Tại sao người Hoa Nam và Hoa Bắc trông khác nhau?

Trên đây là ảnh võ sư Lý Chấn Phiên tức Lý Tiểu Long, diễn viên võ thuật, đạo diễn, nhà biên kịch kiêm sản xuất điện ảnh người Mỹ gốc Hoa Nam (Hong Kong). Những bộ phim của ông có rất đông người hâm mộ trên thế giới và cả ở Việt Nam vào cuối thế kỷ trước.

Quả thật là nhìn rộng ra thì thông thường người Hoa Nam (sinh tại miền Nam Trung Quốc) và Hoa Bắc (sinh tại miền Bắc Trung Quốc) trông khá khác nhau. Đa số người Hoa Bắc có bộ mặt tròn, dái tai ngắn, mắt một mí và nhỏ hẹp nhưng nước da rất trắng, vóc dáng chắc nịch và cao lớn. Trong khi đó thì phần đông người Hoa Nam có bộ mặt dài hơn, mắt hai mí và to rộng hơn, làn da hơi rám nắng một chút và nói chung là dáng người nhỏ gọn hơn.

Những nét mặt tiêu biểu của người Trung quốc ngày nay theo thống kê và xử lý hình ảnh bằng máy tính từ cơ sở dữ liệu của Đại học Thanh Hoa, Bắc Kinh

Những mô tả như trên đã xuất hiện không ít trong tư liệu sử học từ xưa đến nay. Đặc biệt là trong các tác phẩm văn chương rất quen thuộc với người Việt Nam và nổi tiếng có đông đảo nhân vật Hoa Nam lẫn Hoa Bắc như Đông Chu liệt quốc, Tam quốc chí diễn nghĩa, Thuỷ Hử, Hồng lâu mộng (tức Thạch đầu ký) v.v..

Xét theo quan điểm khoa học về môi trường sinh thái thì nguyên nhân chủ yếu của sự khác biệt nhân dạng là do ảnh hưởng của chế độ ăn uống và vùng địa lý. Người Hoa Bắc sống ở vùng khí hậu lạnh giá hơn của Trung Quốc, họ thường thích ăn dầu và những món thịt mỡ. Trong khi đó đa số người Hoa Nam sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới với nhiều ánh nắng, sông hồ, bờ biển, họ ăn nhiều cá và rau quả hơn.

Trên đây là ảnh Lưu Diệc Phi, nữ diễn viên kiêm ca sĩ người Mỹ gốc Hoa Bắc. Cô sinh năm 1987, lớn lên sớm được vinh danh ở tuổi 22 là một trong 4 mỹ nhân trẻ (Tứ Tiểu Hoa Đán) vào năm 2009 và cho đến nay đã nhiều lần xuất hiện trong danh sách 100 ngôi sao nổi tiếng nhất làng giải trí Trung Quốc theo xếp hạng của tạp chí Forbes.

Về mặt di truyền học, người Hoa Bắc thường có bộ mã gen (gồm khoảng 3 tỷ phân tử DNA) giống hầu hết với những người thuộc các chủng tộc Bắc Á khác như người Mông Cổ, người Mãn Châu và người Triều Tiên - Hàn Quốc. Ngược lại, đa số người Hoa Nam chia sẻ bộ mã gen với các bộ lạc Bách Việt và nhiều dân tộc khác sống ở vùng Đông Nam Á.

Còn đây là ảnh Chung Hân Đồng, sinh năm 1981 tại Hồng Kông, ca sĩ nhóm nhạc Twins đoạt giải MTV châu Á năm 2005 và giải Nữ ca sĩ nổi tiếng nhất châu Á -Thái Bình Dương năm 2007, nhiều lần đạt đĩa vàng, đĩa bạch kim. Hân Đồng đoạt giải Nữ diễn viên hài được yêu thích nhất năm 2010, giải Thị hậu Hoa Đỉnh năm 2011 và 2012, lọt vào top 100 của Làng giải trí Trung Quốc năm 2013 và 2014 theo xếp hạng của tạp chí Forbes.

Tuy nhiên, những sự khác biệt nói trên ngày nay đang giảm dần do các cuộc giao phối trở nên dễ dàng hơn và tốc độ di dân nhanh hơn với số lượng nhiều hơn giữa các tỉnh thuộc 2 miền Nam, Bắc của Trung Quốc. Đôi khi không thể nhận ra sự khác biệt chỉ bằng vẻ bề ngoài mà phải có thêm các thông số y học và thông tin về lý lịch.