Trang nhà > Lịch sử > Cận đại > NIÊN BIỂU QUAN HỆ VIỆT-BỒ
7594 ANNUAL OF VIETNAM-PORTUGAL RELATIONSHIP
NIÊN BIỂU QUAN HỆ VIỆT-BỒ
Thứ Tư 12, Tháng Mười 2022, bởi
1460-1497 Triều đại vua Lê Thánh Tông.
1488-1498 Bartolomeu Dias người Âu Châu đầu tiên vượt qua mũi Hảo Vọng vào Ấn Độ Dương với ba chiếc tàu Caravelle.
1492-1493 Cuộc du hành đầu tiên Chistophe Colomb người Genois (Ý) với sự chu cấp của Nữ Hoàng Tây Ban Nha.
1494 Hiệp ước ký kết giữa Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, 370 dặm phía Tây Cap Vert thuộc về Bồ Đào Nha, phía Đông thuộc Tây Ban Nha.
1497-1499 Cuộc du hành Vasco da Gama và người em Paulo, với ba chiếc tàu khám phá ra Ấn Độ..
1500 Khám phá chính thức Brésil bởi Perdro Álvares Cabral.
1501 Xây dựng tu viện Jeróminos. Lập bản đồ Cantino, bản đồ thế giới đầu tiên.
1505-1511 Thành lập Đế quốc Bồ Đào Nha tại Á Châu. Don Francisco de Almeida được phong Phó Vương tại Ấn Độ.
1507 Chiếm Ormuz
1509-1515 Afonso de Albuquerque Toàn quyền Quốc gia Ấn Độ. (Lúc đó Ấn Độ chỉ là nhiều vương quốc nhỏ)
1510 Chiếm Goa
1511 Chiếm Malacca.
1513 Người Bồ Đào Nha đến Trung Hoa.
1515 Vua François I bắt đầu cai trị nước Pháp.
1519 Fernão de Magalhãs (Migellan) đi chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế giới qua Thái Bình Dương. 265 người đi, chỉ còn 18 người trở về sau 3 năm. Charles Quint bắt đầu cai trị đuổi Luther ra khỏi Saint Empire romain germanique.
1524 Vasco da Gama được phong Phó Vương trở lại Ấn Độ.
1524 Camoẽs sinh ra tại Coimbra.
1525 Pierre de Ronsard ra đời.
1527 Mạc Đăng Dung tiếm ngôi.
1532 Viện Đại Học Bồ Đào Nha dời từ Lisbonne đến Coimbra.
1532-1788. Nhà Lê Trung hưng. Nguyễn Kim khôi phục nhà Lê từ Lào.
1533 Montaigne sinh ra.
1534 Ignace de Loyola lập Dòng Tên tại Paris.
1535 Vua Charles Quint chiếm Tunis. Jacques Cartier người Pháp khám phá Canada.
1536-1541. Michel Ange vẽ bức bích họa Ngày phán xét cuối cùng.
1540 Các tu sĩ Dòng Tên Jésus đến Bồ Đào Nha.
1542 François Xavier đến Goa.
1543 Người Bồ Đào Nha tiếp xúc với Nhật Bản. Cuộc cách mạng khám phá khoa học Copernic. Nguyễn Kim chiếm lại Thanh Hoá, Nghệ An.
1545 Trịnh Kiểm chỉ huy các đạo quân phò vua Lê.
1547 Cervantes ra đời.
1547-1548. Camões làm nghĩa vụ quân sự tại Ceute, bị thương một mắt.
1548 Tomé de Sousa được phong Toàn quyền tại Brésil.
1552 Camoẽs bị tù nhiều tháng tại Lisbonne.
1553 Camoẽs sang Ấn Độ.
1557 Thành lập Macao. Camoẽs sang Viễn Đông.
1558 Nguyễn Hoàng làm Trấn thủ Thuận Hóa. Macao được triều đình nhà Thanh ký kết trở thành nhượng địa Bồ Đào Nha.
1558 Camoẽs bị tù tại Goa.
1561 Bản đồ thế giới đầu tiên được in ra.
1563 Camoẽs in tại Goa tác phẩm Ode ao Conde do Redondo.
1564 Shakespeare sinh ra tại Anh,
1567 Comoẽs đến Mozambique
1568 Bắt đầu triều đại Dom Sebastião (Sébastien)
1570 Camoẽs trở về Lisbonne sau hơn 17 năm du hành.
1572 Xuất bản Os Lusiadas. Vua Dom Sebastião thưởng cho Camões số tiền 15000 réis. Cuộc thảm sát Saint-Barthélemy giết đạo Tin Lành ở Pháp.
1576 Camoẽs xuất bản hai tập thơ ngắn.
1578 Vua Dom Sebastião chết trong trận chiến Ksar-el-Kébiy (Maroc) Hồng Y Don Henrique trở thành vua Bồ Đào Nha.
1580 Camoẽs mất tại Lisbonne.
1580 Don Henrique mất. Tây Ban Nha xâm lăng, Philippe II vua Bồ Đào Nha.
1582 Linh mục Dòng Tên Matéô Ricci đến Trung Quốc.
1588 Armada thất trận. Anh phát triển hải lực
1592 Nhà Lê chiếm lại Thăng Long, nhà Mạc chạy lên Cao Bằng.
1593 Xiêm La chiếm Lovek. Chân Lạp suy thoái.
1600 Công ty Ấn Độ của Anh được thành lập
1601 Công ty Ấn Độ của Hà Lan được thành lập.
1611 Nguyễn Hoàng chiếm Phú Yên của Chămpa.
1612-1614 Sứ quân Tokygawa Ieyasu cấm đạo Công giáo tại Nhật.
