp thạc sĩ ở Đại học Chicago năm 1952, theo Quỹ Nobel. Ông chuyển tới làm việc ở Viện Công nghệ Massachusetts, sau đó là Đại học Oxford, nơi ông giữ chức Giám đốc Phòng thí nghiệm hóa học vô cơ. Chính tại Oxford, giáo sư Goodenough có phát hiện đột phá giúp ông đoạt giải Nobel.

"Tôi vô cùng vui mừng khi pin lithium-ion giúp ích cho liên lạc trên khắp thế giới", giáo sư Goodenough phát biểu sau lễ công bố giải hôm qua. "Chúng tôi thực sự hạnh phúc khi mọi người sử dụng phát minh này cho mục đích tốt đẹp".

Goodenough hiện là giáo sư về kỹ thuật cơ khí và khoa học vật liệu tại Đại học Texas ở Austin. Ở tuổi 97, ông vẫn đang tham gia phát triển những loại polymer và thiết kế pin mới với cộng sự trong phòng thí nghiệm. Ông đang tập trung phát triển các loại pin rắn có độ an toàn cao hơn.

An Khang (CNN)