Tự kỷ có quan hệ gì với óc sáng tạo (1)

Albert Einstein và Nikola Tesla

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy việc chỉ tập trung vào một lĩnh vực hẹp có thể lấn át đi mong muốn hòa nhập cộng đồng và dẫn đến sự thiếu kinh nghiệm hoặc lãng quên cách cư xử trong xã hội thông thường.

Nhà vật lý học lớn nhất của thế kỷ XX là Albert Einstein thực sự đã thể hiện nhiều dấu hiệu mà ngày nay có thể coi là chứng rối loạn phổ tự kỷ. Ông chỉ biết nói khi lên 4 tuổi… và sau đó thường lẩm bẩm lặp lại các câu nói với chính mình cho đến năm 7 tuổi. Ông thường gặp khó khăn trong học tập ở trường, phần lớn là do kém giao tiếp xã hội. Einstein nhạy cảm với xúc giác đến mức có thông tin rằng ông gặp khó khăn trong việc tiếp xúc cơ thể dưới bất kỳ hình thức nào, ngay cả với những đứa trẻ của mình. Nghiên cứu lỗi lạc của ông được tạo ra từ khả năng tưởng tượng và khái niệm hóa trừu tượng dường như ở một thế giới khác.

Nikola Tesla là thiên tài thực sự về khoa học và kỹ thuật điện, có lẽ xuất sắc hơn nhiều so với tiền bối và đối thủ Thomas Edison, người đã lấy của ông nhiều ý tưởng mà sử sách ghi nhận. Nếu còn sống ngày nay, nhiều hành vi của ông dẫn đến suy đoán là Tesla mắc chứng tự kỷ. Không ít trong số đó cho thấy ông có bao nỗi sợ hãi, cực kỳ nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, đặc biệt bị ám ảnh bởi con số 3. Từ khi còn bé, Tesla đã có một sự chú ý cực kỳ lâu, thường được đánh dấu bởi một dự án trong thời gian dài. Khả năng tưởng tượng mọi thứ trong đầu cho phép ông hiển thị ngay ra các bộ máy rất phức tạp và thậm chí nhiều thế hệ quan niệm phức tạp trước khi chúng trở thành một công nghệ. Đứng đầu trong số này là công nghệ không dây - một thứ quá phổ biến hiện nay nhưng đó là một khái niệm hoàn toàn giống như khoa học viễn tưởng khi ông đề xuất nó từ cả trăm năm về trước.

Isaac Newton, Stephen Hawking, và Charles Darwin

Thuyết tiến hóa và khái niệm chọn lọc tự nhiên trong công trình “Về nguồn gốc các loài” của Charles Darwin là những đóng góp chấn động thế kỷ XIX. Ông vốn là một đứa trẻ dám đơn độc đấu tranh trước khi đến tuổi trưởng thành. Có báo cáo rằng ông thích viết thư hơn là trò chuyện trực tiếp. Trên thực tế, nhiều người nói rằng ông cố gắng tránh tiếp xúc xã hội bằng mọi giá. Từ nhỏ, Darwin đã rất tò mò với cách thức hoạt động của mọi thứ, và tích lũy một bộ sưu tập các mẫu vật sinh học, kể cả côn trùng và vỏ sò. Nhiều tiểu sử thậm chí còn mô tả ông là người si mê, tự ép vào nghi lễ trong xử lý các công việc thông thường. Ngoài ra, tương tự như nhiều người tự kỷ, Darwin sống khá nội tâm, có khả năng quan sát và phân tích mạnh mẽ. Ông gần như không có người cùng thời nào sánh kịp về sự tập trung và được cho là đã dành 8 năm chỉ để nghiên cứu những con hà bám trên vỏ ốc.

Nhà bác học vĩ đại của thế kỷ XVII Isaac Newton đã xây dựng định luật vạn vật hấp dẫn và đặt nền móng cho toán học hiện đại. Ông thường ẩn dật, rất ít khi nói chuyện với người khác. Khi nói thì ông gặp khó khăn với những chuyện vặt vãnh và trong việc tổ chức các cuộc trò chuyện cơ bản hàng ngày. Giống như nhiều người tự kỷ, ông thường quên ăn khi tập trung cao độ vào một thứ gì đó, đặc biệt là khi làm việc. Khó khăn trong việc kết bạn khiến ông tỏ ra lạnh lùng và xa cách với nhiều người. Nhưng ông lại có nỗi si mê tột độ với việc giữ vững lịch trình giảng dạy, có nghĩa là ông sẽ thuyết trình, bất kể có ai đến nghe hay không. Newton thường thích cô lập bản thân. Trầm cảm và hoang tưởng đã xuất hiện trong suốt thời kỳ trưởng thành của ông, và cuối cùng ông bị suy nhược thần kinh ở tuổi 50.

Isaac Newton được mai táng năm 1727 tại Tu viện Westminster Abbey, bên cạnh mộ 17 vị vua của Vương quốc Anh. Đến năm 1882 Charles Darwin được chôn cất cạnh mộ Newton. Stephen Hawking, nhà vật lý học vừa qua đời vào ngày 14 tháng 3 năm 2018 ở tuổi 76, cũng được chôn cất tại Tu viện Westminster, sau khi dành cả cuộc đời trên xe lăn để khám phá nguồn gốc của vũ trụ, những bí ẩn về lỗ đen và bản chất của chính thời gian. Ông từng nói: Tôi chỉ là một đứa trẻ không bao giờ lớn. Tôi không ngừng đặt những câu hỏi như "tại sao" và "như thế nào". Đôi lúc, tôi tìm được câu trả lời.

Mời xem các bài khác liên quan đến Hawking và bệnh tình của ông cũng đăng trong trang ĐÔNG TÁC GIAO LƯU. Xin bật mí rằng vợ chồng ông đã từng bí mật đến thăm làng trẻ em SOS ở Hà Nội để nhận một bé em người Việt về Anh làm con nuôi.

(xem tiếp bài Tự kỷ có quan hệ gì với óc sáng tạo (2)
NCCông)