Đồng minh rút, Kabul đang chờ thay chính quyền

Trước đó, lực lượng này được lệnh dừng ở cửa ngõ thủ đô “cho đến khi các bên nhất trí được về việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình và thỏa đáng.”

Ngày 15/8, hai chỉ huy cấp cao của Taliban cho biết lực lượng này đã giành kiểm soát Phủ Tổng thống Afghanistan ở thủ đô Kabul. Hiện chưa có xác nhận từ phía chính phủ Afghanistan về tuyên bố nêu trên của Taliban.

Quân Taliban đã chiếm dinh tổng thống

Trước những diễn biến mới ở quốc gia láng giềng, Bộ Ngoại giao Pakistan ra thông cáo khẳng định Islamabad sẽ tiếp tục ủng hộ những nỗ lực giải quyết các vấn đề Afghanistan bằng biện pháp chính trị và hy vọng rằng tất cả các bên liên quan tại nước láng giềng sẽ cùng hợp tác giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị nội bộ.

Đông thái của Nga và Mỹ

Đặc phái viên Nga về Afghanistan Zamir Kabulov cho biết đã liên lạc với người đồng cấp Mỹ Zalmay Khalilzad. Hai nước sẽ theo dõi sát tình hình tại Afghanistan trước khi quyết định về các bước đi tiếp theo.

Bộ Ngoại giao Nga cũng tuyên bố sẵn sàng hợp tác với chính phủ chuyển tiếp ở Afghanistan, nhưng chưa công nhận Taliban là lực lượng cầm quyền hợp pháp tại quốc gia Tây Nam Á này.

Về phần mình, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố Mỹ sẽ không dỡ bỏ trừng phạt với Taliban kể cả khi lực lượng này lên nắm quyền, nếu họ tiếp tục vi phạm nhân quyền và hỗ trợ các nhóm khủng bố tại Afghanistan.

Ngày 15/8, một quan chức Mỹ yêu cầu giấu tên tiết lộ Lầu Năm Góc đã cho phép tăng cường thêm 1.000 binh sỹ tham gia hỗ trợ hoạt động sơ tán khỏi thủ đô Kabul, qua đó nâng tổng số quân Mỹ được triển khai tại Afghanistan tạm thời lên 6.000 người. Theo quan chức trên, 1.000 binh sỹ bổ sung sẽ được lấy từ Sư đoàn dù số 82, vốn đang ở trong trạng thái sẵn sàng thực thi nhiệm vụ.

Cùng ngày, một nguồn tin khác từ quân đội Mỹ cho biết hàng trăm nhân viên ở Đại sứ quán nước này tại thủ đô Kabul đã được sơ tán khỏi Afghanista. Hiện hoạt động ở sân bay quốc tế Kabul vẫn mở với các chuyến bay thương mại, trong bối cảnh nhiều nước đang tiến hành hoạt động sơ tán.

Pháp họp khẩn về vấn đề Afghanistan

Cũng trong ngày 15/8, Phủ Tổng thống Pháp nhấn mạnh Paris ưu tiên "tuyệt đối" đảm bảo sự an toàn của các công dân Pháp đang có mặt tại Afghanistan.

Bộ Ngoại giao Pháp cho biết "trong những giờ tới, Bộ các lực lượng vũ trang sẽ triển khai quân tiếp viện và phương tiện hàng không tới Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) để có thể bắt đầu các hoạt động sơ tán đầu tiên sang Abu Dhabi." Bộ Ngoại giao Pháp cũng thông báo "đã quyết định dời Đại sứ quán đến địa điểm sân bay Kabul để tập trung sơ tán tất cả" công dân Pháp hiện có mặt ở Afghanistan.

Ngày 16/8, Tổng thống Emmanuel Macron sẽ chủ trì một cuộc họp của Hội đồng Quốc phòng để bàn về các vấn đề khẩn cấp liên quan đến tình hình Afghanistan.

EU muốn bảo vệ nhân viên bản xứ ở Kabul

Liên minh châu Âu (EU) ngày 15/8 cho biết việc lực lượng Taliban tiến vào Kabul đã khiến việc bảo vệ nhân viên người Afghanistan trở nên cấp thiết hơn trước các cuộc trả đũa mà Taliban có thể đáp trả nhằm vào nhân sự người sở tại của EU. EU sẽ giữ liên lạc chặt chẽ với các quốc gia thành viên nhằm tối đa hóa khả năng đưa nhân viên bản địa và những người trong gia đình họ đến một nơi an toàn.

Phát ngôn viên của Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại EU Josep Borrell nói: "Chúng tôi hiểu rằng các cuộc đàm phán đang được tiến hành về một hệ thống chuyển giao chính quyền và chúng tôi sẽ phản ứng theo kết quả của cuộc chuyển giao." Ông cũng khẳng định "cần phải tránh hơn nữa các cuộc tàn sát và nạn nhân."

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng khẳng định tiếp tục hiện diện ngoại giao tại Kabul và giúp duy trì hoạt động của sân bay trong thành phố "để kết nối nơi đây với thế giới." Đại diện NATO khẳng định sẽ hỗ trợ người dân Afghanistan tìm giải pháp chính trị cho cuộc xung đột hiện nay, điều mà NATO khẳng định là "cấp bách hơn bao giờ hết".

Cơ quan đại diện của EU tại Afghanistan không cấp thị thực và tùy thuộc vào 27 quốc gia thành viên của khối để thực hiện việc tiếp nhận nhân viên Afghanistan của mình.

Anh hỗ trợ công dân muốn rời Afghanistan

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Anh khẳng định đại sứ nước này tại Afghanistan sẽ tiếp tục ở lại thủ đô Kabul và đội ngũ nhân viên Đại sứ quán Anh sẽ làm mọi cách có thể để đáp ứng yêu cầu của các công dân Anh muốn rời khỏi Afghanistan.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Anh xác nhận: “Chúng tôi đã thu hẹp sự hiện diện ngoại giao để đối phó với tình hình trên thực địa, nhưng Ngài Đại sứ của chúng tôi vẫn ở lại Kabul và đội ngũ nhân viên Chính phủ Anh sẽ tiếp tục làm việc để hỗ trợ các công dân Anh và các nhân viên người Afghanistan của chúng tôi.”