SARS-CoV-2 có thể tấn công tai trong và não của bệnh nhân
virusSARS-CoV-2 có thể tấn công tai trong
Virus SARS-CoV-2 không chỉ tấn công phổi và các cơ quan nội tạng, mà còn xâm nhập tai trong, khiến nhiều bệnh nhân gặp các vấn đề về nghe và thăng bằng. Đó là kết luận được nhóm chuyên gia Viện Công nghệ Massachusetts và Trung tâm Thính giác và Thị giác Massachusetts đưa ra trong nghiên cứu mới công bố.
Theo các nhà nghiên cứu, nhiều bệnh nhân mắc COVID-19 đã thông báo triệu chứng đau, ù tai hay mất thính lực, dễ chóng mặt và loạng choạng khi đứng. Điều này là do virus SARS-CoV-2 xâm nhập và tấn công các tế bào của tai trong, trong đó có tế bào lông - vốn đóng vai trò quan trọng trong việc nghe và giữ thăng bằng.
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng các mô hình tế bào mới của tai trong người mà họ phát triển, cũng như mô tai trong của người trưởng thành khó lấy. Việc không có sẵn các mô này đã gây khó khăn cho các nghiên cứu trước đây về COVID-19 cũng như các loại virus có thể dẫn tới tình trạng mất thính giác.
Mô hình nhiễm trùng mà các nhà nghiên cứu tìm thấy trong các mẫu mô dường như tương ứng với các triệu chứng mà họ quan sát được trong nhóm 10 bệnh nhân mắc COVID-19 thông báo xuất hiện các triệu chứng về tai. Cụ thể có 9 người bị ù tai, 6 người bị chóng mặt và tất cả đều mất thính lực từ nhẹ đến nặng. Nhóm nghiên cứu chỉ ra con đường giúp virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào tai là ống Eustachian (nối tai giữa và vòm họng), gây viêm, tạo thành các cơn đau, ảnh hưởng thính lực.
Theo bà Konstantina Stankovic, Phó Giáo sư Trường Y Harvard, cựu Trưởng khoa Tai-Thần kinh thuộc Trung tâm Thính và Thị giác Massachusetts, đồng tác giả nghiên cứu, virus SARS-CoV-2 cũng có thể thoát ra khỏi mũi qua các lỗ nhỏ xung quanh dây thần kinh khứu giác. Điều này cho phép virus xâm nhập vào não bộ, tấn công các dây thần kinh sọ não, trong đó có cả dây thần kinh kết nối với tai trong.
Tình trạng mất thính lực, mất thăng bằng hay ù tai đã được nhiều bệnh nhân COVID-19 thông báo, song hiện chưa có thống kê cụ thể về tỷ lệ bệnh nhân gặp phải vấn đề này. Do đó, nhóm tác giả hy vọng thông qua nghiên cứu này, giới chuyên gia sẽ chú ý hơn tới triệu chứng ở tai của bệnh nhân mắc COVID-19 bởi xu hướng các ca gặp phải tình trạng này ngày càng tăng.
Nhóm tác giả cũng gửi gắm hy vọng giới chuyên gia sẽ phát triển được phương pháp điều trị mới cho người bị nhiễm trùng tai trong do virus SARS-CoV-2 và các virus khác gây ra.
Tham khảo: Study finds the SARS-CoV-2 virus can infect the inner ear. Published: 21 October 2021.
Virus SARS-CoV-2 có thể tác động tới não
Các nhà khoa học quốc tế vừa phát hiện virus SARS-CoV-2 có thể phát hủy các tế bào mạch máu, trong đó có hàng rào máu não, kéo theo các triệu chứng thần kinh, cả trong ngắn và dài hạn. Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy virus SARS-CoV-2 có thể gây hại trực tiếp cho các tế bào trong não.
Ảnh hưởng của SARS-CoV-2 đối với não bộ vẫn là vấn đề được quan tâm trong bối cảnh các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu tác động đầy đủ của loại virus này đối với cơ thể con người.
Các vấn đề liên quan đến nhận thức, trong đó có sương mù não (brain fog - một dạng rối loạn chức năng nhận thức, có thể gây ra các triệu chứng khó chịu về tinh thần, chẳng hạn như mệt mỏi mãn tính, kém tập trung hoặc thiếu minh mẫn), thường được ghi nhận ở những người mắc hội chứng COVID-19 kéo dài. Trong khi đó, nghiên cứu các mô não của những bệnh nhân mắc COVID-19 đã qua đời cho thấy các dấu ấn phân tử của triệu chứng viêm, cho thấy virus có thể ảnh hưởng đến não.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu virus SARS-CoV-2 có xâm nhập vào não và trực tiếp gây tổn thương hay không, hay các triệu chứng thần kinh có do phản ứng miễn dịch hệ thống đối với virus gây ra một số loại viêm thần kinh hay không. Vì vậy, các nhà khoa học thần kinh thuộc Đại học Yale đã chủ trì một nghiên cứu hồi đầu năm về vấn đề này. Nghiên cứu cho thấy cách thức virus tác động trực tiếp đối với các tế bào não.
Nghiên cứu tập trung vào một loại tế bào não đặc biệt, được gọi là tế bào nội mô mạch máu não. Đây là thành phần thiết yếu của hàng rào máu não - bức tường bảo vệ giúp ngăn các phân tử lạ hoặc độc hại xâm nhập vào não. Để điều tra tác động của virus SARS-CoV-2 đối với các tế bào nội mô này, đầu tiên các nhà nghiên cứu xem xét mô não của những bệnh nhân đã tử vong do mắc COVID-19. Kết quả là số lượng tế bào chết ở bệnh nhân mắc COVID-19 tăng cao hơn so với đối chứng phù hợp.
Chuyển sang các thí nghiệm trên tế bào và động vật, các nhà nghiên cứu đã phát hiện chính xác cách thức virus SARS-CoV-2 giết chết các tế bào nội mô này. Có giả thuyết cho rằng hậu quả của tổn thương này là giảm lưu lượng máu đến các vùng não, kéo theo các vấn đề liên quan đến nhận thức hoặc tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa thần kinh.
Nghiên cứu cho thấy các thương tổn này có thể phục hồi được và các thí nghiệm trên chuột cho thấy những cách ức chế tương tác gây hại giữa virus và các tế bào nội mô. Các nhà khoa học khẳng định việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 có thể giảm những thương tổn do virus gây ra đối với hàng rào máu não vì hệ miễn dịch hoạt động chống lại virus trong máu.
Mặc dù nghiên cứu trên được tiến hành khá kỹ, song đây chưa phải câu trả lời chắc chắn cho những tác động của SARS-CoV-2 đối với não người.
Theo các nhà khoa học, rất khó để có thể kết luận những dấu hiệu tổn thương não được phát hiện trong các mẫu mô não của người đã tử vong là do virus gây ra, hoặc những ảnh hưởng lâu dài của tổn thương này. Trong khi đó, rất khó để có thể tìm ra liệu virus SARS-CoV-2 có xâm nhập vào các tế bào trong não hay không, ngoài việc nghiên cứu mô não từ những bệnh nhân COVID-19 đã qua đời.
Tham khảo: The SARS-CoV-2 main protease Mpro causes microvascular brain pathology by cleaving NEMO in brain endothelial cells. Published: 21 October 2021.
NH, VNP (Nguồn: Eurekalert, Nature Neuroscience)