Quản lý phiên bản mã DOI trên Zenodo

Quản lý phiên bản mã DOI là gì?

Việc quản lý phiên bản mã DOI cho phép bạn:

• sửa/cập nhật các tệp bản ghi (record) sau khi chúng được xuất bản.
• trích dẫn một phiên bản cụ thể của bản ghi.
• trích dẫn tất cả các phiên bản của bản ghi.

Cơ chế quản lý phiên bản Mã DOI

Khi bạn xuất bản bằng việc tải một tài nguyên lên Zenodo lần đầu tiên, Zenodo sẽ đăng ký 2 mã DOI:

• Một mã DOI đại diện cho phiên bản cụ thể bản ghi của bạn.
• Một mã DOI đại diện cho tất cả các phiên bản bản ghi của bạn.

Sau đó Zenodo đăng ký một mã DOI cho từng phiên bản mới bạn tải lên.

Điều này được minh họa tốt nhất bằng một ví dụ của một gói phần mềm. Nếu phần mềm đó đã được phát hành với 2 phiên bản (v1.0 và v1.1) trên Zenodo, thì các mã DOI sau đây có thể được đăng ký:

• v1.0 (phiên bản cụ thể): 10.5281/zenodo.60943
• v1.1 (phiên bản cụ thể): 10.5281/zenodo.800648
• Khái niệm (tất cả các phiên bản): 10.5281/zenodo.705645

Hai mã DOI đầu tiên cho các phiên bản v1.0 và v1.1 đại diện cho các phiên bản cụ thể của phần mềm đó. Mã DOI cuối cùng đại diện cho tất cả các phiên bản của gói phần mềm đó, nghĩa là khái niệm về gói phần mềm và toàn bộ các phiên bản. Chúng tôi vì thế cũng gọi chúng là “các mã DOI Phiên bản” (Version DOIs) và “các mã DOI Khái niệm” (Concept DOIs). Xin lưu ý rằng về mặt kỹ thuật thì cả 2 loại đó chỉ là các mã DOI thông thường.

Bạn có thể thấy rằng các mã DOI Phiên bản không có tiếp vị ngữ “.v1”. Dưới đây sẽ giải thích vì sao.

Nên sử dụng mã DOI nào trong trích dẫn?

Bạn nên luôn luôn sử dụng như bình thường mã DOI cho phiên bản cụ thể bản ghi của bạn trong các trích dẫn. Điều này là để đảm bảo rằng các nhà nghiên cứu khác có thể truy cập tạo tác nghiên cứu chính xác mà bạn đã sử dụng cho việc tái tạo. Mặc định là Zenodo sử dụng phiên bản cụ thể để tạo ra các trích dẫn.

Bạn có thể sử dụng mã DOI Khái niệm đại diện cho tất cả các phiên bản trong các trích dẫn khi có mong muốn trích dẫn một tạo tác nghiên cứu đang tiến triển mà không cần cụ thể về phiên bản đó.

Mã DOI Khái niệm trỏ tới đâu?

Mã "DOI Khái niệm" hiện nay trỏ tới trang quy tập phiên bản mới nhất trong bản ghi của bạn. Điều này là không hoàn toàn đúng, và trong tương lai chúng tôi sẽ thay đổi nó để tạo ra một trang quy tập có thể đại diện riêng cho khái niệm đằng sau bản ghi và tất cả các phiên bản của nó.

Zenodo có hay không hỗ trợ quản lý phiên bản cho các bản ghi đang tồn tại?

Có. Tuy nhiên, đối với các bản tải lên được xuất bản trước ngày 30/05/2017 thì bạn phải nâng cấp trước bản ghi của bạn để hỗ trợ cho việc quản lý phiên bản. Điều này được thực hiện bằng việc nhấn vào núm “Nâng cấp lên bản ghi có quản lý phiên bản” (Upgrade to versioned record) trên trang chứa bản ghi.

QUAN TRỌNG: nếu trước đó bạn đã tải lên nhiều phiên bản của một bản đăng trên Zenodo như là các bản ghi riêng lẻ, thì ĐỪNG nhấn núm đó để nâng cấp bản ghi của bạn với việc hỗ trợ quản lý phiên bản. Vui lòng liên hệ với chúng tôi để chúng tôi có thể liên kết các bản ghi đó theo một cơ chế quản lý phiên bản.

Việc nhấn vào núm “Nâng cấp bản ghi có quản lý phiên bản” (Upgrade to versioned record) trên bất kỳ bản ghi nào bạn muốn liên kết, sẽ đăng ký vĩnh viễn không đảo ngược được chúng như là các bản ghi được quản lý phiên bản một cách riêng lẻ.

Nếu bạn đã sử dụng website tích hợp GitHub để lưu trữ phần mềm của bạn trên Zenodo, thì chúng tôi chuyển đổi và kết nối rồi các bản ghi của bản để hỗ trợ quản lý phiên bản.

Nếu chỉ muốn thay tiêu đề tải lên của mình thì vẫn nhận được mã DOI mới chứ?

Không, như trước đây, bạn có thể tiếp tục chỉnh sửa siêu dữ liệu trong tải lên của mình mà không cần tạo ra một phiên bản mới của bản ghi. Bạn chỉ nên tạo một phiên bản mới nếu bạn muốn cập nhật các tệp trong bản ghi của mình.

Tại sao mã DOI không có hậu tố lập phiên bản như “.v1”?

Việc bao hàm thông tin ngữ nghĩa như số phiên bản trong mã DOI là một cách làm tồi bởi vì thông tin này có thể thay đổi theo thời gian, trong khi mã DOI cần phải duy trì ổn định và không nên thay đổi.

Hơn nữa, việc lập phiên bản mã DOI của Zenodo là tuyến tính, nghĩa là số phiên bản Zenodo trên thực tế có thể không phải là số phiên bản thật sự của tài nguyên. Hãy nói về phần mềm chẳng hạn, trong đó thông lệ là đánh số các phiên bản bằng số có dấu "chấm" và lập bản phát hành mới theo thứ tự phi tuyến tính (ví dụ: v1.0 đầu tiên, sau đó v1.1, rồi lên v2.0, sau đó lại quay về v1.2).

Hậu tố lập phiên bản cũng không phải là một chức năng của hệ thống mã DOI, tức là việc thêm .v2 vào mã DOI sẽ không trỏ tới được phiên bản 2 của tài nguyên cho bất kỳ mã DOI nào từ bất kỳ nhà cung cấp nào. Các nhà cung cấp khác nhau cũng có thể sử dụng các mẫu dạng khác nhau,vd. như: .v2, .2, / 2.

Quan trọng nhất là các hậu tố phiên bản không thể đọc được bằng máy. Một hệ thống khám phá hiểu được các mã DOI sẽ không biết rằng .v1 và .v2 của mã DOI trên thực tế là hai phiên bản của cùng một tài nguyên.

Một giải pháp tốt hơn cho vấn đề này là liên kết ngữ nghĩa hai DOI trong siêu dữ liệu của mã DOI. Điều này đảm bảo rằng hệ thống khám phá có một cách mà máy có thể đọc được để phát hiện ra rằng hai mã DOI là phiên bản của cùng một tài nguyên.