SARS-CoV-2 có thể thay đổi chức năng của tế bào bị nhiễm

Thay đổi bản chất của tế bào?

Nghiên cứu đáng chú ý của một nhóm bác sỹ và nhà khoa học thuộc trường Y khoa Weill Cornell tại New York đã cho thấy nếu virus SARS-CoV-2 nhiễm vào các tế bào, virus không chỉ làm suy yếu hoạt động mà cũng có thể thay đổi chức năng của những tế bào đó. Khi các tế bào beta sản xuất insulin trong tuyến tụy bị nhiễm SARS-CoV-2, chúng không chỉ sản xuất ra ít insulin hơn bình thường mà còn bắt đầu sản xuất glucose và men tiêu hóa, vốn không phải là chức năng của các tế bào này.

Trưởng nhóm nghiên cứu trên, TS Shuibing Chen đã trình bày công trình này vào ngày 28/9/2021 tại hội nghị thường niên trực tuyến của Hiệp hội châu Âu về nghiên cứu bệnh tiểu đường. Bà gọi thực tế trên là "sự thay đổi bản chất của tế bào." Trong một báo cáo trước đó công bố trên tạp chí Cell Metabolism, các nhà nghiên cứu cho biết hiện chưa rõ liệu các thay đổi này có kéo dài hay không.

Nhóm nghiên cứu của TS Chen đã tiến hành thử nghiệm với virus SARS-CoV-2 trong các nhóm các tế bào được thiết kế nhằm tạo ra các organoids giống như phổi, gan, ruột, tim và hệ thống thần kinh. Các phát hiện của nghiên cứu cho thấy tình trạng mất bản chất nguyên thuỷ của tế bào cũng có thể xảy ra trong các mô phổi.

Theo TS Chen, một số người bình phục sau khi mắc COVID-19 đã mắc bệnh tiểu đường. Chính vì vậy, bà nhấn mạnh rằng rất cần điều tra tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường mới trong đại dịch COVID-19.

Shuibing Chen hiện là PGS khoa Phẫu thuật và khoa Hóa sinh tại trường Y khoa Weill Cornell. Bà đã nhận được bằng thạc sĩ về Hóa học từ Đại học Thanh Hoa ở Trung Quốc, và bằng tiến sĩ tại Viện Nghiên cứu Scripps. Sau đó, bà tham gia phòng thí nghiệm của Tiến sĩ Douglas Melton tại Đại học Harvard để nghiên cứu sự biệt hóa có hướng của các tế bào gốc phôi người đối với tuyến tụy.

Tại sao có một số người miễn nhiễm virus?

Một nghiên cứu khác của Đại học Sao Paulo (Brazil), công bố trên tạp chí Frontiers in Immunology ngày 28/9/2021, tập trung vào các cặp vợ chồng, trong đó cả hai người đều phơi nhiễm với virus nhưng chỉ có một người nhiễm bệnh. Nghiên cứu này đã giúp làm rõ tại sao một số người có khả năng chống chọi tự nhiên với virus.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các trường hợp như vậy rất hiếm nhưng lời kêu gọi các tình nguyện viên có các đặc điểm phù hợp với nghiên cứu trên đã thu hút hàng nghìn cặp vợ chồng. Nhóm nghiên cứu đã lấy mẫu máu của 86 cặp vợ chồng đủ điều kiện để phân tích chi tiết.

Kết quả cho thấy các cặp đôi chống chọi tốt thường có các gene góp phần kích hoạt các tế bào tiêu diệt tự nhiên (gọi là tế bào NK), vốn là một phần của phản ứng ban đầu của hệ miễn dịch với mầm bệnh. Khi các tế bào NK được kích hoạt đúng, chúng có thể nhận biết và phá hủy các tế bào nhiễm virus, ngăn chặn bệnh phát triển.

Molnupiravir có trị được các biến thể?

Một nghiên cứu khác trong phòng thí nghiệm cho thấy Molnupiravir, loại thuốc kháng virus dạng uống đang được thử nghiệm của công ty dược phẩm Merck & Co, có thể có hiệu quả đối với bệnh nhân nhiễm bất cứ biến thể nào của virus SARS-CoV-2, kể cả biến thể Delta siêu lây nhiễm. Kết quả này vừa được trình bày ngày 29/9/2021 tại hội nghị trực tuyến IDWeek 2021 của các tổ chức về bệnh truyền nhiễm.

Molnupiravir không tấn công protein gai của virus, loại mà các vaccine ngừa COVID-19 hiện nay đều nhắm tới. Thay vào đó, thuốc này tấn công một enzyme mà virus sử dụng để tự sao chép mình. Thuốc được thiết kế để đưa lỗi vào mã gene của virus. Các dữ liệu cho thấy thuốc hiệu quả nhất khi được kê đơn cho bệnh vào giai đoạn mới nhiễm. Công ty Merck & Co sẽ tiến hành 2 cuộc thử nghiệm lớn giai đoạn cuối, một là khả năng điều trị COVID-19 và hai là khả năng phòng tránh của loại thuốc này.

Các nghiên cứu trên vẫn chưa được chứng thực của giới chuyên môn và cần thêm nhiều nghiên cứu khác để khẳng định trước khi áp dụng đại trà.

NCCông (theo Reuters.com)