Nguyễn Hải Hoành

TIN MỚI VỀ TÀU VŨ TRỤ THƯỜNG NGA - 5

Trung Hoa

Hôm nay 17/12/2020 là ngày Bộ phận trở về của Tàu vũ trụ thăm dò Mặt Trăng Thường Nga-5 (Chang E-5) của Trung Quốc sẽ hạ cánh xuống Bãi hạ cánh Tứ Tử Vương Kỳ tại Khu tự trị Nội Mông, TQ. Trước thời điểm lịch sử này, Viện sĩ Âu Dương Tự Viễn (85 tuổi), "Cha đẻ Tàu vũ trụ ChangE" đã trả lời phỏng vấn của “Thời báo Hoàn cầu TQ”. Tóm lược nội dung trả lời như sau:

Photo: Chinese national space agency

Tổ hợp gồm Bộ phận quỹ đạo và Bộ phận trở về (của ChangE-5) đang trên đường từ Mặt Trăng về Trái Đất. Khi tổ hợp này còn cách Trái Đất 5000 km, hai Bộ phận trên sẽ tách nhau, chỉ còn Bộ phận trở về một mình bay về Trái Đất. Nó sẽ đi vào bầu khí quyển Trái Đất với vận tốc 10 12 km/s (vận tốc vũ trụ cấp II). Nếu cứ để ao xuống nhanh như vậy thì nó sẽ cháy thành than. Vì thế đã thiết kế cho nó lao vào bầu khí quyển theo kiểu "ném thia lia", tức là xuống rồi lại bật nảy lên ra ngoài bầu khí quyển (để được làm mát), rồi lại xuống, khi tốc độ đã giảm thấp tới mức nhất định, nó sẽ bung dù rồi hạ cánh mềm xuống Bãi hạ cánh Tứ Tử Vương Kỳ.

Sau khi hạ cánh, cần thu hồi ngay bình chứa 2 kg đất đá Mặt Trăng mà Bộ phận trở về mang theo. Không được để số mẫu đất Mặt Trăng này lộ ra không khí, do đó phải bơm đầy khí Nitrogen vào bình và bịt kín, rồi mới được chở về.

ChangE-5 có sứ mệnh chính là đem mẫu đất đá Mặt Trăng về Trái Đất, để phục vụ nghiên cứu lịch sử Mặt Trăng.

Trước đây, trong thời gian 1970-1976, ba tàu vũ trụ Lunar không người lái của Liên Xô mang về được 0,33 kg đất đá Mặt Trăng.

Trong thời gian 1969-1972, sáu chuyến Apollo của Mỹ (có người đổ bộ lên Mặt Trăng) mang về 381,7 kg đất đá Mặt Trăng.

Lần này ChangE-5 của TQ sẽ đem về khoảng 2 kg đất đá Mặt Trăng, nhưng công nghệ (đào đất) của TQ tốt hơn của Mỹ và LX.

Khác nhau ở chỗ ChangE-5 hạ cánh xuống Mặt Trăng tại địa điểm cách địa điểm mà LX và Mỹ từng hạ cánh và lấy mẫu đất khoảng 1000 km. Chỗ này đất Mặt Trăng trẻ hơn, có tuổi khoảng 600 triệu 2 tỷ năm (mẫu đất LX và Mỹ lấy có độ tuổi 3 4,5 tỷ năm).

Như vậy sẽ nghiên cứu Mặt Trăng toàn diện hơn. Nay đã biết Mặt Trăng chỉ còn cải vỏ thôi, ruột không còn năng lượng. Cần tìm hiểu xem Mặt Trăng bị mất hết năng lựơng vào khi nào?

VS Âu Dương Tự Viễn cho biết TQ đã làm luận chứng đưa người lên Mặt Trăng và sẽ lên Sao Hoả lấy mẫu đất. Theo kế hoạch, TQ sẽ thăm dò và lấy mẫu đất đá Tiểu hành tinh 2016 HO3 bay gần Trái Đất.

Hiện nay Mỹ, Nhật, EU đang tích cực lấy mẫu đất đá của các thiên thể ngoài Trái Đất, nhằm nghiên cứu tài nguyên, môi trường và lịch sử các thiên thể đó. (Xin xem bài tôi đã đăng: Một thắng lợi của KHKT Nhật - lấy mẫu đất đá tiểu hành tinh).

Chang’e 5 là một sứ mệnh robot của Chương trình Thám hiểm Mặt trăng Trung Quốc. Nó được phóng vào ngày 23 tháng 11 năm 2020 lúc 20:30 UTC và hạ cánh xuống Mặt trăng vào ngày 1 tháng 12 năm 2020, trước khi quay trở lại Trái đất với các mẫu Mặt trăng vào ngày 16 tháng 12 năm 2020, lúc 17:59 UTC.

Nguyễn Hải Hoành 06h30, 17/12/2020