Trang nhà > Khoa học > Ngôn ngữ > VÌ SAO NÓI CHỮ QUỐC NGỮ LÀ CHỮ NÔM LATIN HÓA?
TS Nguyễn Hải Hoành
VÌ SAO NÓI CHỮ QUỐC NGỮ LÀ CHỮ NÔM LATIN HÓA?
Thứ Hai 19, Tháng Mười 2020, bởi
Cho tới nay mọi người đều nói chữ Quốc ngữ là do các nhà truyền giáo người châu Âu làm ra. Sách giáo khoa thời thuộc Pháp viết: Cố đạo Alexandre de Rhodes là cha đẻ chữ Quốc ngữ. Bài viết này nhằm chứng minh các giáo sĩ ấy chỉ làm phần sau cùng trong công trình sáng tạo chữ Quốc ngữ: họ chỉ thực hiện việc Latin hóa chữ Nôm — loại chữ biểu âm (phonograph) do tổ tiên ta làm ra từ thế kỷ XII.
Như vậy chữ Quốc ngữ là chữ Nôm được Latin hoá, hiện đại hoá. Chữ Nôm là nền tảng họ dựa vào để làm ra chữ Quốc ngữ. Không có chữ Nôm thì ở thế kỷ XVII không ai có thể làm được chữ Quốc ngữ.
Lịch sử loài người cho thấy: Làm ra chữ viết cho ngôn ngữ một dân tộc ở thời xưa là công việc khó khăn, lâu dài, thông thường cần nhiều thế kỷ. Dân tộc Kinh Việt Nam ra đời đã mấy nghìn năm mà rốt cuộc chỉ biết tới khái niệm chữ viết từ sau khi Triệu Đà chiếm nước ta và đưa chữ Hán vào (khoảng thế kỷ II TCN). Sau đó tổ tiên ta đã nghĩ ra cách Việt Nam hóa phần ngữ âm của chữ Hán và gọi thứ chữ vuông đọc theo âm Việt ấy là chữ Nho. Nhờ thế nước ta đã mượn được chữ Hán để dùng trong hơn 2000 năm, nhưng chỉ để viết mà không ghi âm được tiếng Việt. Rất có thể ngay từ hồi đó người Việt đã có ý định làm loại chữ ghi âm tiếng mẹ đẻ. Nhưng phải 1400 năm sau (thế kỷ XII), tổ tiên ta mới hoàn tất việc dựa trên nền tảng chữ Hán làm ra chữ Nôm, một loại chữ biểu âm tiên tiến người Hán chưa từng biết. Đây là một sáng tạo kiệt xuất của người Việt. Đáng tiếc là do bị chính quyền phong kiến nước ta coi nhẹ nên chữ Nôm không được hoàn thiện.
Làm chữ viết cho tiếng mẹ đẻ mà lâu như vậy, suy ra khoảng chục giáo sĩ người Âu sao có thể chỉ trong vài chục năm (nhiều nhất từ năm 1615 đến 1649) đã làm ra cho tiếng Việt xa lạ với họ một loại chữ viết hoàn thiện tới mức biên soạn ngay được từ điển?
Câu hỏi này sẽ được tác giả trao đổi trực tiếp với những người tham dự buổi CÀ PHÊ THỨ 7 Vào lúc 09h00 sáng thứ 7 ngày 21/11/2020 tại tầng 2, Quán CÀ PHÊ THỨ BẢY, số 45-47 Trần Xuân Soạn, Q. Hai Bà Trưng, TP Hà Nội.
Tài liệu tham khảo:
https://tiasang.com.vn/khoa-hoc-cong-nghe/Lich-su-chu-Quoc-ngu-tu-1615-den-1861-Qua-trinh-Latinh-hoa-tieng-Viet-trong-trao-luu-ngu-hoc-truyen-giao-20834
https://tuoitre.vn/chu-quoc-ngu-nhung-nguoi-dau-tien-khai-sang-20191206213804476.htm
https://thongluan-rdp.org/t-li-u/item/18049-ch-nom-v-i-d-o-cong-giao-t-th-k-xvii-xx
https://tiasang.com.vn/-van-hoa/Mot-vai-tim-toi-ve-ngon-ngu-252
https://vass.gov.vn/noidung/anpham/Lists/SachHangNam/View_Detail.aspx?ItemID=552
Nguyễn Hải Hoành
