Siêu hình học (tiếng Hy Lạp: μετά (meta) = "Sau", φυσικά (phisiká) = "Bản chất tự nhiên") bắt nguồn từ việc chỉnh soạn lại những công trình về "triết học nguyên thủy" của Aristotle trong thời cổ [1]). Nó quan tâm đến các câu hỏi như: Bản chất của sự thật là gì ? Đâu là vị trí đầu tiên của con người trong vũ trụ? Màu sắc là chủ quan hay khách quan ? Liệu thế giới có xuất hiện bên ngoài trí óc của chúng ta hay không ? Bản chất của vật thể, sự kiện, nơi chốn là gì ?

Một nhánh trung tâm của siêu hình học là bản thể học, tức sự khảo sát về những phạm trù của vật chất ở trên thế giới và những quan hệ của chúng với nhau. Những nhà nghiên cứu siêu hình học cũng cố gắng làm rõ những ý niệm mà nhờ đó con người hiểu được thế giới, bao gồm sự tồn tại (hiện hữu), thực thể, cấu hình, không gian, thời gian, thuyết nhân quả, và xác suất.

Gần đây hơn, thuật ngữ "siêu hình học" đã được dùng để nói đến những "đề tài vượt quá thế giới vật chất". Ví dụ, "Một cửa hàng bán sách siêu hình" không chỉ bán sách về bản thể học, mà còn về tâm linh, sự xoa dịu niềm tin, sức mạnh siêu nhiên, thuyết huyền bí, và những thứ tương tự như vậy.

Trước khi có sự phát triển của khoa học hiện đại, những thắc mắc khoa học đã được giải quyết bằng siêu hình học trong nhánh triết học tự nhiên. Việc làm này đã tiếp diễn mãi cho đến thời Isaac Newton (bản thân ông này cũng là một nhà triết học), xuyên suốt thế kỉ 18 (thuật ngữ "khoa học" chỉ có ý nghĩa là "kiến thức" vào trước thế kỉ 19). Tuy nhiên, kể từ thế kỉ 19 trở về sau, triết học tự nhiên trở thành khoa học, từ đó định nghĩa của siêu hình học thay đổi để chủ yếu có thể bao gồm những đề tài vượt quá thế giới vật chất. Triết học tự nhiên và khoa học vẫn có thể còn được xem như là những chủ đề của siêu hình học, tùy vào việc có hay không những giải thích qua trải nghiệm của những định nghĩa của thuật ngữ đó.

Lịch sử của từ "siêu hình học"

Đề cập đến như chủ đề của "triết học nguyên thủy", thuật ngữ "metaphysics" (siêu hình học trong tiếng Anh) được coi là bắt nguồn từ những công trình của Aristotle. Người biên tập những tài liệu này, Andronicus de Rhodes, đã đặt những cuốn sách về "triết học nguyên thủy" ngay sau một tác phẩm khác có tên "Physics" và đã gọi những quyển sách này là τὰ μετὰ τὰ φυσικά βιβλια (ta meta ta physika biblia) hay là "những quyển sách đặt sau sách "Physics". Tuy nhiên, những nhà bình giải Latin đã hiểu nhầm từ này thành "môn khoa học siêu nhiên". Trong Anh ngữ, từ "metaphysics" dẫn xuất từ ngôn ngữ Latin cổ "metaphysica" hoặc dạng số nhiều của từ Hy Lạp cổ "metaphysika". [2] Trong khi coi nguồn gốc Latin và Hy Lạp của từ này là khá rõ ràng, nhiều tự điển cho rằng sự xuất hiện đầu tiên của nó trong tiếng Anh bắt nguồn vào giữa thế kỷ XVI, đôi lúc còn sớm hơn (năm 1387). [3]

Wikipedia