1615 Ba tu sĩ Dòng Tên Francesco Buzum (người Ý) Diago Carvalho, Antonio Dias (người Bồ Đào Nha) đáp thuyền buôn Bồ Đào Nha đến Cửa Hàn ngày 18-1-1615.
1617 Tu sĩ Francisco Pina đến Hội An, ông là người đầu tiên nói tiếng Việt.
1618 Tu sĩ Dòng Tên Christophe Borri giỏi Toán, Thiên văn và Hàng hải đến Đàng Trong ở Nước Mặn. Năm 1621 trở lại Macao, năm 1623 ông về Goa sau đó về đại học Coimbra dạy Toán. Ông tác giả sách Bàn về nghệ thuật đi biển, bằng tiếng Bồ, chỉ dẫn cách đi Ấn Độ bằng tiếng Ý. Ba tầng trời: khí, hành tinh, thiên khung, và sách Thiên Văn bằng tiếng La Tinh.
1619 Thành lập Batavia và buổi đầu Hà Lan xâm chiếm Java.
1620 Chúa Nguyễn ngừng nộp thuế, đất nước Đại Việt chia hai, sông Gianh làm biên giới, chúa Trịnh Đàng Ngoài, chúa Nguyễn Đàng Trong. Các tu sĩ Dòng Tên trong đó có Pina và Christophe Borri soạn thảo một sách giáo lý chép tay bằng chữ Đàng Trong (chữ Nôm) và chữ quốc ngữ.
1624 Linh mục Dòng Tên Alexandre de Rhodes đáp thuyền buôn Bồ Đào Nha từ Macao (Áo Môn) tới Cửa Hàn (Đà Nắng) sau 19 ngày vượt biển bị bão ở gần đảo Hải Nam. Cư ngụ tại Thanh Chiêm (Dinh Chàm) thủ phủ Quảng Nam Dinh và học tiếng Việt tại đó.
1625 Francisco Pina cùng một người Việt chèo thuyền con ra thuyền Bồ Đào Nha lấy các đồ phụng tự bị bão lật thuyền chết đuối ṭai Hội An.
1627 Chiến tranh Trịnh Nguyễn lần thứ nhất.
1630 Lệnh cấm Công giáo đầu tiên.
1637 Thương điếm của Hà Lan ở Phố Hiến.
1640-1668 Lập lại độc lập quốc gia Bồ Đào Nha, sau cuộc chiến tranh với Tây Ban Nha (1644-1668) duc de Bragance xưng vương João IV.
1651 Alexandre de Rhodes xuất bản hai sách quốc ngữ đầu tiên.
1647-1658 Linh mục Dòng Tên Fikippo de Marini đến ở Đàng Ngoài.
1653 Chúa Hiền sáp nhập Khánh Hòa.
1658-1663 Lm Dòng Tên Joseph Tissanier đến ở Đàng Ngoài.
1659 Bento Thiện viết Lịch sử An Nam.
1672 Thương điếm của Anh tại Phố Hiến.
1672 Cuộc chiến thứ bảy và cuối cùng giữa Trịnh Nguyễn.
1677 Cao Bằng thất thủ, Nhà Mạc chấm dứt.
1729-1734 Khám phá mỏ vàng và kim cương tại Brésil, kinh tế hưng thịnh, hoàng gia Bồ Đào Nha giàu có trong nhiều thập niên.
1755 Trận động đất lớn phá hủy toàn bộ Lisbonne, hàng ngàn người chết.
1766 Nguyễn Du ra đời tại Thăng Long.
1775 Họ Trịnh chiếm Phú Xuân, họ Nguyễn đại bại.
1776 Tây Sơn chiếm Gia Định.
1778 Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế tại Quy Nhơn.
1780 Nguyễn Ánh xưng Vương tại Gia Định. Hà Tiên sát nhập lãnh thổ họ Nguyễn.
1786 Nguyễn Huệ ra Bắc phò Lê diệt Trịnh, tháng 8 rút đại binh về Phú Xuân.
1787 Nguyễn Đăng Tiến cùng Nguyễn Du khởi nghĩa chống Tây Sơn tại Tư Nông, Thái Nguyên bị bắt, Vũ Văn Nhậm tha chết cho muốn đi đâu thì đi.
1788-1890 Nguyễn Du đi giang hồ ba năm trên đất Trung Quốc.
1789 Nguyễn Huệ lên ngôi vua Quang Trung, chiến thắng quân Thanh tại Thăng Long. Cuộc Đại cách mạng Pháp bùng nổ.
1790 Sứ bộ Tây Sơn Phan Huy Ích, Đoàn Nguyễn Tuấn gặp Nguyễn Du tại Hoàng Châu.
1790-1793 Nguyễn Du về Thăng Long với anh Nguyễn Nể đang làm quan Tây Sơn, mối tình ba năm Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương.
1792 Ngày 16 tháng 9 Vua Quang Trung qua đời. Nguyễn Nể được lệnh vào Phú Xuân dạy học cho vua Cảnh Thịnh mới lên mười.
1799 Nguyễn Ánh chiếm Quy Nhơn.
1801 Nguyễn Ánh chiếm Phú Xuân, xưng vương Gia Long.
1802 Vua Gia Long ra Bắc. Nguyễn Du từ Quỳnh Hải đến gặp tại Phù Dung dâng sớ, dâng ngựa, lương thực được phong Tri huyện tại nơi này.
1804 Gia Long được nhà Thanh nhìn nhận đặt tên nước Việt Nam.
1807-1808 Napoléon xâm lăng Bồ Đào Nha. Hiệp ước Fontainbleau chia đôi Bồ Đào Nha bởi Pháp và Tây Ban Nha.
12/10/2022